حماسه فیزیک؛ درباره فیلم اوپنهایمر

کریستوفر نولان، فیلمساز پرده بزرگ و قاب‌های باشکوه است. او در تلاش برای خلق امر والا (Sublime) در زمانه‌ای است که حتی فیلم‌های بزرگ به دنبال تاثیرات زیباشناسانه کوچک هستند. وقتی با بیش‌ترین پول، باسمه‌ای ارزان به جای پرده بزرگ جادو در سالن‌های سینما آویخته می‌شود؛ حاصل تلاش‌های بزرگ تکنولوژیک، سرگرمی‌های حقیرانه و مسخره است و تجربیات حماسی (epic) دوران ما مایه شرمساری‌اند تا غرور.

حماسه فیزیک؛ درباره فیلم اوپنهایمر

نولان با آخرین ساخته خود "اوپنهایمر" در پی خلق حماسه و عظمت در قالبی پیچیده و موضوعی اساسی است. "اوپنهایمر" در کارنامه فیلمساز تلاشی دیگر است برای بلندپروازی؛ هم در موضوع هم در قصه و هم در کارگردانی فیلم از علم شروع می‌کند، به اخلاق و تنشی که با علم دارد می‌رسد و در نهایت سیاست از درون تاریکی رخ عیان می‌کند و علم و اخلاق را یک جا در خود مستحیل می‌سازد.

"اوپنهایمر" همچون یک سمفونی پیش می‌رود فیلمساز می.خواسته صدای این سمفونی از درون گیتی به گوش برسد، همان‌گونه که گیتی در قالب علم فیزیک در ذهن اوپنهایمر - شخصیت مرکزی فیلم- جریان دارد. نولان تلاش دارد تصور گیتی و تصویری که علم در ذهن نابغه فیزیکدان دارد را در فیلم تبدیل به فرم کند. اما این تلاش در عین حال بناست، قابل پیگیری باشد و پیچیدگی کنترل شده‌ای داشته باشد بر همین مبنا هم با وجود اینکه زمان فیلم سیال و ذهنی است اما به مرور نظم خود را در ساختار روایی به شکلی عینی و ساده آشکار می‌کند. در روند دراماتیک اثر همان‌طور که اوپنهایمر از هویت خود به عنوان یک نابغه فیزیک فاصله می‌گیرد فیلم نیز از این تصویر با شکوه علمی دور می‌شود سپس به درامی شخصیت محور و در نهایت دادگاهی تبدیل می‌شود گویی که ابعاد فیلم آرام آرام کوچک می‌شود و آن شکوه کیهانی به جنگ قدرت تقلیل پیدا می‌کند و این درست سرنوشتی است که سیاست برای علم و البته بمب اتم برای فیزیک کوانتوم رقم زد. 

نولان در "اوپنهایمر" با تغییراتی که در هر پرده در شیوه درام‌پردازی و نقطه تمرکز فیلم ایجاد می‌کند از درون حماسه علم، تراژدی آن را در مناسبات انسانی نمایان می‌کند. فیلم به نوعی در پی بازآفرینی تضاد فردیت و سیاست هم هست. فردیت اوپنهایمر با علم ساخته می‌شود. ابتدا به نظر می‌رسد او بهای نبوغ خود را با آشفتگی زندگی شخصی‌اش پرداخت می‌کند اما بهای علم، سیاست است. اوپنهایمر خود را وقف علم کرده اما جاه‌طلبی علمی ناگزیر از معامله با سیاست است و اینجاست که فردیت دانشمند در مناسبات قدرت خرد می‌شود. فیلم جهان انتراعی و تصویری خود را دارد که فارغ از واقعیت و حتی سوالات اصلی موضوع با کمال‌گرایی و جاذبه ساخته می‌شود اما همچنان در لحظاتی میان ساحات مختلف قصه و اینکه می‌خواهد درباره چه باشد، گیج و گم است.

منبع: سازندگی
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها