دیپلماسی در سایه جنگ | آیا مصر واقعاً می‌تواند اسرائیل را از حمله مجدد به ایران بازدارد؟ | قاهره در معادله پیچیده خاورمیانه

پس از دهه‌ها فعالیت دیپلماتیک در سایه، قاهره با استفاده از اتحادهای قدیمی خود در تلاش است تا میان آمریکا، اسرائیل و تهران نقش میانجی را ایفا کند.

دیپلماسی در سایه جنگ | آیا مصر واقعاً می‌تواند اسرائیل را از حمله مجدد به ایران بازدارد؟ | قاهره در معادله پیچیده خاورمیانه

به گزارش خبری فوری به نقل از ریسپانسیبل استیت کرفت، خطوط تلفن در قاهره پرکار است. بدر عبد‌اللطی، وزیر امور خارجه مصر، در یک سری تماس‌های هماهنگ با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود، استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا در خاورمیانه، و رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ، تلاش می‌کند ایران، آمریکا و اسرائیل را از لبه بحران بازگرداند.

چند ماه پیش، نفوذ قاهره در منطقه در پایین‌ترین حد خود بود و در سایه ثروت نفتی کشورهای خلیج فارس قرار داشت. روابط مصر با آمریکا تحت ریاست ترامپ تیره و تا حدی ناخوشایند شده بود، به طوری که رئیس‌جمهور عبدالفتاح السیسی دعوت به حضور در کاخ سفید را به دلیل طرح بلندپروازانه ترامپ برای اسکان دائم بیش از دو میلیون فلسطینی در غزه رد کرده بود.

بازگشت دیپلماسی مصر

با این حال، مصر با میانجی‌گری موفق در آتش‌بس شکننده غزه، دوباره به عنوان یک بازیگر کلیدی دیپلماتیک منطقه مطرح شده است. السیسی با میزبانی نشست صلح شرم‌الشیخ و رهبری نیروی جهانی تثبیت‌کننده در غزه، موقعیت دیپلماتیک خود را احیا کرده است. حتی رهبران مخالف اسرائیل نیز قاهره را به عنوان ستون اصلی ثبات منطقه می‌دانند.

اکنون مصر به دنبال هدف بلندپروازانه‌تر است: پل زدن میان واشنگتن، اسرائیل و تهران. این مأموریت بسیار دشوار است، زیرا جنگ ۱۲ روزه ژوئن، با حملات هوایی آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران، دیپلماسی را به بن‌بست کشاند.

چالش‌ها و واقعیت‌های دیپلماتیک

پاسخ تهران به این تلاش‌ها سرد و محتاطانه بوده است. ایران، پیشنهادهای ترامپ را رد کرده و معتقد است «اگر یک توافق با اجبار همراه باشد و نتیجه آن از پیش تعیین شده باشد، این توافق نیست بلکه تحمیل و زورگویی است.» در همین حال، ایران سیستم موشکی خود را تقویت کرده و آمادگی برای رویارویی مجدد با اسرائیل را نشان داده است.

با وجود این، قاهره نقش ویژه‌ای برای خود ایجاد کرده است. نفوذ مصر از سه عامل اصلی ناشی می‌شود: روابط تازه و عملی با ایران، دستاوردهای دیپلماتیک قابل مشاهده و عمق همکاری‌های نهادی با غرب.

نزدیکی عملی با ایران

پس از چهار دهه روابط سرد، مجموعه‌ای از بحران‌ها و فرصت‌ها مصر را به بازنگری استراتژیک واداشته است. یکی از محرک‌های مهم، مسائل اقتصادی است. حملات حوثی‌ها به دریای سرخ، درآمدهای کانال سوئز، شریان حیاتی اقتصادی مصر، را تخریب کرده و مصر را مجبور به تعامل مستقیم با تهران کرده است.

