حجتالاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی در جمع فعالان امر به معروف و نهی از منکر بیان اینکه نقدها در اصلاح امور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه بسیار اثر گذار و موجب تعالی کشور میشود اظهار داشت: بیان خیر و صلاح جامعه و نقد منصفانه بر مبنای تکلیفمحوری وظیفه هر مسلمان است و نباید فضای نقد را در جامعه بست اگر یک فرهیخته، استاد دانشگاه یا حوزه، بر اساس عقیده و نظر شخصی نقدی بر موضوعی داشته باشد نباید با هجمه مانع اظهار عقیده او در آینده شد.
تولیت آستان قدس رضوی نقدپذیری مسئولان را در راستای ترویج امر به معروف و نهی از منکر یک ضرورت دانست و تصریح کرد: برخی شعار «نقدپذیری» سر میدهند اما در عمل هیچ پایبندی به آن ندارند امروز این تناقض گفتار و عمل یکی از مشکلاتی بوده که جامعه ما با آن روبهرو است.
وی با تأکید بر اینکه اگر منتقدان بتوانند بدون لکنت حرفشان را بزنند بخش زیادی از مسائل جامعه برطرف میشود تصریح کرد: نقدپذیری در جامعه سبب اصلاح بسیاری از امور میشود انتظار میرود با هجمههای غیرمتعارف مانعی برای این جریان طبیعی و منطقی ایجاد نشود مسئولان باید از نقد کردن استقبال کنند و منتقد را گرامی دارند زیرا این افراد هستند که فضای جامعه را به سمت سلامت هر چه بیشتر سوق میدهند.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با تأکید بر اینکه افراد جامعه باید نسبت به امر به معروف و نهی از منکر احساس مسئولیت داشته باشند بیان کرد: اگر دهان منتقد بسته شد و فرهیختگان، نخبگان و آحاد مردم جامعه نسبت به منکر بیحس و بیتفاوت شدند جامعه به سوی مرگ اخلاقی و معنوی پیش میرود.
وی افزود: جامعهای که دچار ظلمپذیری، فسادپذیری و کجیپذیری شد آن جامعه دچار سیر قهقرایی میشود و این هشدارهایی است که قرآن، ائمه اطهار(ع) و بزرگان دین به ما دادهاند. باید تدبیری اندیشیده شود که منتقدان در جامعه احساس تنهایی نکند. امروز حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر یک ضرورت است.
رئیسی با تأکید بر اینکه نباید «آمر به معروف» و «ناهی از منکر» در جامعه تنها بماند و کسی نباشد از او دفاع کند اظهار داشت: مسئولان باید در مقابل انتقاد با روی باز رفتار و از «نقد» و «منتقد» استقبال کنند «سعه صدر» و «تحمل» خود را افزایش دهند و البته از خود دفاع کنند و استدلال بیاورند حتی در نظامات غربی نیز برای افرادی که فسادی را گزارش میدهند و حس مسئولیتپذیری دارند قانونهای حمایتی دیده شده چرا که این نظارت درونی به اصلاح جوامع کمک میکند.
وی رمز «زنده ماندن»، «پویایی» و «تعالی» یک جامعه را در گروی «نقدپذیری» و «اصلاح همیشگی» مسیر پیشرفت دانست و گفت: متأسفانه امروز شاهد آن هستیم که به محض اینکه منتقدی کوچکترین نقدی میکند مسئولان بر نمیتابند و از طرق مختلف او را تحت فشار قرار میدهند تا دیگر کسی جرأت نکند به این فریضه عمل کند.
تولیت آستان قدس رضوی بستن باب نقد را موجب تباهی جامعه دانست و اظهار داشت: منتقدان را تشویق و از نقد استقبال کنید اگر به محض اینکه کسی کوچکترین نقدی به مسئولان کرد او را آماج حمله و فشار قرار دهند مشکلی از کشور برطرف نمیشود.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در ادامه با اشاره به این مطلب که حذف منتقدان هیچ کمکی به برطرف کردن مشکلات نمیکند گفت: البته نقد هم باید منصفانه و دلسوزانه و خارج از غرضهای شخصی باشد که از شرایط امر به معروف و نهی از منکر است.
وی ابراز کرد: احیای امر به معروف و نهی از منکر، احیای جامعه بوده جامعه بدون حس نسبت به یکدیگر و بیتفاوت نسبت به کجیها، رو به زوال میرود و این مطلب به صراحت در احادیث آمده است که «در صورت ترک امر به معروف و نهی از منکر، اشرار بر شما حاکم میشوند» بنابر این هم منتقد و هم انتقادپذیر باید مورد تشویق قرار بگیرند.
رئیسی نقد و نظارت را از جمله شئون امر به معروف و نهی از منکر برشمرد و تصریح کرد: ستادهای احیای امر به معروف و نهی از منکر و قانون حمایت از «آمران به معروف» و «ناهیان از منکر» در همین راستا شکل گرفته است تا این فریضه احیا شود و افرادی که در این راستا گام برمیدارند تنها نمانند.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان در بخش دیگری به تبیین تفاوت امر و نهی با موعظه پرداخت و با تأکید بر اینکه انسانها با یکدیگر برابرند اظهار داشت: این جایگاه حقوقی آمر به معروف و ناهی از منکر است که به او برتری میبخشد.
وی در فراز دیگری از سخنان خود امر به معروف و نهی از منکر را با مقوله قضاوت مقایسه و عنوان کرد: قاضی از محل شخصیت حقیقی خود حکم صادر نمیکند، بلکه به واسطه گمارده شدن توسط ولی فقیه جامعالشرایط و جایگاه حقوقی میتواند بر شئونات زندگی مردم حکم کند.
وی با بیان اینکه شناخت حکم، شناخت موضوع و نداشتن حب و بغض از ویژگیهای اصلی قضاوت هستند گفت: این ویژگیها برای آمران به معروف و ناهیان از منکر هم باید وجود داشته باشد امر به معروف و نهی از منکر تنها باید برای خدا باشد و شخصی که این کار را انجام میدهد حتی از نفس خود هم نباید تأثیر بپذیرد و تنها برای خدا باید کار کند.
رئیسی ورود به عرصه امر به معروف و نهی از منکر را ورود به عرصه تلاش مجاهدانه دانست و بیان کرد: امر به معروف و نهی از منکر موضوعی تعطیلیناپذیر و تأخیرناپذیر است و سستی در این امر آثار زیانبار و جبران ناپذیر فراوانی برای جامعه و نظام اسلامی دارد.
15