شمع پیشرانه خودرو را چه وقت و چگونه تعویض کنیم؟

شمع پیشرانه بر خلاف انتظار یکی از کلیدی‌ترین قطعاتی است که در کارکرد صحیح پیشرانه نقشی اساسی دارد. این قطعه وظیفه ایجاد جرقه‌ای داغ و تمیز را برعهده دارد تا ایجاد احتراق ترکیب سوخت و هوا را تضمین کند.

شمع‌ها معمولا عمری در حدود ۵۰ هزار کیلومتر دارند، اما برخی شمع‌های گران قیمت‌تر طول عمر بیشتری در حد ۱۰۰ هزار کیلومتر دارند که طبیعتا قیمت خرید آن‌ها نیز بالاتر است.

علائم خرابی شمع و روش رفع آن

بروز خام سوزی، کاهش راندمان موتور، ریپ زدن و بد روشن شدن پیشرانه از مهم‌ترین علائم خرابی شمع است. با این حال تنها باز کردن شمع است که نشان می‌دهد آیا با نظافت شمع می‌توان ایراد را برطرف کرد یا نه.

اگر شمع دچار ترک خوردگی در بدنه چینی باشد یا اینکه نوک پلاتین‌های شمع ذوب شده باشند نیاز است که شمع‌ها تعویض شوند. در غیر این صورت ایرادهایی، چون دوده زدن یا برهم خوردن فاصله میان پلاتین‌ها را می‌توان با کمک برس فلزی، سمباده و فیلر گیری برطرف کرد.

در حالت کلی بهتر است به یاد داشته باشید شمع خودرو باید حداقل سالی دوبار بررسی شوند.

چگونه شمع را باز کنیم؟

شمع خودرو‌ها معمولا از دو سایز مختلف هستند و با دو آچار سایز متفاوت باز می‌شوند که این آچار‌ها را به نام آچار شمع می‌شناسند. مهم‌ترین نکته در شناسایی آچار شمع یا سوکت شمع (ابزار‌های شش گوش در سایز‌های مختلف را سوکت می‌نامند) آن است که سوکت مخصوص شمع بسیار بلندتر از هر سوکت دیگر است و در انتهای آن یک واشر لاستیکی ضخیم وجود دارد که وظیفه مهار کردن انتهای شمع به هنگام باز کردن را بر عهده دارد.

شمع خودرو به دلیل آن که طی بازه‌های طولانی مورد بررسی قرار می‌گیرند معمولا به سختی از جای خود باز می‌شوند در نتیجه باید بسیار بسیار احتیاط کنید چرا که در رفتن آچار شمع به معنای شکستن چینی شمع و بی استفاده شدن آن است که با توجه به قیمت شمع می‌تواند هزینه مالی قابل توجهی برای شما به همراه دشاته باشد.

پس از انتخاب آچار مناسب شمع خودرو یا موتورسیکلت خود باید به زاویه قرار گیری شمع توجه داشته باشید. ممکن است در برخی مواقع در خودرو‌های مجهز به پیشرانه‌های V۶ عرضی مجبور به استفاده از واسط بلند و چهارشاخ شوید. در این صورت باید پیش از اعمال گشتاور سوکت و تنه ابزار را به خوبی به سمت پایین فشار دهید تا سوکت در جای خود نپیچد.

سپس فشار متداوم را خراف جهت عقربه‌های ساعت به شمع وارد کنید. هرگز ضربه نزنید و اجازه ندهید سوکت از موازات با شمع خارج و کج شود. فشار متداوم را افزایش دهید تا جایی که شمع به آهستگی در جای خود پیچیده و باز شود.

هرچند در ایران کسی به میزان تورک (گشتاور) مورد نیاز برای بستن قطعات خودرو توجه نمی‌کند، اما رعایت میزان تورک مورد نیاز برای بستن شمع موضوعی بسیار حساس است. شمع به همراه سرسیلندر پیشرانه گرم و سرد می‌شود و اگر این قطعه محکم‌تر از استاندارد بسته شود ممکن است به هنگام باز شدن نیاز به فشار بسیار زیادی داشته باشند که می‌تواند به خراب شدن رزوه‌های شمع یا سرسیلندر بی انجامد که ترمیم آن هزینه مالی به همراه دارد.

نکات مهم:

- پیش از باز کردن یا بستن شمع از خنک بودن پیشرانه اطمینان حاصل کنید. اختلاف دما هنگام باز کردن یا بستن شمع می‌تواند به خرابی شمع یا سرسیلندر منجر شود.

- درصورت نیاز به باز کردن شمع هنگام گرم بودن پیشرانه، کمی فرصت دهید تا دمای پیشرانه کاهش یابد.

- از انتخاب سوکت مناسب برای باز کردن شمع اطمینان حاصل کنید.

اجازه ندهید هنگام باز کردن یا بستن شمع سوکت از جای خود در برود.

منبع: خودروکار

46