سالیوان در جستجوی ابَرتوافق در صحرا؛ تغییر بزرگ در راه است؟

با ادامه جنگ در غزه و انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده که تنها هفت ماه دیگر تا برگزاریش باقی مانده، مقامات کاخ سفید اعتراف می‌کنند که شانس کمی وجود دارد تا بتوانند توافقنامه تاریخی را به سرانجام برسانند. سفر سالیوان، اما نشان می‌دهد که جو بایدن همچنان مصمم به پیگیری آن است.

به گفته چهار مقام آمریکایی و اسرائیلی، کاخ سفید به کار بر روی پیش‌نویس معاهده دفاعی آمریکا و عربستان و تفاهمات مربوط به حمایت آمریکا از برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان ادامه می‌دهد.

مقامات آمریکایی امیدوارند به توافقی دوجانبه با سعودی‌ها دست یابند و احتمالاً آن را به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل ارائه کنند، توافقی که شامل تعهد به راه حل دو کشوری است.

سپس نتانیاهو با یک انتخاب مواجه می‌شود: اگر موافقت کند، می‌تواند یک توافق تاریخی با عربستان سعودی را به دست آورد. اگر نه بگوید، ممکن است به عنوان یک مرد ضد مصالحه دیده شده و حمایت ایالات متحده را که هنوز برایش باقی مانده از دست بدهد

یک مقام ارشد اسرائیلی به آکسیوس گفت «پیشرفت‌های زیادی در مذاکرات بین ایالات متحده و عربستان سعودی در مورد پیش‌نویس پیمان دفاعی آن‌ها حاصل شده است. آن‌ها می‌خواهند توافق در طرف خود را آماده کنند و سپس آن را روی میز ما بگذارند و بگویند: بپذیرید یا کنار بگذارید.

هفته گذشته، بایدن روشن کرد که با وجود اینکه مذاکرات با حمله ۷ اکتبر حماس و عملیات نظامی اسرائیل در غزه از مسیر خود خارج شده، همچنان فکر می‌کند که ابرتوافق سعودی قابل دستیابی و مرتبط است.

بایدن هفته گذشته در یک گردهمایی کمک مالی در نیویورک با روسای جمهور سابق اوباما و کلینتون گفت: «اکنون وارد جزئیات نمی‌شوم. اما ببینید، من با سعودی‌ها کار کرده‌ام. آن‌ها آماده هستند تا اسرائیل را به طور کامل به رسمیت بشناسند». او در ادامه گفت: «اما باید یک طرح پس از جنگ غزه در اینجا وجود داشته باشد، و باید مسیری برای راه حل دو کشوری وجود داشته باشد. نیازی نیست امروز رخ دهد، اما یک روند تدریجی دارد. من فکر می‌کنم ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم.»

سه مقام پیش از سالیوان برای دیدار‌های روز چهارشنبه به عربستان سعودی سفر خواهند کرد: برت مک گورک، مسئول خاورمیانه کاخ سفید، آموس هوخشتین مشاور ارشد انرژی و درک شولت، مشاور وزارت امور خارجه.

بسیاری در کاخ سفید فکر می‌کنند که ابرتوافق سعودی یک رویا است و به جنگ غزه، وابستگی نتانیاهو به شرکای ائتلاف راست افراطی خود و سیاست داخلی ایالات متحده اشاره می‌کنند.

سعودی‌ها به صراحت اعلام کرده‌اند که برای پیشبرد عادی‌سازی با اسرائیل، جنگ غزه باید پایان یابد و دولت اسرائیل باید به یک مسیر برگشت‌ناپذیر برای راه‌حل دو کشور متعهد شود.

به نظر نمی‌رسد نتانیاهو به سمت پایان دادن به جنگ حرکت کند؛ و او نه تنها با راه حل دوکشوری مخالف است، بلکه صرفاً این ایده را رد می‌کند که به تشکیلات خودگردان فلسطین اجازه می‌دهد در اداره غزه در روز پس از جنگ نقشی داشته باشند.

حتی اگر توافقی حاصل شود، سنا باید معاهده دفاعی با عربستان سعودی و احتمالاً تفاهمات هسته‌ای را تصویب کند.

این امر در فضای سیاسی کنونی واشنگتن تقریباً غیرممکن خواهد بود. مشخص نیست که آیا تعداد کافی دموکرات از توافقی حمایت خواهند کرد که به عنوان یک پیروزی برای بن‌سلمان و نتانیاهو تلقی می‌شود.

از سوی دیگر، سناتور لیندسی گراهام به کاخ سفید گفت که می‌تواند اکثر جمهوری خواهان سنا را وادار کند تا رای مثبت بدهند. اما رئیس جمهور سابق ترامپ ممکن است مداخله کند تا جمهوری خواهان را از دادن یک پیروزی به بایدن قبل از انتخابات باز دارد.