بررسی یک واقعه تلخ اقتصادی که تاثیرات سیاسی داشت
حباب خطرناک بورس / تجربه حباب می‌سی‌سی‌پی، شبیه اوضاع امروز بورس تهران بود؟
در اقتصاد اصطلاحی وجود دارد به نام
حسین نیازبخش- توجه شدید مردم به بورس و خرید سهام در این روزهای نسبتا بد اقتصادی، باعث شده تا ارزش بورس به شدت بالا رود. حالا بورس ارزشمندتر و سودآورتر از بانک و حتی سرمایه گذاری مستقیم در بازار شده است. شهروندان طبقه متوسط هر روز بیشتر پول خود را در این بازار می‌ریزند و امیدوار هستند سود کلان ببرند.
نمی‌توان ادعا کرد که این شهروندان در این بازی پیروز شده یا شکست می‌خورند. این چیزی نیست که ما تعیین کننده آن باشیم. با این حال، نباید فراموش کرد که بازار بورس همیشه سودآور نبوده است و چه بسا اگر سرعت عمل و وقت شناسی را در فروش سهام یا خریدش به کار نگیریم، زیانی بزرگ بکنیم.
حباب بورس چیست؟
در اقتصاد کلان، اصطلاحی وجود دارد به نام "حباب بورس". این اصطلاح به شرایطی اطلاق میشود که سهام یک شرکت در بورس به علت افزایش تقاضای مردم هر روز ارزشمندتر میشود اما سود واقعی آن شرکت نه تنها زیاد نیست بلکه دائما پایین می‌آید. این حباب به زودی می‌ترکد. کافی است یک سرمایه گذار کلان متوجه عدم سوددهی واقعی شرکت شده و سهام خود را بفروشد. پس از آن خریداران عمده سهام نیز به سرعت دارایی خود را در بورس می‌فروشند و نرخ سهام بورس به شدت پایین آمده و به اصطلاح سکته میکند.
حالا حباب بورس ترکیده و تنها یک شرکت ورشکسته یا زیان ده با هزاران برگه سهام بی ارزش باقی مانده که مالک بسیاری از آنها، شهروندان طبقه متوسط و حتی نسبتا فقیر هستند.
ماجرای بورس می سی سی پی؛ حبابی که ترکید و فرانسه را هم ترکاند
این حباب بورس سابقه تاریخی بسیاری دارد. شاید بزرگترین نمونه این اتفاق مربوط به سال 1719 و "حباب می سی سی پی" باشد. این اتفاق که در بورس پاریس رخ داد باعث ورشکستگی بانک مرکزی فرانسه، تورم شدید و بالطبع، شکست فرانسه از انگلیس در استعمار آمریکا شد. بله؛ یک فاجعه در بورس می‌تواند تا این حد مخرب و زیان آور باشد و تجربه حباب می سی سی پی این را به خوبی اثبات میکند.
ماجرا زمانی شروع میشود که یک شرکت فرانسوی تصمیم می‌گیرد بر روی زمین‌های دره می سی سی پی در آمریکا سرمایه گذاری کرده و شهر نیو اورلئان را توسعه دهد. صاحب این شرکت تاجری بود که ارتباط خوبی با دربار لویی پازدهم(شاه وقت فرانسه) و رئیس بانک مرکزی (جان لا) داشت. این شرکت از طریق همین ارتباط محکم با دربار توانست سهام شرکت خود را در بازار بورس به راحتی بفروشد. میهمانی‌های شبانه اشراف درباری از همان زمان محل بحث‌های روزمره مختلف بود. در همین میهمانی‌ها ناگهان سخن از سهام شرکت می سی سی پی شد. اشراف فرانسه عمدتا ثروتمندانی دهن بین و ملون المزاج بودند. به همین علت، بدون بررسی و کارشناسی و فقط به علت تاکید دربار شروع به خرید سهام شرکت می سی سی پی کردند.
پس از ورود دربار به بورس و خرید سهام شرکت، ناگهان ارزش سهام این کمپانی بالا رفت. با حمایت دربار تعداد خریداران هر روز بیشتر می‌شد. حالا به غیر از درباریان، بورژواهای طبقه متوسط و حتی کارگران فقیر نیز شروع به خرید سهام کردند. ارزش هر برگه سهام کمپانی می سی سی پی بالا و بالاتر می‌رفت. در اوت 1719 قیمت هر سهم به 2750 لیور رسید. تا 30 اگوست هر سهم تا 4100 لیور افزایش پیدا کرد و در 4 سپتامبر به 5000 لیور هم رسید. در 2 دسامبر همان سال قیمت هر سهم می سی سی پی به 10 هزار لیور رسید. این اتفاق باعث شد خریداران سهام شرکت که حالا سراسر پاریس را شامل می‌شد بسیار خوشحال شده و در نزدیکی جشن سال نو، این پیروزی اقتصادی را هم جشن بگیرند.