همچنین، توافق میان عربستان و ایران که توسط چین در ۲۰۲۳ میانجی‌گری شد، بلوک ضدایرانی خلیج فارس را تضعیف کرده و فضای دیپلماتیک لازم برای اقدام مستقل قاهره را فراهم آورده است.

موفقیت‌های دیپلماتیک مصر

مهم‌ترین دستاورد، توافق چارچوبی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که توسط مصر در ۹ سپتامبر میانجی‌گری شد. این توافق موجب بازگشت روند بازرسی‌ها پس از جنگ ژوئن شد، زمانی که دیپلماسی غرب به بن‌بست رسیده بود. این موفقیت، توانایی مصر در مدیریت کارهای فنی و مبتنی بر اعتماد را نشان داد و قاهره را به عنوان واسطه‌ای معتبر میان غرب بی‌اعتماد و ایران تحت فشار معرفی کرد.

عبد‌اللطی با ادامه مذاکرات با عراقچی، رافائل گروسّی و ویتکاف تلاش می‌کند این دستاورد اولیه را به پیش ببرد.

اتحاد پایدار با غرب

علاوه بر این، مصر از مزیت پیوند نهادی با غرب برخوردار است. پیمان صلح با اسرائیل پایه امنیت منطقه است و مصر همچنان یکی از دریافت‌کنندگان اصلی کمک‌های نظامی آمریکا به شمار می‌رود. این موقعیت، مصر را از کشورهای دیگر مانند قطر یا ترکیه متمایز می‌کند، زیرا این کشورها یا حامی گروه‌های مسلح هستند یا صداهای سیاسی غیرقابل پیش‌بینی دارند.

این سابقه به قاهره امکان می‌دهد با مقامات اسرائیلی و آمریکایی با اعتماد و آشنایی صحبت کند، چیزی که دیگر واسطه‌ها نمی‌توانند به راحتی انجام دهند.

محدودیت‌ها و موانع

با این حال، این بازگشایی دیپلماتیک به معنی صلح جامع نیست. موانع عظیم‌اند و ریشه در سیاست داخلی هر سه طرف دارد. جمهوری اسلامی، علی‌رغم تضعیف محور مقاومت در سوریه و لبنان، تمایلی به عقب‌نشینی ندارد. همچنین اقدامات آمریکا در حمله به خاک ایران و لفاظی‌های مرتبط با تغییر رژیم، اعتبار واشنگتن به عنوان مذاکره‌کننده را کاهش داده است.

از طرف اسرائیل نیز، دیدگاه پیروزی پس از جنگ ژوئن باعث نشده است که خواستار دیپلماسی شود. استراتژی اسرائیل، شامل اقدامات پیشگیرانه و مستمر برای کاهش توان دشمنان، همچنان ادامه دارد و با اهداف آمریکا برای رسیدن به توافق نهایی در تضاد است.

نقش احتمالی مصر در کاهش تنش‌ها

با توجه به این شرایط، مصر نمی‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند یا دشمنی بنیادین میان ایران و اسرائیل را حل کند. اما می‌تواند نقش حیاتی خود به عنوان مدیر کاهش تنش منطقه‌ای را ایفا کند: حفظ کانال‌های ارتباطی، میانجی‌گری توافق‌های فنی و عمل به عنوان «آتش‌نشان» در مواقع بحرانی. این نقش، هرچند کم‌دامنه‌تر از صلح کامل، برای ثبات منطقه حیاتی است و نشان می‌دهد که حتی در شرایط بحران، دیپلماسی می‌تواند از انفجار کامل جنگ جلوگیری کند.

