کاهش قیمت ارز و تاثیرگذاری در بازار بورس و سرمایه

دکتر محمود جام ساز افزود: به عقیده من یکی از علل افزایش قیمت ارز شکست بانک مرکزی در اعمال مدیریت شناور ارزی بعلت کمبود ارز است. البته رئیس بانک مرکزی علت را درعدم بازگرداندن ارز صادراتی توسط صادرکنندگان می داند. از طرفی رییس جمهور اشاره ای به 29ميليارد یورو ارز کردکه بازنگشته است و این آمار با آمار برخی از مسئولین متفاوت است. دولت در تعیین ارز 4200 تومان برای واردات کالای اساسی بستر رانت را برای رانت خواران هموار کرد.
بطوريكه ديوان محاسبات عمومى در اين راستا أز تخلفات ارزى به مبلغ ٤/٨ ميليارد دلار در سال ٩٧ گزارش داد
جامساز بيان داشت : يكى از اقدامات دولت و بانك مركزى كه هر دو حكم واحد را دارند، رآه اندازى سامانه نظام يكپارچه معاملات ارزى «نیما» است که بدون دخالت دولت، صادر کننده و وارد کننده ارز خود را در این سامانه معامله کنند. البته این سامانه با شکست روبه رو شد و قيمت دلار در بازار آزاد به ١٨ هزار تومان رسيد كه با أرز نيمايى تفاوت فاحش داست ولذا صادر كنندگان رغبتى بورود باين سامانه أز خود نشان ندادند .
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به افزایش هزینه های دولت در یک دهه اخیر عنوان کرد: سیاست های کلی نظام درکوچک سازی دولت و بخش خصوصی دلالت دارد. أما درعمل اين سياستها ناديده انگاشته شده و بنحو فزاينده اى حجم و اندازه دولت گسترش يافته ، افزایش هزینه دولت از یک سو و هزینه های برون مرزی ،بودجه های سالانه را با کسر بودجه بزرگی روبه رو می کند که با استقراض أز بانک مركزى كه افزایش پایه پولی و رشد نقدینگی را در پى دارد ، تامين مالى ميشود . وی در خصوص پایه پولی گفت: پایه پولی منابعی است که توسط بانک مرکزی در چرخه پولى کشور بعنوان یک پول پر قدرت تزریق می شود. اختلاف پایه پولی و نقدینگی نیز بیانگر اعتباری است که توسط نظام بانکی كشور خلق و تخصیص داده می شود. تورم یک پدیده پولی است که ناشی از گسترش پول در جامعه است. تورم یعنی افزایش سطح عمومی قیمتها یا به عبارت دیگر کاهش قدرت خرید مردم، یا به بیان دیگر تنزل ارزش پول ملی. پس هرچقدر ارزش پول ملی کاهش يابد طبیعتا بر قیمت ارزهای معتبر مانند دلار و یورو و ... افزوده می شود. یکی از وظایف سیاست های پولی حفظ ارزش پول ملی است و این تنزل ارزش پول یک معیار قابل استنادى است بر ناکارآمدی بانک مرکزی بر اعمال سیاست های پولی . اگر همه معضلات اقتصادی و چالش های ارزی و کاهش رشد اقتصادی را متوجه تحریم ها کنیم، بمفهوم پاک کردن صورت مسأله است .
این کارشناس اقتصادى با اشاره به شیوع ویروس کرونا افزود: امسال کشور علاوه بر معضلات و مشکلات ساختارى اقتصادی، شیوع بیماری کرونا مزید بر علت شده است و دولت را بیشتر در تنگنای مالی قرار داد ه و تامین کسری بودجه حدودا" بین 180 هزار تا 200 هزار میلیارد تومانی به یک کابوس تبدیل شده است و دولت را ناگزیر کرده است با اعمال سیاست گذاری های که بیشتر از اراده های سیاسی نشات می گیرد به هر ابزارى برای تأمین کسری بودجه مانند نشر اوراق بدهی،افزایش هزینه های بانکی،نشر اوراق ودیعه 2 ساله با سود هم تراز تورم رسمی، رشد شاخص بورس، فروش سهام دولتی که پرداخت هزینه های آن به دولت آینده موکول می شود؛ متوسل گردد. دولت سعی دارد با بکارگیری این ابزارها تا زمانی که در راس امور است از ورود ابر تورم جلوگیری کند، ولی دولت بعدی با چالش بدهی های ناشی از اين سیاست ها روبه رو می شود و در نهایت مردم باید هزینه های آن را متحمل شوند.
اين اقتصاد دان عنوان کرد: امسال دولت توجه ویژه ای به بازار سرمایه مبذول داشته است و 10 درصد سهام شرکت سرمایه گذاری شستا که متعلق به سازمان تأمین اجتماعی است در بورس عرضه شد. این شرکت یکی از بزرگترین هلدينگ هایی است که حدود 187 شرکت شامل پتروشیمی، نفت، داروسازی، سرامیک، کاشی، مخابرات، کشتیرانی و حوزه های دیگر أز زير مجموعه هاى آنست که در سال 98 نزدیک به 11 هزار میلیارد تومان بصورت نقدی برای سازمان تأمین اجتماعی سود آورى داشته است. ورود این شرکت به بورس اعتبار می دهد و از معاملات سهام این بورس دولت منتفع می شود. دولت زمینه ورود استارتاپ ها را نيز در بورس فراهم کرده است زیرا بعضی از این شرکت ها یا استارتاپ ها نیازمند تأمین مالی هنگفتی هستند که بخش خصوصی قادر به تأمین آن نیست.
جام ساز افزود: دولت تبلیغات بسیار فریبنده ای در مورد رونق بازار بورس نموده و افزایش شاخص بورس را یکی از افتخارات خود می داند زیرا معتقد است که هم ضربه گیر تورم است و هم باعث رشد اقتصادی می گردد.

