آنچه در ذهن حاکمان عربستان برای مقابله با ایران می‌گذرد

پایگاه خبری خبر فوری (khabarfoori.com)

بشیر البکر در العربی الجدید نوشت: صلح چهار کشور عربی با قطر باب صلح بین عربستان و ترکیه را نیز گشود و احتمالا قطر نقش اساسی را در این باره ایفا می‌کند، به این ترتیب که گام‌های آهسته‌ای را به همراه مصر بر می‌دارد تا این صلح عملی شود. اولین چیزی که توجه تحلیلگران را به خود جلب می‌کند، سرعتی است که صلح با قطر اتفاق افتاد، در حالی که انتظار می‌رفت روندی آهسته داشته باشد و پس از ذوب یخ‌ها در روابط بین قطر و دولت‌های تحریم کننده آن، واقع شود، اما دیدیم که عربستان شتاب زیادی برای صلح با قطر داشت و در حال حاضر هم به دنبال اقناع دیگر دولت‌ها تحریم کننده بوده و تلاش می‌کند تا قبل از روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا، این صلح را قطعی کند.

بیانیه‌ها در مورد اهمیت این صلح و ضرورت آن، خوب است، اما برای تحقق صلح سعودی با ترکیه کفایت نمی‌کند، چرا که مساله مربوط به صلح با قطر بر پایه اصولی واضح است؛ و مادامی که فضا بین قطر و همسایگان آن به حالت طبیعی بازنگردد، هر صلحی بین کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و آنکارا، نامشخص بوده و به مرحله استقرار نمی‌رسد. روابط بین دولت‌ها مبتنی بر منافع دو جانبه سیاسی، اقتصادی و امنیتی، اجتماعی و فرهنگی است و اعتبار‌های تاریخی و جغرافیایی نیز به آن می‌پیوندد. این شروط و عوامل، نقش اساسی را در روابط کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه ایفا می‌کند.

در سطح روابط دو جانبه، ترکیه نسبت به ایران، به جهان عرب نزدیکتر است، چرا که طرح‌های ایران در کشور‌های عربی نظیر سوریه، عراق، لبنان و یمن، کاملا مشخص است، همانطور که سردار رحیم صفوی، اخیرا از تشکیل ۸۲ گردان از سپاه قدس برای مبارزه در سوریه و عراق خبر داده که این مساله نشان دهنده طرح‌های ایران در سطح استراتژیک در جهان عربی است.

در سطح دوم، روابط کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه فراتر از ضرورت است، به این دلیل که برای هر دو طرف فایده دارد و این فایده قبل از هر چیز به تشکیل توازن فعلی در برابر خواسته‌های منطقه‌ای ایران برمیگردد. در مرحله بعد، فایده نزدیکی بین ترکیه و کشور‌های عربی، ایستادگی در برابر خواست غرب برای به فرسایش بردن ثروت‌های منطقه است، بویژه آنکه غرب و آمریکا تمام توافق‌های حمایتی با خلیج فارس را نادیده گرفته و در سال ۲۰۱۵، اوباما توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرده و ارجحیت در روابط خاورمیانه‌ای خود را به ایران اختصاص داد. علاوه بر اینکه آمریکا کمک مالی زیادی به طرح‌های ایران در جهان عرب کرد. اگر نقشه موجود را با تامل نگاه کنیم، در می‌یابیم که ترکیه و عربستان به یکدیگر نزدیکتر هستند و می‌توانند بعنوان دو قدرت عربی و اسلامی، در کنار هم انقلاب استراتژیکی درمنطقه ایجاد کنند.

پس از کش و قوس‌های فراوان و درگیری‌های رسانه ای، صلح کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه، صفحه تازه‌ای است که پس از ماجرای ترور جمال خاشقچی، می‌تواند روابط جدیدی را بر پایه احترام متقابل ایجاد کند. البته در صورتی که ریاض براساس قانون ترکیه موضوع خاشقچی را حل کند، تمام طرف‌ها را راضی کرده و تضمینی برای عدم تکرار این قبیل اعمال بدهد.