مشکلات کشاورزان اصفهان با خشکی زاینده‌رود افزایش می‌یابد

اسفندیار امینی افزود: از مهر سال گذشته تاکنون اجازه جریان آب در بخش اعظم این رودخانه مرکزی کشور را نداده اند و همین امر سبب شده کشت پاییزه گذشته و کشت بهاره امسال انجام نشود.

وی اضافه کرد: این موضوع فقط مختص امسال نیست و در حدود یک دهه اخیر همه ساله خشکاندن رودخانه را نظاره گر بودیم و از آنجا که امرار معاش فعالان بخش کشاورزی منوط به تامین منبع آب و جریان رودخانه است معضلات اقتصادی، معیشتی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری را برای این قشر رقم زده است.

امینی افزود: فروش زمین‌های کشاورزی و تغییرکاربری اجباری، رها کردن مزارع و تبدیل به بیابان و کوچ به حاشیه شهرها تنها قسمتی از تبعات تخصیص ندادن حقابه‌ها به کشاورزان است که سال به سال بیشتر می‌شود.

دبیر صنف کشاورزی اصفهان خاطرنشان کرد: در ماده ۴۵ قانون توزیع آب اینگونه تصریح شده که هر گونه تعرض به حقابه‌ها زندانی دارد و در ماده ۲۹ قانون نیز آمده است که وزارت نیرو چه آب هایی را نمی‌تواند به دیگر استان ها تخصیص دهد.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر در ماده ۱۸ و ۴۴، ماده ۳۶ قانون و قانون ۱۵۸ مدنی، قانون تبدیل، قانون تشویق، ماده ۳۱ قانون پنجم توسعه کشور و ماده ۱۴۹ قانون ششم توسعه کشور و مصوبات شورای عالی آب تعرض به حقابه های کشاورزان ممنوع و غیرقانونی است.

دبیر صنف کشاورزی اصفهان با اشاره به جلسات متعدد با مسوولان قوای مختلف کشور برای حل مشکلات زاینده رود اظهارداشت: تاکنون مشکلات معیشتی کشاورزان این استان، جاری سازی دائم زاینده رود و تامین حقابه‌ها این رودخانه جدی گرفته نشده و همین امر مشکلات مضاعفی را هر ساله به دوش این قشر انداخته است.

امینی خاطرنشان کرد: همچون سال‌های قبل که به دفعات مشاهده شد بخش بزرگی از رودخانه زاینده رود(از محل سد چم آسمان تا تالاب گاوخونی) خشک است و اجازه جریان آب در این منطقه را نمی دهند اما در بالادست آن از این حوضه آبریز به استان های دیگر آب منتقل کردند و یا قصد انتقال آب به نواحی خارج از حوضه دارند که این با تمامی مصوبات قانونی گذشته همخوانی ندارد.

وی با بیان اینکه بارها گروهی از کشاورزان و باغداران شرق و غرب اصفهان با اجتماع خود رسیدگی به تخصیص نیافتن حقابه‌ها و حل مشکلات اقتصادی معیشتی خود را خواستار شدند، گفت: با اینحال همچنان برداشت های غیرمجاز ادامه دارد و راهکاری عملی از سوی متولیان و مراجع قانونی اتخاذ نشده است.

کشاورزان و باغداران و بطور کلی حقابه‌داران مناطق شرق اصفهان از جمله زیار، ورزنه، اژیه، کرارج، براآن شمالی و براآن جنوبی و خوراسگان با جمعیتی بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر و حقابه‌داران شهرستان‌های غربی شامل نجف آباد، فلاورجان، خمینی شهر، لنجان و مبارکه پیش تر در چند سال اخیر در چند نوبت با حضور و در جدیدترین مورد، شنبه گذشته در نقاط مختلف استان، رسیدگی به وضعیت حقابه خود از زاینده رود، حل مشکلات معیشتی، جبران خسارات ناشی از جاری نبودن زاینده رود و جاری سازی این رودخانه را خواستار شده بودند.

زاینده‌رود به طول افزون بر ۴۰۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی بویژه زردکوه سرچشمه می‌گیرد و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق پیش می‌رود و در نهایت به تالاب گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.

این رودخانه که علاوه بر جاذبه تفریحی و فرهنگی، همواره نقشی مؤثر در پایداری محیط زیست، تامین آب آشامیدنی، رونق کشاورزی و اقتصاد منطقه مرکزی و هستی تالاب گاوخونی داشته، در دهه‌های اخیر به ‌علت برداشت‌های غیرقانونی، انتقال آب از این حوضه به دیگر حوضه‌ها و استان‌ها، تراکم جمعیت و تا حدودی کاهش نسبی بارندگی‌ها، به یک رودخانه با جریان دوره‌ای تبدیل و در پایین دست در فصول گرم بویژه تابستان با خشکی مواجه شده است.

بنا به اظهارات کارشناسان امور آب نگاهی به خشکی‌های دوره‌ای زاینده‌رود، کاهش تخصیص آب کشاورزی، فرونشست زمین، ریزگردها، مشکلات عدیده زیست محیطی بخصوص برای تالاب بین المللی گاوخونی و آمار و ارقام مربوط به بارندگی‌ها در حوضه آبریز زاینده‌رود بعنوان یکی از اصلی‌ترین منابع آب مرکزی ایران از یک سو و کاهش چشمگیر بارش‌ها و کم شدن میزان ذخیره سد زاینده‌رود از سوی دیگر لزوم اجرای هرچه سریع‌تر پروژه‌های آبی در این خطه را گوشزد می‌کند.

اصفهان با داشتن ۵۶۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی معادل پنج درصد از مساحت استان و ۳.۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است و با برخورداری از شرایط متنوع آب و هوایی، استعداد تولید انواع محصولات کشاورزی را دارد، به‌گونه‌ای که در مناطق گرم و خشک آن خرما، انار و پسته و در مناطق سرد و کوهستانی‌اش بادام و گردو و در مناطق معتدل و معتدل سرد، انواع محصولات دانه‌دار و هسته‌دار کشت می‌شود.

منبع: ایرنا

68