سنگی که از یک اتفاق خبر می‌دهد
حمید رضا ولی پور - عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در نشست علمی "میراث فرهنگی و سنگ‌های بهادار" در خصوص سنگ لاجورد و مبادلات تجاری آن در هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد پرداخت و با اشاره به اینکه متون سومری را می‌توان از زوایای مختلفی مورد توجه و ارزیابی قرار داد، اظهار داشت: بیشتر این متون جنبه اساطیری و حماسی دارند که البته حاوی اطلاعات مستقیم یا غیر مستقیم تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع مورد مطالعه نیز هستند.
به گفته این کارشناس، در میان این متون دو متن حماسی که به « انمرکار و فرمانروای ارتّ » معروفند و توسط سومر شناس نامی، ساموئل نوح کریمر بازخوانی شدند، حاوی اطلاعاتی درباره مبادله برخی اقلام گرانقیمت، چون طلا، نقره و سنگ لاجورد بین دو حاکم یکی از اوروک در بین النهرین و دیگری حاکم شهر ارتّ در شرق اوروک است.
وی اظهار داشت: صرفنظر از جنبه حماسی این متون و اینکه تا چه میزان می‌توان بر پایه آنها به موضوع مبادلات بازرگانی بین ایران و بین النهرین طی اواخر هزاره چهارم و در طول هزاره سوم پیش از میلاد پرداخت، نکته قابل توجه این است که طی کاوش‌های باستان شناختی در محوطه‌های باستانی ایران و بین النهرین، مقادیر قابل توجهی سنگ‌های لاجورد به اشکال مختلف در مواد فرهنگی یافت شده است.
تعیین استراتژی در صنعت گوهر
محمدرضا جان نثاری - مدیرکل دفتر اکتشافات فلزی غیر فلزی و معدنی سازمان زمین شناسی کشور دیگر سخنران این نشست، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی را به عنوان متولی حاکمیتی در امر اکتشاف، مطالعات قابل توجه در خصوص شناسایی و پتانسیل یابی گوهر سنگ‌ها در سطح کشور معرفی کرد.
وی افزود: در همین راستا، تاکنون بیش از 14 استان کشور مورد مطالعه قرار گرفته، 4 استان در دست مطالعه بوده و برای بقیه استان‌ها نیز برنامه‌های مطالعاتی تدوین شده است.
نثاری با اشاره به مطالعات صورت گرفته مبنی بر تعیین استراتژی در صنعت گوهر تصریح کرد که استفاده از استراتژی‌های رشد یا تهاجمی و به معنی حداکثر استفاده از فرصت‌های بیرونی با استفاده از نقاط قوت درونی و توجه به منابع معدنی خام داخلی از استراتژی‌های معین شده برای رسیدن به چشم انداز مورد نظر در این صنعت است.
زیورآلات بیانگر جایگاه و موقعیت اجتماعی فرد در جامعه
خدیجه امامی دانشجوی دکتری جامعه شناسی و کارشناس پژوهشکده مردم شناسی دیگر سخنران این نشست در مورد بررسی مردم شناختی فن آوری ساخت زیورآلات جواهر نشان مطالبی را مطرح کرد.
وی با بیان اینکه گرایش به زیبایی و آراستن خویش از ابتدای خلقت بشر همراه او بوده افزود: زیورآلات بیانگر جایگاه و موقعیت اجتماعی فرد در جامعه بوده و می‌تواند دیدگاه و نوع تفکر،گرایشات فکری و سطح اقتصادی و همچنین نوع نگرش به زندگی در هر طبقه اجتماعی را به نمایش بگذارد.
به گفته این پژوهشگر، از آنجا که این هنر یکی از فن آوری‌های بومی محسوب می‌شود، بررسی و ثبت و ضبط آن از جمله فعالیت‌های مهم در راستای حفظ این فن آوری خواهد بود.
معدن فیروه نیشابور از گذشته تا امروز
دیگر سخنران این نشست حامد فضلیانی - مسئول دفتر فنی معدن فیروزه نیشابور بود که مطالبی را در مورد معدن فیروزه نیشابور از گذشته تا امروز مطرح کرد.
وی معادن را به عنوان زیربنای توسعه صنعتی و اقتصادی از اهمیت قابل ملاحظه ای در توسعه پایدار کشور دانست و تصریح کرد که در این میان معدن فیروزه نیشابور نه تنها از لحاظ معدنی بلکه از لحاظ اعتبار جهانی خود و به عنوان یک سرمایه باستانی اهمیت دوچندانی دارد.
وی در ادامه به معرفی معدن فیروزه، تاریچه مالکیت و روش استخراج آن از گذشته تا امروز، اصطلاحات خاص مورد استفاده در صنعت فیروزه پرداخت و همچنین تقسیم بندی‌های گوناگون فیروزه نیشابور را مورد بررسی قرار داد.
وجود سنگ‌های قیمتی در قبور اورارتوها
سخنرانی مریم دارا - معاون پژوهشکده مردم شناسی و استادیار پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه‌ها و متون با موضوع سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی اورارتویی پایان بخش این نشست بود.
دارا گفت: اورارتوها که از قرن ششم تا نهم پیش از میلاد پادشاهی کردند از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی برای تزئین استفاده می‌کردند.
وی با بیان اینکه هنر اورارتوها با آشور شباهت و در عین حال تفاوت دارد، تصریح کرد: بیشتر این سنگ‌ها از گورهای زنان به دست آمدند و شامل گردنبند، دستبند، گوشواره، طلسم، دافع ارواح شریر بودند که به شکل گرد یا بیضی یا دراز تراش می‌خوردند.
دارا با اشاره به اینکه این سنگ‌ها شامل عقیق (جگری)، مگنزیت، انتراسیت، رخا گچی، یشم، کلسدونی، آنتیموان اکسیده، بلور سنگ و مروارید هستند، تصریح کرد: یک سنگ کتیبه دار نیز تا کنون به دست آمده است.
به گزارش میراث فرهنگی - جلسه علمی "میراث فرهنگی و سنگ‌های بهادار" با حضور اساتید و سخنرانانی از مراکز علمی، پژوهشگران و دانشجویان علوم مختلف توسط کارگروه گوهر و بلور پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، با همکاری نازلی دارخال و ایرج بهشتی برگزار شد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
15
