سالروز ورود ریال به نظام پولی ایران / ریشه کلمه ریال چیست؟/ قران و روپیه در چه زمانی رواج داشتند؟
ریال کلمه‌ای اسپانیایی است که بعدها به علت روابط مالی و تجاری کشورهای منطقه با اسپانیایی ها وارد زبان ما شد. این واژه از کلمه لاتینی رگالیس (regalis) به معنی شاهنشاهی می‌آید که صفتی است از اسم رکس (rex) به معنی شاه.
به گزارش خبر فوری ، سالها پیش در چنین روزی ریال به عنوان واحد پولی رسمی ایران انتخاب شد. این اتفاق باعث تحولات عمده در نظام اقتصادی ایران گردید و به نوعی زمینه ساز ورود نظام پولی کشور به اقتصاد جهانی گردید. امسال اما می‌توان به این مساله به نحوی دیگر نگریست. ایران در سال 98 یک تجربه عجیب در مورد واحد پولی داشت. طبق مصوبه دولت، قرار شد در سالهای آتی و به تدریج 4 صفر از واحد پولی ایران کم شود و واحد تومان به جای ریال به عنوان واحد رسمی پول ایران انتخاب گردد( اینجا بخوانید).
بنابراین، شاید بتوان امسال را آخرین سالی دانست که ریال پول رسمی ما ایرانیان است. این واحد پولی تاریخ عجیب و غریبی را در طول دو قرن قدرت خود گذرانده است. اما بیش از هر چیز، سوال این است که چگونه ریال به واحدهای مالی ما افزوده شد و پیش از آن چه واحدهای پولی بر نظام مالی ما حکم فرما بودند.
به همین مناسبت بد نیست به این واحد پولی و سرگذشتش نگاهی داشته باشیم.
مهم‌ترین واحدهای پولی ایران
ایران با تاریخ طولانی خودش واحدهای پولی بسیاری را به عنوان واحد اصلی انتخاب کرده است. شاید مهم ترین واحدهای پولی تاریخ کشورمان را بتوان بدین شرح دانست: دریک(هخامنشی)، دراخما(سلوکیان)، دینار(طلای ساسانی)، درم(نقره ساسانی)، پشیز(مس ساسانی)، دینار(طلای دوران اولیه اسلامی)، درهم(نقره دوران اولیه اسلامی)، فلوس(سکه مسی دوران اولیه اسلامی)، یمینی(غزنویان)، تومان(ایلخانان)، چاو(اسکناس ایلخانان)، شاهی(سکه طلای صفویه، افشاریه، زندیه)، عباسی(سکه نقره صفوی)، نادری(سکه نقره افشاریه)، روپیه(سکه نقره افشاریه)، تومان(سکه طلای قاجار)، ریال(سکه نقره قاجار)، قران(سکه نقره قاجار)، پاپتی(سکه مسی قاجار) و...
هر کدام از این واحدها مدتی به عنوان واحد رسمی و معادل بهای نقره و طلا بر اقتصاد ایران حکم فرما بوده اند. با این حال، تقریبا از زمان قاجار، این واحد پولی قران(یا تومان) بود که به عنوان واحد مرسوم انتخاب شد( اینجا بخوانید).
قران چیست؟
قران واحد پول ایران در دوران قاجاریه بود. نام قران کوتاه شده صاحبقران است. قران از نقره و به‌صورت سکه‌های ده شاهی (نیم قران)، یک قران، دو قران و پنج قران ضرب می‌شد. با توجه به اینکه قران هزار دینار ارزش داشت در زبان عامیانه، زار (هزار) نیز نامیده می‌شد. با این حال، این سنت حتی بعد از تغییر واحد پول ایران به ریال هم ادامه پیدا کرد و سکه‌های دو ریالی و پنج ریالی دوزاری و پنج زاری نامیده می‌شدند.
در واقع سال 30 سلطنت فتحعلی شاه قاجار (1242 ق./ 1827 م.) قران رسما وارد اقتصاد ایران شد. دولت در این سال، سکه نقره بنام صاحبقران ضرب و ارزش آن را معادل یک دهم تومان تعیین کرد. نام این سکه به اختصار به قران تبدیل شد.
ریال چگونه وارد نظام پولی ایران شد؟
اما چگونه واحد پولی ایران تغییر کرد؟ در ايران تا سال 1268 ش (1889 م) كه بانك شاهنشاهي توسط انگلستان تشكيل شد، پول رايج كشور، مسكوك نقره و طلا یا همان قران و تومان بود. در آن سال، به موجب يكي از بندهاي امتيازنامه بانك، نشر اسكناس در سراسر ايران منحصراً به بانك شاهنشاني ايران تعلق گرفت و يك سال بعد، اسكناس جديد با علامت شير و خورشيد و عكس ناصرالدين شاه قاجار و ذكر ارزش آن منتشر شد. مجموعاً بانك شاهنشاهي، چهل سال در ايران اسكناس منتشر كرد تا اينكه در 23 ارديبهشت 1309، حق انتشار اسكناس از آن بانك سلب و به بانك ملي ايران واگذار گرديد. در نهايت، دو سال بعد و همزمان با آغاز سال 1311ش، واحد پول كشور از قِران به ريال تبديل شد. از آن پس ريال جديد توسط بانك ملي ايران در سراسر كشور پخش گرديد و ملاك معاملات قرار گرفت.
ریشه شناسی واژه ریال
ریال کلمه‌ای اسپانیایی است که بعدها به علت روابط مالی و تجاری کشورهای منطقه با اسپانیایی ها وارد زبان ما شد. این واژه از کلمه لاتینی رگالیس (regalis) به معنی شاهنشاهی می‌آید که صفتی است از اسم رکس (rex) به معنی شاه.