با این حال، حباب بزرگ می سی سی پی به زودی ترکید. زمین‌های دره این رودخانه باتلاقی بودند و نه تنها قابلیت توسعه شهری را نداشتند بلکه از معادن فلزات ارزشمند نیز خالی بودند. شرکت جای اشتباهی را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده بود و به زودی شروع به زیان کرد.
همانطور که قانون حباب بورس ایجاب میکند، سرمایه گذاران بزرگ که عمدتا درباری بوده و از شرایط اقتصادی کشور با خبرند، اولین کسانی بودند که متوجه این موضوع شده و سهم خود را در اوج قیمت فروخته و به سود کلان رسیدند. با اقدامات این طبقه، نا گهان ارزش هر برگه سهام به شدت پایین آمد. در ماه ژانویه 1920 قیمت هر برگه سهام به زیر 1000 لیور رسید و این کاهش قیمت در حال شدت گیری بیشتری هم بود.
در این شرایط بانک مرکزی فرانسه وارد معرکه شد تا از سقوط بورس و شرکت می سی سی پی جلوگیری کند. بانک مرکزی کل سهام شرکت را خرید و توانست برای مدتی کوتاه مانع از نزول قیمت سهام شرکت می سی سی پی شود. اما شرکت همچنان ضرر می‌داد. حمایت مالی بانک مرکزی از این شرکت تا جایی پیش رفت که پول خزانه بانک مرکزی نیز تمام شد. جان لا(رئیس بانک مرکزی و رئیس خزانه فرانسه) دستور داد که پول بیشتری چاپ شود تا از سقوط می سی سی پی جلوگیری کند اما این اتفاق اوضاع را بدتر کرد. افزایش چاپ پول نه تنها از سقوط شرکت سهامی جلوگیری نکرد بلکه تورم را هم افزایش داد.
ضربات اقتصادی حباب می سی سی پی
برخی مورخین (مانند یووال هراری) معتقدند ماجرای "حباب می سی سی پی" بزرگترین ضربه اقتصادی و بورسی بود که فرانسه متحمل شد.
این اتفاق به جز اینکه جلال و جبروت اقتصادی و بانکی فرانسه را نزد شهروندانش شکست و موجب بی اعتمادی عمومی مردم نسبت به سرمایه گذاری در بورس فرانسه شد، باعث ورشکستگی شرکتهای فرانسوی در آمریکا و خروج کامل استعماری این کشور از آمریکا و باز شدن کامل راه برای انگلیسی‌های زیرک‌تر هم گردید. این مورخ معتقد است پرداخت وام بانک‌ها و سهام‌های بورس توسط دولت فرانسه تا زمان لویی شانزدهم(آخرین پادشاه فرانسه قبل از انقلاب 1789) نیز ادامه داشت و این پادشاه در هنگام زمامداری‌اش مجبور بود نیمی از ثروت خزانه را صرف پرداخت بدهی بانک‌ها و شرکتهای سهامی کند. برخی معتقدند همین امر باعث افزایش مالیات‌ها و در نتیجه اعتراضات گسترده در فرانسه شد.
بنابراین، مشخص میشود که "حباب بورس" می‌تواند تا چه حد زیان آور و خطرناک باشد. این مساله به جز بحران اقتصادی و افزایش فقر عمومی می‌تواند عواقب بلند مدت تری هم داشته باشد. البته نمی‌توان ماجرای می سی سی پی را مصداقی تاریخی برای شرایط بورس امروز و خرید سهام دانست. غرض از این گزارش ذکر این نکته بود که لزوما افزایش نرخ بورس به معنی سوددهی دائمی آن نیست و این امر می‌تواند حبابی باشد که در طول کمتر از یک ماه بترکد.
در چنین شرایطی، تحلیلگران واقع‌بین همواره با عینک بدبینی به رشد بورس می‌نگرند. امری که شاید این روزها در ایران هم ضروری به نظر برسد.
منبع: خبر فوری
38
سپاس از این گزارش جالب تاریخی. مگه دولت نمیدونه اینقدر مخربه؟ شاید هم چاره ای نداره و خزانه خالیه
اونایی که صحبت از حباب بورس و....میکنند مطمئنا دلال های بازار ارز.طلا .مسکن و ماشین و....هستند و نگران رکود دلالی خودشون هستند تا اینکه واقعا بخواهند نگران ضرر و زیان سرمایه های مردم باشند
من در ابتدا میخواستم از اطلاع رسانی کانال تشکر کنم که اخبار اگاه کننده رو منتشر میکنه نه اخباری که همه چیز رو خوب و عالی نشون میده نکته بعدی اینه که واقعا بورس در ایران همین راهی رو میره که در مطلب اومده
البته اگر شركت جاي مناسبي را انتخاب ميكرد شايد ريزشي در كار نبود و حباب نبود
یک ترازوی شش کپه ای را در نظر بگیرید بورس و پول ومردم و تورم وتولیدواقتصاد را در هرکدام از سبد های ترازو قرار دهید چند حالت پیش میاید حالت اول .پول توی بورس میشود بادکنک اگر باعث تولید نشود کاهش خرید و کاهش تولید وافزایش تورم.حالت دوم.پول دست مردم باعث تورم حالت سوم.تورم زیاد کاهش تولید و خرابی اقتصاد.حالت خوب.پول زیاد در بورس اگر توسعه تولید شود باعث تولیدو کاهش تورم و رونق اقتصاد
این حباب تمام بازار های رانتی و اختلاس ها رو تهدید میکنه.دیگه بانک نیست که مردم پول بزارند ویکی وام سنگین بگیره ویژه بکنه دلار ببره کانادا.امثال خاوری که مورد عنایت حکومت هستند کم نیست.وک.ب.ها و میم ره نام بگیره.
اینکه مردم رو اوردن به بازار بورس اتفاق خیلی خوبیه هم برای سرمایه خودشون هم برای کشور ولی بعضی خبر گذاریهای که وصل هستن به دلالهای مسکن و خودرو دلار و طلا فقط صحبت از حبابی بودن بورس‌میکنن تا مردم پولشون رو به سمت کسب و کارهای خودشون ببرن ولی مردم‌باهوشن متوجه میشن که بورس با قیمتهای الان اصلا حباب نداره
آهای شما هایی که امروز دم بورس رو گرفتید و هلهله میکنید ، فردای روز مرد باشید پای تصمیم تون‌بمونید .خودتون خواستید این بلا سرتون بیاد کسی غیرخودتون مقصر نیست .اگر بعدا خواستید تو سرتون بزنید یه جوری بزنید خاکش مزاحم ما نشه. بابت تصمیم غلط شما کسی مقصر نیست پینوکیو هم میخواست درخت سکه بکاره!
سرمایه گذاری توبورس حماقت محضه
کلا ضرر است کسی وارد بورس نشود خخخخ
ما که 200 درصد سود کردیم از این بازار شما بگو کلا ضرر! شما نگران ما نباش نگران خودت باش
با سلام چطوره وقتی پراید میشه ۹۰۰۰۰۰۰۰ حباب نیست که بترکه؟ چطوره وقتی یک شبه مسکن چند برابر قیمتش میره بالا حلاب نیست که بترکه؟ چطور وقتی دلار و طلا چند برابر میره بالا حلاب نمیشه بترکه ؟کسی هم نیست بگه حبابه.اما الان بورس شده حباب چون اونایی که تا دیروز ملک و خودرو وو ... خریدن ترسیدن بترکن چون تو بازار طلا و ارز دیگه مشتری نیست.... متاسفم برا خبر فوری با این تحلیلش..
دوست عزیز حباب دلار وخانه وماشین اشباع شده حالا نوبت اشباع شدن بورسه
بورس همین روزها فاتحه اش خونده است تامی تونیدسکه بخرید ازماگفتن هی شما بگوبورس بورس
بورس ایران به طورکامل نابودشده ومجلس ختمش رابعدازکرونا انشالله خواهیم گرفت.
حق دارید بازر دلالی داره کساد میشه و کل نظام پشت بورس ایستادن . برخلاف نظر شما که نگران سرمایتون در دلالی هستید باید بگم ختم دلالی در بازار مسکن و خودرو و سکه و طلا دلار خونده شده و بزودی خاک سپاری میشه . شما هم زودتر سرمایتو از دلالی این چیزا بکش بیرون
چه ربطی داره.. وجدانت هم راحته..
دلال خودتونیدوهفت جدوآبادتون حرف حق تلخه انالله وانا الیه راجعون پایان اقتصاد ایران خودتون هم اینو خوب می دونید الکی قپی نیایید.
آقای بی وجدان انشاالله حلوای ختم تو رو خواهند خورد در حالیکه اقتصاد ایران بالنده تر از قبل هست.