اما رشد کاذب بورس سبب شده است که بازارهای دیگر نیز دچار رشد بی سابقه قیمتی شوند. از آنجاييكه دو سال پياپى رشد اقتصادى منفى داشتيم امسال هم پيش بينى ميشود با رشد منفى ٦ تا منفى ١٠ درصد مواجه شويم نشان ميدهد كه نقدينگى بسمت توليد نرفته ، لذا رونق بورس انطباقى با بخش واقعى اقتصاد ندارد و قيمت سهام بسيار فراتر أز ارزش واقعى آنهاست اين حباب قيمتى رونق كاذب بازار سرمايه است كه هيچگاه به رونق توليد نمى انجامد
بازار بورس در کشورهای توسعه یافته یکی از مهمترین ابزارهای تأمین منابع مالی شرکت ها و بنگاه های مولد اقتصادى است، زیرا ساختار اقتصادی اين كشور ها متفاوت از مجموعه بی نظم ساختار اقتصاد سیاسی رانت خوارکشور ما است. اقتصاد ما خود مولد فساد است و این فساد در همه بازارها نهادینه شده است.
کارشناس سرمایه و پول بیان کرد: دولت در افزایش قیمت دلار بسیار سود کرد ولی قادر نشد کنترل این بازار را در حد مورد نظر حفظ كند ولذا زمينه براى افزايش قيمت بيشتر دلار آماده شد و حتى أز مرز ٢٥ هزار تومان هم عبور كرد و بر نابسامانى اقتصاد دولتى سياسى رانتى ما افزود .
اين اقتصاد دان افزود يكى از وظائف سياست هاى پولى ، تقويت ارزش پول ملى است تا قيمت أرز افزايش نيابد و تحقق اين مهم جز أز مسير استقرار يك ساختار اقتصاد آزاد رقابتى بازار محور با ميدان دارى بخش خصوصى واقعى نميگذرد .

منبع: خبر فوری

70