سکه نقره با نام ریال در اسپانیا از سالِ 1497 تا 1870 میلادی ضرب می‌شد. ریال همچنین واحدِ پولِ بسیاری از مستعمره‌های اسپانیا بود.
ریال برای اولین بار در سال 1798 در ایران معروف شد چرا که آن یک سکه جهانی بود که 1250 دینار یا یک‌هشتم تومان ارزش داشت. در سال 1825 ریال از رواج افتاد و به جای آن قران رواج یافت. اما بعد از قدرت گیری ناصر الدین شاه و ورود بانکهای انگلیسی به ایران مجددا رواج یافته و واحد رسمی پول ایران گردید.
این روزها درحالی سالروز تصویب ریال به عنوان واحد پولی ایران را در خاطر نگه می‌داریم که ارزش ریال به پایین‌ترین سطح خود نسبت به سالهای قبل رسیده و برای همین، در سال ۹۸ دولت حذف ۴ صفر از پول ملی و تبدیل ریال به تومان را از تصویب گذراند. اتفاقی که شاید امسال در سال ۹۹ اجرایی شود.
منبع: خبر فوری
38
هیچ کار دولت تا الان درست نبوده اینم مثل بقیه
تا عدالت الهی اجرا نشود اقتصاد ایران درست نمی‌شود باید تمام مقامات غ ایران با عدالت الهی به مردم محروم ومظلومایران برسید من جانباز جنگ تحمیلی هستم وپروندهام کامل هست ولی حقوق به من نمیدهند من پنج نفر را شبها از کانون جمع کردن خرجی میدهم که با آمدن گرونا. کسب کارها خراب شده ومن مانده‌ام وکاسبی هم ندارم09155176394جا نیاز حسن دادخواه از دولت وحسن روحانی میخواهم بفکر ما محرومان ومظلومان باشند ومن حنا برای ماندن در خانه نتوانستم آجیل بخرم که بچها را بتوانم در خانه نگهدارم ویلیام امیدوارم سال خوبی برای دولت و ملت ایران عزیزم باشد
41 سال پیش یک ریال = 1/68دلار بود امروز یک ریال =1/160000 دلار است حال این حال وروز ارزش پول ملی است که یکی از عوامل اصلی نشان دهنده اقتصاد یک کشور است
اقتصاد تا درست نشه برداشتن صفر از پول دردی را دوا نمیکنه،بعد چند سال دوباره برمیگردیم سرجای اول.
گرچه برخی از اقتصاد دانان موافق حذف 4صفر نیستند ولی من تا کنون خیلی زرر . دو کانگی تومان و ریال را داده ام.
حذف ریال وتبدیل کل پول ایران به تومان با توجه به تورم زیاد چی بشه؟
اطلاعات داده شده چندان دقیق نیست.از انجا که شما ظاهرا یک متن پژوهشی ارائه کرده اید بجهت روشن شدن ذهن خواننده محقق جسارتا عرض میشود: اسپانیایی ها کمتر در مشرق زمین مستعمره داشتند. انها عمدتا در غرب و امریکا شمالی و مرکزی و جنوبی (باستثنای برزیل)بودند.در خاورمیانه،هند،وخاوردور مقارن دوران صفویه، پرتقالی ها بودند. ازجمله دربندرعباس و هرمز و پاره ای جزایر خلیج فارس و اقیانوس هند تا ماکائوی چین این پرتقالی ها بودند که پایگاه و مستعمره و تجارت داشتند. ریال پول ایران از کلمه " رئال Real" پرتقالی بمعنای سلطنتی ویا همان "شاهی" گرفته شده و نه از زبان اسپانیایی."رئال" تا چند دهه پول رایج داد وستد در سواحل خلیج فارس ودریای عمان و هند بودوبا عاریت گرفته شدن از چنین صبغه و سابقه ای پول رسمی ایران و عربستان شد. البته نظر به قرابت و مشابهت های دو زبان پرتقالی و اسپانیایی در هردو زبان کلمه "رئال" معانی مشابهی دارند. در اواخر قرون وسطی فردیناند دوم (پرتقالی)و همسرش ایزابل(ملکه آراگون) پس از فتح گرانادا وبا در دست داشتن کاستیل و آراگون مشترکا سلطنت وامپراطوری دوران طلایی اسپانیا را بنیاد نهادند. ایزابل در حقیقت هزینه سفر دریایی کریستف کلمب را برای رفتن به دنیای جدید"ینگه دنیا" را تامین کرد. در زمان انها بود که دریانورد معروف دیگری بنام ماژلان دماغه امید نیک را دور زد و به هند شرقی رسید.در حقیقت این پرتقالی ها بودند که اولین بار کمپانی هندشرقی را دایر کردند.کما اینکه جزیره گوا که اینک از جاذبه های توریستی هند است یادگار حضور اولیه پرتقالی ها است.ماژلان پرتقالی اولین دریانورد غربی بود که در اقیانوس آرام دریانوردی کرد وقصد داشت که کره زمین را دور بزند و باسپانیا برگردد ولی در 45 سالگی در فیلیپین فوت کرد. البته ملاحان همکار او این مهم را به سرانجام رساندند. فردیناند و ایزابل اداره مستملکات مغرب زمین و مشرق زمین را بین خود تقسیم کردند که اسیا با اندک مستثنیاتی در سهم پادشاه پرتقالی قرار گرفت وبعدها فعال بودن پرتقالی ها در مشرق زمین بهمین دلیل بود. با پوزش از اظهار لحیه ناشی از خانه نشینی جبری عصر کرونا- م.ر.د.