زندگینامه نامزدها / کارنامه پر فراز و نشیب شیخ دیپلمات

حسن روحانی ، رئیس جمهور فعلی کشورمان، از گزینه های اصلی مطرح برای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم است که گفته می شود امروز برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری به ساختمان فاطمی می رود.
روحانی در حالی به استقبال انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم می رود که از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون تمام روسای جمهوری که پس از پایان دوره اول ریاست جمهوری شان بار دیگر در انتخابات شرکت کرده اند پیروز این میدان بوده اند و اگر روحانی نتواند این روند را ادامه دهد نام خود را به عنوان اولین رئیس جمهور تک دوره ای ثبت خواهد کرد.
حسن روحانی که نام خانوادگی او از "فریدون" به نام فعلی تغییر یافته است زاده 21 آبان 1327 در سرخه از توابع استان سمنان است.
وی تحصیلات ابتدایی را در شهرستان محل تولدش گذراند و تحصیلات حوزوی را از سال 39 در حوزه علمیه صادقیه سمنان آغاز کرد.
او در سال 1340 وارد حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتیدی چون حضرات آیات سید محمد محقق داماد، شیخ مرتضی حائری، سید محمدرضا گلپایگانی، محمد فاضل لنکرانی، شیخ محمد شاه‌آبادی و سلطانی بهره برد.
از حوزه تا دانشگاه
از نکات جالب توجه در کارنامه حسن روحانی، هجرت از حوزه به دانشگاه است. هجرتی که از تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه آغاز و نهایتا به اخذ درجه دکتری در دانشگاه کلدونیان گلاسکو ختم شد.
روحانی در سال 1348 همزمان با تحصیلات حوزوی به دانشگاه تهران راه یافت و در سال 1351 دانشنامه لیسانس خود را در مقطع کارشناسی در رشته حقوق قضایی اخذ کرد.
وی با ادامه تحصیل در انگلیس مدرک کارشناسی ارشد (M.Phil) در رشته حقوق عمومی و دانشنامه دکتری (Ph.D) در رشته حقوق اساسی را از دانشگاه کلدونیان گلاسکو دریافت کرد و با کسب پروانه وکالت از کانون وکلا در سال 86، وکیل پایه یک دادگستری شد.

همین تحصیلات بود که در رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری سال 92 به یکی از جملات معروف روحانی منجر شد: "من سرهنگ نیستم، حقوقدانم"؛ جمله ای که روی اصلی اش به رقیب اصلی روحانی در انتخابات 92 یعنی محمدباقر قالیباف بود.
البته روحانی اگرچه یک حقوقدان است اما با عرصه دفاع و نظامی گری ناآشنا نیست و بخش عمده ای از سوابق او در سال های ابتدایی انقلاب و دوران جنگ در این عرصه ها بوده است.
روحانی پس از انقلاب در اولین اقدام در سال 58، به ساماندهی وضعیت ارتش و پادگان‌های نظامی پرداخت.
روحانی در دوران جنگ تحمیلی مسئولیت‏های متعددی از جمله عضویت در شورایعالی دفاع، عضویت در شورایعالی پشتیبانی جنگ، معاونت فرماندهی جنگ، ریاست ستاد قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء و فرماندهی پدافند هوایی کل کشور را برعهده داشت و بین سال‌های 1367 تا 1368 نیز به معاونت جانشین فرماندهی کل قوا منصوب شد.
وی به پاس سال‌ها حضور در مسئولیت‌های مختلف در دوران دفاع مقدس، از سوی مقام معظم رهبری مفتخر به دریافت نشان درجه دو فتح و نشان درجه یک نصر شد.
5 دوره نمایندگی مجلس که در دو دوره از آنها یعنی دوره های چهارم و پنجم مسئولیت نائب رئیسی مجلس را به عهده داشت و همچنین عضویت و ریاست شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما از سال 1359 تا سال 1362 از دیگر مسئولیت‌های وی در دوران پس از انقلاب بوده است.
مناصب امنیتی
بخش دیگری از کارنامه روحانی پس از انقلاب به حضور در مناصب امنیتی و همچنین نقش آفرینی در مذاکرات خارجی مهم جمهوری اسلامی ایران اختصاص دارد.
روحانی پس از بازنگری قانون ‏اساسی جمهوری اسلامی ایران و تشکیل نهاد شورایعالی امنیت ملی سمت نمایندگی مقام معظم رهبری در این شورا را بر عهده گرفت و از سال 68 تا 84، یعنی زمانی که محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری رسید دبیر شورای عالی امنیت ملی بود.
در همین مقطع بود که مذاکرات جمهوری اسلامی ایران به سه کشور اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان با محوریت پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران، شکل گرفت و حسن روحانی مسئولیت هیات جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات را به عهده داشت. شاید به پشتوانه همان مذاکرات بود که بلافاصله پس از انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران در سال 92، بار دیگر تمرکز اصلی خود را بر مذاکرات هسته ای قرار داد و با شکستن برخی تابوها در این مدت 4ساله از جمله گفت وگوی تلفنی با رئیس جمهور آمریکا، توافق هسته ای تحت عنوان برجام را رقم زد.