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 19
  • ناشناس

    تا دیروز منتظر بودید اسراییل یک غلطی بکنه که از صحنه روزگار محوش کنید حالا به این در اون در میزنید که حمله مستقیم بهتون نکنه، عجب

    نظرات شما -
    • ناشناس

      اینها حرف مفت بود برا بودجه گرفتن یه مشت بیسواد

    • ناشناس

      یک کلمه از ننه عروس، اندیشکده های اصلی شون میگن صلح خاورمیانه بدون حضور ایران بی معنیه، پس اونا در به در دنبال میانجی واسه رابطه با ایران هستن، ولی دست دوستی شون هم دروغه چون همزمان آماده خنجر زدن هستن، یا میخوان این دست رو بشکونن و یا ماچش کنن فقط منطق قدرت در مقابل این وحشی های کروات زده جواب میده

  • فرزند ایران زمین

    چهل ساله می‌گفتیم اسراییل رو نابود میکنیم و اینهمه وعده و شعار.کلی سرمایه مملکت را هزینه کردیم و مردم را به فلاکت رسوندین حالا نگران حمله اسرائیل هستین؟؟!!

  • ناشناس

    مصر در حد دربان ایر آنم نیست

  • داودی

    سرزمین ایران کهن سال ترین کشور زنده جهان است چرا نباید جایگاه خاصی از تمدن و پیشرفت و نواوری در بین کشور های جهان داشته باشد . فقط عوامل انسانی مانع از این پیشرفت ها و نواوری ها شده . ایران کهن هر از گاهی در اختیار قوم و قبیله و پادشاهان بوده که جز خودکامگی و عافیت طلبی برای خود و نزدیکانش قدمی و قلمی جهت سر بلندی و عظمت این مملکت بر نداشته اند . مردم و ملت های دنیا با یکدیگر کاری ندارند این مسئولین کشور های دنیا هست که با سیاست ها و خودکامگی هایشان سنگ جلوی پیشرفت های کشور ها میاندازند و شیپور جنگ و خونریزی را بصدا در میاورند . با توجه به قدمت کهن کشور عزیز ما ایران ملت های دنیا هنوز با چشم احترام و شکوه و عظمت ان بما مینگرند و واقعا باورشان نمیشود که یک کشور کوچک و با جمعیت بسیار اندک این چنین موی دماغ کهن سال ترین کشور جهان شوند . باور این وقایع و اتفاقات برای ملت های دنیا شوک اور و رنج اور است . لطفا توجه کنید : کشور امارات 54 سال دارد . اسرائیل 77 سال . ترکیه 102 سال . امریکا 249 سال . سوئیس 734 سال . انگلیس 1090سال . روسیه 1163 سال . فرانسه 1197 سال . ژاپن 2685 سال . یونان 2825 سال. چین 4095 سال ویتنام 4904 سال . مصر باستان 5175 سال . و کشور عزیز و پر افتخار ایران 5235 سال قدمت تاریخی دارند . برای همین است که مردم و ملت های دنیا همیشه با احترام به مردم و ملت ایران برخورد میکنند . امید است تفکر غالب در ایران با دیپلماسی خوب و بجا و با هوشیاری و ذکاوت و قدرت مردم ایران جایگاه واقعی ایران را دو باره به این سرزمین برگرداند تا ملتها بتوانند در جهت صلح و سازش و مراودات اقتصادی و اجتماعی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند .

  • ناشناس

    تبعیض نژادی براساس توانمندی‌های خاص، بمراتب بهتر از تبعیض عقیدتی و حذف دگراندیشان است. اسلام سلطه طلب با خدای ناموجود و صاحب به ادعا، با حکم جهاد تهاجمی، خطرناکترین ابزار قدرت استحمارگران بیرحم و فریبکار، و بزرگترین تهدید علیه بشریت است.

