مذاکره شاید وقتی دیگر/مخالفان برجام پاسخگوی مشکلات اقتصادی مردم باشند

تبادل زندانی بین ایران و آمریکا یک بار دیگر امکان سنجی برای انجام مذاکره بین دو کشور را در مرکز توجه رسانه‌ها قرار داد. خاصه آنجا که ترامپ و همکارانش از جمله پمپئو و برایان هوک دست به توییت شدند و در اینجا نیز حسام الدین آشنا از ضرورت امتیاز بیشتر گرفتن از ترامپ تاکید کرد. انجام مذاکره در شرایطی که آرایش سیاسی در ایران تا حدی تغییر کرده و همچنان نیز در معرض تغییر است به راحتی ممکن نیست. مجلس یازدهمی‌ها و در صدر آن محمدباقر قالیباف هنوز به بهارستان نرسیده پرچم مذاکره نمی‌کنیم را برافراشته بودند اما در میان همین جریان هم انجام مذاکره مدافعانی دارد. حال باید منتظر ماند و دید که در عمل چه اتفاقی می‌افتد.

حشمت الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس دهم معتقد است که اکنون فضا برای مذاکره فراهم نیست اما همین مجلس و دولت آتی ناگزیر است که با واقعیت‌های سیاست خارجی واقع‌بینانه‌تر برخورد کند و این یعنی که شاید یک وقتی بستر مذاکره در قالب برجام فراهم شود.

او در گفت‌وگویی تاکید کرد: « من اعتقاد دارم که اکنون شرایط برای مذاکره بین ایران و آمریکا فراهم نیست. چالش‌های بین دو کشور به قدری جدی بود که دو طرف نتوانستند برای جلوگیری از حوادث مدیریت ناشده و پیش‌بینی ناشده، ایجاد کنند. به طور مشخص ترامپ فضای مذاکره با ایران را کاملا از بین برده است.»

وی افزود: « ترامپ سعی می‌کند از موضوع تبادل زندانیان استفاده لازم را ببرد تا بخشی از مشروعیت از دست رفته خودرا در داخل احیا کند. ما شاهدیم که از وقتی که آمریکا به کانون کرونا تبدیل شد و بعد که مساله شورش‌های ضد تبعیض نژادی ایجاد شد، ترامپ هیچ وقت نتوانست توییتی بزند که نشان دهنده یک دستاورد برای او باشد تا اینکه این بحث تبادل زندانی را مطرح کرد وسعی داشت که ازآن به عنوان یک پیروزی استفاده کند».

فلاحت‌پیشه ادامه داد: « در چنین شرایطی حتی اگر یک ارزیابی شود از نفعی که دو طرف بردند داشته باشیم به این نتیجه خواهیم رسید که ترامپ بیشترین سود را برد. بعد از اینکه دو ضربه اساسی به دولت وی وارد شد و چهل میلیون بیکار روی دست او ماند - تنها شاخصی که ترامپ روی آن تاکید می کرد، کاهش نرخ بیکاری به 3.5 درصد بود - زندانیان مبادله شدند و ترامپ سعی دارند که از این موضوع برای خود یک دستاورد بسازد».

این نماینده پیشین مجلس در پاسخ به این پرسش که سیاست ایران در مقابل این رویکرد ترامپ باید چه باشد؟ گفت: « جمهوری اسلامی باید فارغ از اینکه چه کسی در آمریکا حکومت می‌کند، در قالب برجام سیاست‌های خود را پیش ببرد. اگر تحریم‌هایی که آمریکا به صورت ناعادلانه علیه ایران اعمال کرده شکسته شود، امکان این که فضای مذاکره آن هم در قالب برجام و نه در قالب مناسبات دوجانبه شکل بگیرد، فراهم است. می‌دانید که آمریکا علاوه بر بازگرداندن حدود نهصد تحریمی که با برجام برداشته شده بود، بیش از هفتصد تحریم دیگر را هم به ایران تحمیل کرده است. علاوه بر آن به شهادت رساندن سردار سلیمانی هم اقدام یک اقدام خصمانه بی سابقه بود لذا آنچه در زمان ترامپ بین ایران و آمریکا شکل گرفت به معنای تنش نیست و به معنی دشمنی است که با یک مذاکره محدود رفع نخواهد شد»

وی تاکید کرد: « به طور طبیعی تا زمانی که ترامپ رئیس جمهور آمریکا است هرگونه مذاکره با ترامپ نوعی بازی کردن در درون سازوکاری است که او شکل داده است. ترامپ اعتقادی به این ندارد که جمهوری اسلامی بتواند به عنوان یک کشور قوی در چارچوب نظام بین الملل به فعالیت خود ادامه دهد».

فلاحت پیشه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه مجلس یازدهم و دولتی که بعد از روحانی روی کار خواهد آمد چه رویکردی نسبت به مذاکره در قالب برجام خواهد داشت، گفت: «منتقدان برجام تاکنون در جایگاه نقد بودند و در کشور ما هم نقد خیلی راحت است اما الان در جایگاهی هستند که باید به مردم پاسخ دهند. به هر حال تا کنون حداقل‌های قانون برنامه ششم انجام نشده است. مثلا در موضوع پرداخت‌ها که دولت‌ها موظف بود حقوق بازنشستگان و طبقات پایین جامعه را تا 50 درصد افزایش دهند و نتوانست. از این موضوع گرفته تا بی‌ثباتی‌هایی که در عرصه اقتصادی وجود دارد همه مسائلی است که باید به آن پرداخته شود. البته من معتقدم که بعد از چند سال از خروج ترامپ از برجام، نمی‌توان همه مسائل را به گردن تحریم انداخت اما یک واقعیتی وجود دارد و آن هم این است که هم اکثریت مجلس کنونی و کسانی که سعی می‌کنند به تبع شرایط سیاسی کشور که معمولا هر کسی مجلس را ببرد، دولت را هم می‌برد در انتخابات آتی پیروز باشند باید منطبق با واقعیت‌های جهانی کار کنند.»

وی با اشاره به اینکه « مردم ما الان از نظر اقتصاد وضعیت ناگواری دارند و می‌توان گفت که بخش اعظم شاخص‌های قانون برنامه ششم و حتی پنجم مثل رشد 8 درصد، بیکاری 7 درصد و ... محقق نشده است لذا معتقدم که مجلس فعلی و دولت آتی از هر جریانی که باشد مسائل سیاست خارجی را واقع‌بینانه‌تر دنبال کنند».

منبع: دیده بان ایران

38