از دیگر مقاطع مهمی که در دوره مسئولیت حسن روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی می توان به آن اشاره کرد ماجراهای سال 78 و حمله به کوی دانشگاه بود که روحانی به عنوان مسئول یکی از مهم ترین نهادهای امنیتی کشور در این ماجرا نقش آفرینی کرد و همین نقش آفرینی نیز به یکی دیگر از برگ های برنده روحانی در رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری تبدیل شد و او در مناظره ها با دفاع از عملکرد خود، رقیبش را به برنامه ریزی برای حرکت گازانبری علیه تجمع کنندگان و معترضان در ماجرای تیر سال 78 متهم کرد.
نماینده خبرگان
از دیگر مسئولیت های روحانی پس از انقلاب می توان به عضویت او در مجمع تشخیص مصلحت نظام از سال 70 اشاره کرد که از سال 84 تا پیش از سال 92 و آغاز ریاست جمهوری اش ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک این نهاد نیز بر عهده او بود.
حسن روحانی در انتخابات میان‏دوره‏ای سومین دوره مجلس خبرگان رهبری در 29 بهمن 1378 از حوزه انتخابیه استان سمنان به نمایندگی مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد و در سال 1385 نیز از استان تهران به این مجلس راه یافت و در حال حاضر نیز در این مجلس عضو است.
روحانی، اصولگرا یا اصلاح طلب
روحانی به لحاظ تشکیلاتی یکی از اعضای جامعه روحانیت مبارز است که تشکلی اصولگرا محسوب می شود اما کمتر فعال سیاسی است که در حال حاضر روحانی را یک اصولگرا قلمداد کند.
او خود را فردی میانه رو و معتدل می داند و از زمان روی کار آمدن به عنوان رئیس جمهور، یکی از شعارهایش این بوده که از تمامی افراد شایسته از هر جریانی و گروهی در چارچوب نظام بهره می گیرد.
اما واقعیت این است که حسن روحانی را بیش از آنکه بواسطه وابستگی های حزبی و تشکیلاتی اش بتوان در عرصه سیاسی کشور جانمایی کرد باید بواسطه روابط نزدیکش با مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی ، مطالعه کرد.

در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم کمتر کسی فکر می کرد که حسن روحانی بتواند بر رقیبان پیروز شود، اما با تایید نشدن صلاحیت آیت الله هاشمی رفسنجانی برای انتخابات و حمایت او حسن روحانی، این اتفاق افتاد. آرایی هم که از سبد مرحوم هاشمی به سبد رای روحانی ریخته شد عمدتا مربوط به اصلاح طلبانی بود که با وجود اختلافات فراوان با هاشمی دهه های اول و دوم انقلاب، بواسطه مواضع او پس از ریاست جمهوری احمدی نژاد و بویژه پس از انتخابات 88 به حامیان مرحوم هاشمی رفسنجانی تبدیل شده بودند.
بر همین اساس پس از پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، اصلاح طلبان عملا خود را مسبب اصلی پیروزی روحانی می دانند و ترکیب تیم روحانی و اطرافیانش نشان می دهد که او نیز این مساله را پذیرفته است.
بر همین اساس است که در این دوره از انتخابات نیز، روحانی کاندیدای اصلی جریان اصلاحات در انتخابات است و اصولگرایان هم تمام قد به رقابت با روحانی و جریان حامی او برخاسته اند؛ رقابتی که روزهای پرهیجانی را رقم خواهد زد.

17