آب در برابر نفت و چند نکته/ چرا اشرف غنی پای دسترسی به «چابهار» را به موضوع آب «هیرمند» باز کرد؟
رئیس جمهورافغانستان با پیوند زدند کل مسائل فی‌مابین دو کشور به آب‌های پشت این سد، درصدد نمایش موقعیت هیدروهژمونی (بالادستی) افغانستان در برابر ایران و بهره‌برداری حداکثری از این موضوع است.
چهارشنبه چهارم فرودین، اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان در مراسم افتتاح رسمی سد «کمال‌خان» اعلام کرد «کشورش دیگر آب رایگان به کسی نمی‌دهد». به گفته او «ایران از این پس باید برای دریافت آب، به افغانستان نفت بدهد». غنی همچنین تاکید کرد، ایجاد سد کمال‌خان نیمروز را به «انبار آب افغانستان» بدل میکند و کابل در حال مذاکره با تهران است تا این ولایت به «انبار آب ایران» تبدیل شود. مطابق اعلام افغانستان، سد کمال‌خان با هزینه ۱۱۱ میلیون دلاری ساخته شده، بیش از ۱۸۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی را آبیاری و بیش از ۹ مگاوات برق تولید خواهد کرد. ظرفیت ذخیره‌سازی آب این سد ۵۲ میلیون مترمکعب آب اعلام شده است. این سد در ۱۸ کیلومتری جنوب شهر زرنج واقع در ولایت نیمروز و بر مسیر رود هیرمند ساخته شده که از کوه‌های هندوکش افغانستان سرچشمه می‌گیرد و به دریاچه هامون، دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران می‌ریزد.
ایران نگران است که احداث سد کمال‌خان روند سرازیر شدن آب هیرمند، یکی از تامین‌کننده‌های اصلی آب دریاچه هامون را مختل کند. رخدادی که معضلی جدی برای تامین آب شهر‌های بزرگ استان سیستان و بلوچستان ایجاد خواهد کرد. بر این اساس سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در واکنش به سخنان محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان، گفت که حقابه ایران از رودخانه هیرمند مشخص و دولت افغانستان به این حقابه متعهد خواهد بود. «خطیب‌زاده» گفت رودخانه هیرمند دارای رژیم حقوقی تعریف شده‌ای است و بر اساس قراردادی که در سال ۱۳۵۱ بین دو کشور به امضاء رسیده و در مجالس قانون‌گذاری طرفین به تصویب رسیده، حقابه هر کشور روشن است. او افزود که حقابه «طبیعت و صیانت» از حیات هامون‌ها موضوع جداگانه‌ای است که ایران از مدت‌ها قبل با دولت افعانستان در مورد آن در حال مذاکره است.
با اینکه آقای غنی در این مراسم تاکید کرد که به تعهد خود در برابر حق‌آبه ایران متعهد هستیم، اما آنچه در این سخنرانی حائز توجه است، بزرگنمایی در رابطه با اقتصاد مکمل ایران و افغانستان و بیان این مسئله است که «آب هیرمند معاهده کل افغانستان با ایران است و موضوع آب سد کمال‌خان نیز با این معاهده تطبیق داده خواهد شد»! غنی با بیان اینکه «همکاری منطقه‌ای در راستای منافع ملی افغانستان لازم است» عنوان کرد که: «سد کمال‌خان به تبدیل شدن نیمروز به بندر تجاری بستگی دارد که کلید آن چابهار خواهد بود». در واقع آقای غنی با پیوند زدند کل مسائل فی‌مابین دو کشور به آب‌های پشت این سد، درصدد نمایش موقعیت هیدروهژمونی (بالادستی) افغانستان در برابر ایران و بهره‌برداری حداکثری از این موضوع است! هر چند این درخواست موضوع جدیدی نیست و «اسدالله علم» وزیر دربار شاه ایران نیز در خاطرات خود به این موضوع اشاره کرده است که «افغانها اعلام آمادگی کردند که در صورتی که ایران دسترسی افغانستان به بندر‌های چابهار و بندرعباس را بهبود بخشد و در کمک‌های توسعه این کشور مشارکت کند، آب بیشتری در اختیار ایران بگذارند»، اما ذکر چند نکته در این باره ضروری است؛
- حقابه ایران مطابق قرارداد ۱۳۵۱ مشخص و بر پایه آن جریان آب افغانستان به ایران ۲۲ مترمکعب در ثانیه است. همچنین برای ایران امکان خرید میزان اضافی ۴ مترمکعب در ثانیه در «سال‌های نرمال آبی» در نظر گرفته شده است. در قرارداد آمده است که نزدیک به ۱۴ درصد آب رودخانه در سال‌های عادی آبی، مربوط به ایران است و اگر آب کمتری از ۵٫۶ میلیارد مترمکعب در رودخانه در جریان باشد، آب کمتری به ایران هدایت شود و برعکس، قراردادی که لازم الاجراست.