  • محمد

    هیچ کس از اسرائیل فاع نمیکنه مگر در شرافتش شک کنه در ضمن جنگ بین ایران و اسرائیل تموم نشده مگر نمیگید ایران در حال حاضر ضعیفه؟چرا حمله نمیکنه چه طرفداران داخلیشم کیف کنن و نتانیاهو بیاد ایران رو غرق در ثروت کنه؟

    نظرات شما -
    • ناشناس

      لعنت برترامپ شیردوش

  • ناشناس

    سلام،مصر اگر قدرت نظامی وسیاسی و مردمی دارد ازهمسایه مظلومش فلسطین حمایت کند وجلوی نسل کشی در این سر زمین را بگیرد،حتی نتوانستند آتش بس بر قرار کنند به مدت ۲۴ ساعت،مرگ بر ظالمین

    نظرات شما -
    • ناشناس

      حکومت مصر و اردن اگه یه ذره بویی از انسانیت برده بودن،مرزهایشان را به روی جنگ زدگان فلسطینی،نمی بستند!!!!!!...در هیچ جای جهان این طور نیست و کشورهای همسایه به مردم جنگ زده ،همسایه خود جان پناه می‌دهند.. خاک تو سرتون کنه

  • ناشناس

    در فکر کجا بودیم و در عمل کجا ایستادیم

  • ناشناس

    بزرگترین قدرت در مقابل تهاجم و تهدیدهای خارجی ، حمایت و پشتیبانی مردم در دفاع از یکپارچگی و اقتدار کشور است .همان گونه که در جنگ ۸ ساله نشان دادند . دشمنان که این مطلب را متوجه شده اند ، سعی دارند به انحای مختلف از جمله حجاب اجباری این حمایت و انسجام ملی را از بین ببرند .

  • ایرانی باغیرت

    سلام
    یکبار غلط کردن تمام.
    3 ماه هست این رو تکرار می کنید.
    فقط بگم خوب فریبی به رئیس جمهور دادید که ترسونیدش و لایحه مقابله با دروغ و سوءاستفاده رو سریع پس گرفت. اما مردم مقاوم ایستاده اند.

  • مهراب عشقی

    این ضعف و ذلت نشونه چیه
    اسراییل بعد حمله اول دستش اومد زورش به ایران نمی‌رسه. سر همین هم دنبال آتش بس رفت اگه می تونست همون موقع جنگ رو ادامه می داد. ما به کشوری برای میانجی گری نیاز نداریم باید خودمون رو آماده نگه داریم وحتی تقویت کنیم شما هم فقط با گذاشتن این مطالب دنیال افزایش خواننده هستید.

  • حسین : خبر فوری ، پیام مرا نشر کن

    مسئول تنظیم خبر در خبر فوری ؛
    آیا متوجه هستید که چنین تیتر خبری ، چه پیغام نامناسبی به اذهان عمومی مردم متبادر می کند ، اینکار یا سهوی است و غیر حرفه ای , یا عمدی است و با منظور !
    آنکه درخواست آتش بس داد اسرائیل بود نه ایران ، چرا چنین تیتر نابجایی گذاشته اید ؟ آیا نظارتی بر سایت شما وجود ندارد ؟!
    توان بازدارندگی ایران فقط متکی و معطوف به قدرت خودش است و لاغیر ، میانجیگری دیگری آن هم کشور مصر ، دقیقاً تحریک دشمنان به حمله مجدد است .
    تیتر خودتان را تغییر دهید .

  • یک نفر

    نسل کنونی وبعد که از بین رفت بعدا تاریخ متوجه می شوید که پشت پرده چه بوده است واسناد ومدارک رو می‌شود که چرا ایران از اول انقلاب درگیر جنگ ومرگ بر کشورهای دیگه شعار می داد ه است کار کی بوده است؟

  • ناشناس

    ایجادروابط با اسرائیل وامریکا به چه قیمتی ازبین رفتن نظام
    جمهوری اسلامی وتمام دستاوردهای ان

  • ناشناس

    حاکمان و مسئولین کشور یا توان شناخت افراد لایق و با کفایت و سپردن امور حساس به آنها را ندارند ، و یا شناخت دارند ولی قدرت گماردن آنها را به خاطر نفوذ قدرت های خارجی ندارند و در حالت سوم هم شناخت دارند و نفوذ خارجی هم وجود ندارد ولی منافع آنها اجا،ه نمی‌دهد از نیروهای توانمند استفاده کنند