درجواب ایرانی انشاالله اول حلوای شمارابه همراه خانواده محترم می خوریم تاازصحنه روزگارمحوشوید دروغگوهای خالی بند کدام اقتصاد؟
بورس ایران به زودی سرمایه گذارانشو پشیمون میکنه ؛ بعد دیگه مثل موسسات مالی اعتباری نمیتونی به جایی شکایت کنی...خودت میدونی و زیانی که کردی ؛ مراقب سرمایه هاتون باشید.
خدا رو شکر فهمیدیم دلال های مسکن خودرو و سکه و طلا و دلار چه نفوضی تو رسانه دارن و به دلیل کسادی بازار چه تحلیل های آبکی از هر جا در میاد . اولا اوراق کاغذی سیصد سال پیش رو چطوری با بورس های امروز مقایسه میکنید ؟ بورس های بی پشتوانه ای مثل ارزهای دیجیتال هم به این شدت که گفتید دچار شکست نمیشن چه برسه به بورسهای با پشتوانه و حتی ایران اینقدر سختگیرانه و نظارت دقیق روش هست . اگه قیمت کم بشه خریدار هم زیاد میشه و بلعکس و اجازه نوسانات هیجانی داده نمیشه . دلم برای کسایی که خونه ها و ماشینها و سکه هاشون داره رو دستشون باد میکنه میسوزه . نقدینگی عظیمی که این روز ها از خونه و خودرو سکه داره به بازار سرمایه سرازیر میشه پشتوانه ای پر قدرت برای بورس ایران شده در حدی که بورس ایران سرمایه گذار های خارجی خیلی زیاد پیدا کرده
واقعا مثال مزخرف و ابتدایی زده شد... نمیدونم این کارشناسان رو از کجا پیدا میکنند.. همینا باعت شدن این مملکت به این وضع بیفته با این تحلیهاشون... اولا اون شرکت یه دونه بوده و سهامش رانتی بالا رفته با تورم پایین کشورش.. درحالی که خیلی از شرکتهای متفاوتی در بورسه که سود ده هم هستند و تورم ایران بیش از این چیزی هست که توی بورسه
اقای خبرنگار ایا اگر دلار بشه بیست تومان وسی تومان یا خونه صد تومانی میشه یک میلیارد یا سکه فکسنی میشه شیش هفت میلیون ......حباب نیستن حالا که مردم میخواهند از صنعت حمایت کنند میشه حباب اگر پولشون تو بانک باشه واقازادهها وام های هزار میلیاردی بگیرند اینجور مقاله ای مینوشتی عزیزم خداروخوش نمیاد .خدا میدونه چقدر بهت پول دادن این مقاله را بنویسی
هر کسی که تو دنیای اقتصاد الفبایی آموخته، ویا خاک صحنه ای خورده ، میدونه که این قبیل حرکتها یا از روی ناآگاهی هست ویا ... ! خلاصه این حبابها که کاملا مسموما ، خطرناکن و این وضع کاملا قرمز اقتصادی ما را سیاه تر خواهندکرد! من دلم برای طبقات واقعا گرفتار جامعه میسوزه که تا چند ماه آینده به بدترین شرایط ممکن گرفتار خواهند شد و کسی هم فکر نمیکنم که به فکر اونها باشه
بورس در حال حاظر آخرین سنگر اقتصاد کشور هست.حمایت از بازار سرمایه به فراتر از دولت برمیگردد اگر بورس ریزش داشته باشد ارکان اقتصادی کشور به لرزه در خواهد آمد پس مطمعن باشید حکومت تمام قد از بازار سرمایه حمایت خواهد کرد.بازار سرمایه مانند بازار مسکن و طلا و ارز نیست که با رشدشان قشر ضعیف ضعیف تر شوند و قشر دلال ثروتمند تر.با رشد بازار سرمایه چرخ های تولید کشور با سرعت بیشتری میچرخند و به نفع همه مردم کشور خواهد بود. در این اوضاع بد برای تولید کارخانجات میتوانند وضعیت خود رو بهبود ببخشند و سود اوری کنند و به لطف خدا با رشد بازار سرمایه کشور عزیزمان از این برهه با موفقیت عبور خواهد کرد.امیدوارم از این فرصت زندگیتان استفاده کنید تا روزی حسرت نخورید
بر علیه بورس مطلب نوشته و زیر مطلب را با آگهی های بورسی پر میکند
الان سال 1403 هست که من دارم این مطلب رو می خونم. نظراتی که ذیل این مطلب نوشته شده، جالبه و بعضی از عزیزان هم گفتن که این مطلب رو رقبای بورس نوشتن و قصد تخریب بورس رو دارن. ولی در واقع چند ماه بعد از این مطلب بود که اون سقوط تاریخی بورس 1399 اتفاق افتاد و همین موضوعی پیش اومد که تو این مطلب گفته شده.