- افغانستان کشوری محصور در خشکی است که با توجه به اختلافات متعددی که با همسایه جنوبی‌اش (پاکستان) دارد، تنها راه تنفس و دسترسی آن به آب‌های آزاد، ایران است. بر این اساس برخلاف گفته آقای غنی با اینکه موضوع دسترسی افغانستان به آب‌های آزاد، موضوعی ملی، حیاتی و مربوط به کل کشور افغانستان است، کمبود یا کاهش آب هیرمند تنها مسئله‌ای محلی و مربوط به یکی از استان‌های ایران است؛ که البته با راهکار‌های جایگزین و مدیریت صحیح مسئولین، قابل حل است؛ لذا پیوند زدن سد کمال‌خان به دسترسی این کشور به بندر چابهار مبحثی مجزا و در صلاحدید منافع ملی ایران است.
- ساختار هیدروهژمونی یک حوضه، مضاف بر قدرت جغرافیایی (بالادستی)، ماحصل قدرت‌های، اقتصادی، نظامی، سیاسی و دیپلماسی و ... است. براین اساس اینگونه سخنان تحریک‌آمیز از سوی مقامات کشوری که از اعمال حاکمیت موثر بر فضای سرزمنی خویش نیز عاجز است، نه تنها نمی‌تواند نمایش هیدروهژمونی در برابر کشوری با صاحب نفوذ در چند منطقه جغرافیایی باشد، بلکه نمایان‌گر شیطنت‌های فرامنطقه‌ای و جهت مصارف داخلی است.
بر این اساس حق همجواری و برادری حکم میکند که کشور همسایه با در نظر داشت منافع بلندمدت دو کشور، با نگاهی به گذشته روابط دو کشور و کمک‌های بی‌شائبه ایران به مردم افغانستان، مسئولانه‌تر رفتار نمایند. مضاف بر اینکه ایران چند دهه میزبان چندین میلیون مهاجر و آواره افغانی بوده است. در همین حال حاضر بنابر گفته‌های معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور، حدود یک و نیم میلیون پناهنده قانونی افغانی در ایران ساکن هستند که به همین میزان نیز پناهنده غیرقانونی در کشور وجود دارد.
*احمد رشیدی نژاد، پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک
منبع: انتخاب
38
ترحم بر پلنگ تیز دندان ستمکاری بود بر گوسفندان، تاریخ نشون داده که هر وقت افغانها یه ذره در جایی احساس قدرت کرده اند زهر خودشون را به ایران ریخته اند، در بحث مهاجران افغانی و مواد مخدرواردشده از افغانستان، خانواده های ایرانی صدمات جبران ناپذیری رامتحمل شده اند،والله افاغنه ای در ایران هستند که ترویج مصرف موادمخدر بین جوانهای ایرانی را میکنند، وااسفا....
