مکانیزم ریاضت طلبی چیست و چطور عمل می‌کند؟

ریاضت طلبی بیش از هر زمانی در نوجوانی و دورانی از زندگی که فرد شرایط ارضای سالم نیازهای جنسی را ندارد دیده می‌شود. در ادامه این مقاله به توضیحات بیشتری در مورد این مکانیسم دفاعی پرداخته‌ایم.

مکانیسم دفاعی ریاضت طلبی ؛ آشنایی با مکانیسم های دفاعی
برای آنکه بتوانید ریاضت طلبی را بهتر درک کنید لازم است که در ابتدا با مفهوم مکانیسم‌های دفاعی آشنا شوید. این مفهوم برای اولین بار در نظریه روان کاوی فروید مطرح شد. فروید معتقد بود که ساختار روان انسان از 3 بخش تشکیل شده است که اید، ایگو و سوایگو را شامل می‌شود. اید یا نهاد مسئول تمامی غرایز و امیال ابتدایی انسان نظیر غریزه جنسی و پرخاشگری است.

این ساختار از همان بدو تولد در نوزاد وجود دارد و باعث ایجاد نیازهای مختلف در او می‌گردد. به مرور زمان با رشد کودک ساختار ایگو در او پدیدار می‌شود. ایگو براساس اصل واقعیت عمل می‌کند و امکان برآورده شدن امیال را بر اساس امکانات پیرامونی می‌سنجد. در نهایت آخرین ساختاری که شکل می‌گیرد سوپرایگو است.

سوپرایگو در واقع همان وجدان اخلاقی است که در اکثر موارد در تضاد با اید قرار دارد. بر اساس نظریه روان کاوی کیفیت سلامت روان هر فرد به قدرت ایگو برای ایجاد تعادل میان اید و سوپرایگو بستگی دارد. برای این کار ایگو یا همان خود از راهبردهای مختلفی استفاده می‌کند که مکانیسم‌های دفاعی از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. فروید و روان شناسان پسافرویدی تاکنون ساز و کارهای دفاعی مختلفی را مطرح کرده‌اند که از جمله آن‎‌ها می‌توان به ریاضت طلبی اشاره کرد.

مکانیسم دفاعی ریاضت طلبی چیست؟
مکانیسم دفاعی ریاضت طلبی مفهومی بود که بیش از همه آنا فروید دختر زیگموند فروید (پدر علم روانشناسی) آن را در نظریه خود مطرح کرد. آنا فروید بر این باور بود که افراد در هر دوره از زندگی خود از برخی مکانیسم‌های دفاعی بیشتر استفاده می‌کنند. برای مثال نوجوانان در میان همه ساز و کارهای دفاعی بیشتر به ریاضت طلبی و عقلانی سازی روی می‌آورند.

ریاضت طلبی به این معنی است که فرد تلاش می‌کند نیازهای جنسی که به تازگی در او بیدار شده‌اند را نادیده بگیرد. این محروم سازی خود از لذت جنسی می‌تواند در قالب کناره گیری از هرگونه لذت روانی خود را نشان دهد. از همین رو در این شرایط اگر فرزند نوجوانی داشته باشید ممکن احساس کنید که او افسرده شده و نمی‌تواند همانند همسالان خود شاد باشد.

مکانیسم دفاعی ریاضت طلبی و آسیب های روانی
زیگموند فروید بر این باور بود که مکانیسم‌های دفاعی همگی به طور طبیعی برای محافظت از ما در برابر تنش‌ها و استرس‌های آسیب زا پدید آمده‌اند. در نتیجه به سلامت روان انسان کمک می‌کنند. با این حال استفاده مکرر و افراطی از این مکانیسم‌ها نه تنها کمک کننده نیست بلکه می‌تواند زمینه بروز انواع مشکلات روان رنجوری را نیز فراهم کند. چرا که در این شرایط فرد نمی‌آموزد به روشی بالغانه با اضطراب‌های درونی خود مواجه شود.

برای مثال فردی که بیش از حد از ریاضت طلبی استفاده می‌کند، نمی‌تواند به شیوه‌ای سالم بلوغ جنسی را پشت سر بگذارد و در آینده برای برقراری رابطه با مشکل مواجه خواهد شد. هم چنین چشم پوشی مفرط از لذت‌های زندگی می‌تواند زمینه بروز اختلالاتی نظیر افسردگی را نیز فراهم کند.

آیا مکانیسم دفاعی ریاضت طلبی تنها به چشم پوشی کامل از غریزه جنسی محدود می‌شود؟
خیر، این مکانیسم می‌تواند خود را در قالب چشم پوشی از کلیه لذت‌های زندگی نشان دهد. در این شرایط ممکن است فرد افسرده به نظر برسد به طوری که دیگر نمی‌تواند از آنچه قبلا مایه خوشحالی‌اش بوده لذت ببرد.

منبع: هنر زندگی

46