وقتی میلیونها جوان ایرانی بیکارهستندچرا افغانی ها را اخراج نمیکنید تاواسه مردم خودمون اشتغال ایجادبشه
می پسندم
اخراج تمام افغانهاازایران راخواستداریم ۱۵میلیون افغان درشهرهای ایران راحت ترازایرانیان زندگی میکنند جرم وجنایت انجام میدن همه رابیرون کنید جاسوسی مکنند تخم وترکه راه انداختن خجالت بکشید مردم خودمان نیازمندتراز ایناهستندچرانونخوراضافه کردید برودید خانه های افغانی هاراببینید چقدموادغذایی انبارکردن چقدر گوشت ومرغ فریزکردن تمام روغن هارادربازارباقیمت بالا خریدن انبارکردن
اب که بالابره افغانستان هم ابوعطا میخواند ایناهمان ذات محمودافغال هستند نادرشاه افشارم ارزوست
چقدر ذلیل شدیم که افغانستان هم برای ما شاخ و شانه میکشد
دیپلماسی ایران بااستفاده از تاریخ باید جواب دندان شکنی به اشرف غنی به دهدبرای همیشه که منبعد چنین اظهارات بی منطق راتکرارنکند نادرشاه افشارکجائی که غنی افاغنه حرف میزند
خداوند متعال ...... شناخت ک شاخ بهش نداد شما بعداز اینکه خشکی شد چکارمیکنید ما شمال و جنوب کشورمان دریا هست با تصویه کن بخش بزرگی از مشکلمان حل میشود شما میخواهید چکارکنید با ایران ابرقدرت شما ب ما خیلی بدهکار هستید اما ما این حرف رو هیچ وقت نزدیم
اشرف غنی، فرموده شما نفت دارید برای خودتون میفروشید ، ما هم آب داریم برای خودمون میفروشیم، آب میدیم نفت میگیریم،..! بگو احمق چند میلیون افغان تو ایران از امکانات ایرانی بهتر دارن استفاده میکنن؟ چرا کور شدی نمی بینی، کجایی نادرشاه؟
نقشه ایران کهن را بزارید جلوی چشم این مردک بفهمه با کی داره حرف میزنه نمک ما را خوردن نمکدون را شکستن هر چند ملت ایران ملت مهمان نوازی هست ۴۵ سال هست از مردم ستم کش افغانستان مهمان نوازی میکند اینا آب را به روی ملت خودشون که بیشتر از ۵ میلیون نفر هستند ببندند در کشور ما از بهترین آب دنیا دارن استفاده میکنند غلط زیادی میکنند آب در برابر نفت قبول ماهم با مهاجرانی که در کشور ما آب مصرف میکنند به قیمت نفت محاسبه میکنیم به قیمت دلار والسلام یا بروند یا طبق کشور افغانستان برخورد میکنیم مگه ایران پرورشگاه خارجیهاشده یا علی ممنون از خبر،
این اشرف غنی چی شده کفن پوش شده فکر کنم از ی جایی دلش پرشده بزار فکر کنم، آهان ، فهمیدم ی جلسه ای بین نمایندگان طالبان بامسؤلین ما در تهران گذاشته بودن این نوکر بی اختیار از اونجا فکر کنم دلش پرشده بدبخت بیشتر از هزار کیلومتر کشور ما با افغانستان هم مرز هست همسایه روزهای سخت شما بودیم چی شده زبونت دراز شده با بستن یک رود کدوم کشور اون سدو برای شما ساخته نکنه پولشو میخوای از ایران بگیری بیخود و بیجا کردی با دهنت خب اون سدو میدادی دست توانمند مهندسان ایران هم مفت مجانی براتون تموم میشد هم مشکل آب شما و حل میشد هم برای ما بلبل زبونی نمیکردی افتاد یا حق ، ممنون از خبر،
اب که سربالا میره قورباغه ابوعطا میخونه؟!! هرچه دوره پهلوی باقدرت بدست اوردیم دراین سیستم به راحتی ازدست میدهیم.واقعابرای ماایرانیهاجای تاسف داره که افغانستان هم به زوربگه.البته وقتی که سرزمین ومنابع رابدست غارتگران میسپاریم وباقراردادننگین مثل چین راواردکشورمیکنیم تعجبی نداردگویادستهایی درکاراست تاکشورایران عزیزراازدست دهیم؟!!!
برو فقط تاریخ و نگاه کن