نگاهی به طرح فاجعه آمیز مائو/ یک گام بزرگ به جلو؛ از طرح کشتار گنجشک‌ها تا قحطی بزرگ چین/ طعنه همتی به جلیلی به چه اشاره داشت؟

گام بزرگ به جلو مائو یک طرح اقتصادی بود که به علت عدم توجه به شرایط و عجله منجر به یک فاجعه اقتصادی شد.

نگاهی به طرح فاجعه آمیز مائو/ یک گام بزرگ به جلو؛ از طرح کشتار گنجشک‌ها تا قحطی بزرگ چین/ طعنه همتی به جلیلی به چه اشاره داشت؟

حسین نیازبخش: انتشار یک توئیت عجیب توسط ناصر همتی، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در مورد رقیب سابقش، سعید جلیلی و انتشار عکسی از او و مائو (رهبر چین کمونیست) و اشتباه گرفتن رهبر چین با رهبر سابق کره شمالی حواشی بسیاری برای او در شبکه‌های اجتماعی به وجود آورد ( اینجا بخوانید).

بسیاری به حق همتی را شماتت کردند که چگونه چهره مائو را تشخصی نداده و آن را با رهبر کره شمالی اشتباه گرفته است. در این میان اما برخی چهره‌های عموما اصلاح طلب نگاهی دیگر به مساله داشتند. برخی کاربران معتقد بودند حضور جلیلی در روستاها و طرح از بین رفتن تفاوت روستا و شهر و سایر پروژه های عمرانی روستایی او بی شباهت به طرح "یک گام بزرگ به جلو" مائو نیست و از این رو، هر شخصی را دچار اشتباه می‌کند.

اینکه طرح های جلیلی تا چه حد شبیه به طرح‌های اولیه مائو و به خصوص طرح "یک گام بزرگ به جلو" است موضوع این گزارش نیست. آنچه به این گزارش مربوط است مروری تاریخی بر این طرح (یک گام بزرگ رو به جلو) است که در سال‌های 1958 تا 1962 اجرا شد.

طرحی که فاجعه آفرید

می‌توان طرح "یک گام بزرگ به جلو" چین را یک فاجعه نامید. اجرای بد، طراحی ناقص و نگاه تک بعدی مائو باعث شد این طرح منجر به قحطی بزرگ در چین و مرگ میلیون‌ها انسان شود.

ماجرا به سال 1958 بازمی‌گردد. مائو و یارانش پس از کسب قدرت بلافاصله طرح رشد تصاعدی چین را به اجرا گذاشتند. آنها قصد داشتند در طول یک دهه چین فقیر را به یکی از غول‌های اقتصادی دنیا تبدیل کنند. مائو که دیکتاتوری خود رای بود طرح خود را با کمترین مشورت با نخبگان به اجرا گذاشت. مائو سعی داشت با استفاده از بسیج میلیاردها چینی کشورش را به یکی از بزرگترین تولید کنندگان کالا و خدمات در دنیا و یک قطب اقتصادی تبدیل کند.

طرح او چند فاز داشت. در فاز اول، چین باید در طول چند سال به یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی و غلات تبدیل می‌شد. مائو در ابتدا دستور داد تمام مزارع کشاورزی اشتراکی شود. روستاها به شکل عمومی درآمده، ادغام شدند و کلونی‌های 5000 خانواری را شکل دادند. میلیون‌ها چینی صبح و شب با غذای کم، در خوابگاه های عمومی و با آشپزخانه مشترک مانند زندانیان حاضر در اردوگاه‌ها شروع به کار سخت کردند.

در ابتدا طرح " گام بزرگ" خوب پیش می‌‌رفت و چین به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی در دنیا تبدیل شد. به دستور مائو، محصولات کشاورزی یکسره به خارج صادر شد و حتی شهروندان چینی نیز محروم از بخشی از تولیدات خود شدند.

مائو که سرمست از موفقیت خود بود بدون پایان یافتن فاز اول طرح خود، فاز دوم را شروع کرد. طبق دستور مائو، روستاییان باید در حیاط خانه یا کلونی خود، کوره‌های کوچکی می‌ساختند و با ریختن آهن و ضایعات فلزی در آن، فولاد خانگی تولید کنند. این گام به ناگهان تمام داشته‌های چین را بر باد داد و یک فاجعه رقم زد. فولادهای خانگی خوب از آب درنیامدند. اولا روستاییان چینی مهارتی در ساخت فولاد نداشتند؛ ثانیا، برای ساخت فولاد مرغوب احتیاج به کارخانه بزرگ و سوخت مناسب یعنی زغال سنگ بود اما روستاییان از هیزم و چوب برای سوخت استفاده می‌کردند. این کار به جز کم کردن کیفیت فولاد، باعث قطع درختان بسیار و نابودی مزارع بسیار شد.

گنجشک‌ها را اعدام کنید

در این بین، قحطی کم کم به سراغ چین آمد. محصولات کشاورزی رو به کاهش گذاشت و صادرات کم شد. فولادها هم که قابلیت صادرات یا استفاده داخلی را نداشتند.

با وجود این شرایط، مائو مقصر را نه خود بلکه کس دیگری می‌دانست. از نظر او گنجشک‌ها مقصر قحطی بودند چرا که به مزارع آمده و بذرها را می‌خوردند. به دستور مائو روستاییان مامور کشتار گنجشک‌های مزاحم شدند. به فرمان او، در یک روز بیش از 200 هزار گنجشک کشته شد و در طول یک ماه، نسل گنجشک‌های چین رو به انقراض گذاشت.

مائو خیلی زود فهمید ایده "گنجشک کُشی" او چقدر ابلهانه بوده است. با کم شدن تعداد گنجشک‌ها، تعداد ساس‌ها، کرم‌ها و حشرات موذی زیاد شد و مزارع پر از آفت گشت. مائو گنجشک‌ها را بخشید و این بار سراغ آفت‌ها و حشرات موذی رفت. کشتار حشرات با استفاده از سموم مختلف به محصولات کشاورزی آسیب زد و تعداد محصولات نیز کم‌ و کم‌تر شد.

شاید فرآیند بالا بیشتر شبیه آیتم‌های طنز باشد اما واقعیتی است که در ابتدای دهه 60 در چین رخ داد. قحطی بزرگی به سراغ چین آمد و میلیون‌ها انسان را به کام مرگ کشاند. با این حال، مائو هرگز زیر بار اشتباه خود نرفت. او یک بار گفت: "با این همه برنامه‌هایی که برای چین داریم شاید حتی نیمی از جمعیت چین جان خود را فدا کند، اگر نه نیم شاید یک سوم، یا یک دهم - 50 میلیون انسان - اما شما نمی‌توانید وقتی انسان‌ها می‌میرند بیایید و مرا سرزنش کنید."

اشتباه طرح گام بزرگ در چه بود؟

طرح "گام رو به جلو" که تبدیل به یک فاجعه بزرگ شد در سال 1962 متوقف شد تا طبیعت و نسل چینی‌ها را برنیندازد. اگرچه چینی‌ها خیلی دوست ندارند در رسانه‌ها درباره این طرح و عواقبش صحبت کنند اما به نظر می‌رسد در حزب کمونیست به آسیب شناسی آن پرداخته اند.

بزرگترین اشتباه این طرح، نگاه تک بعدی آن بود. تولید حداکثری کشاورزی و تمرکز بر روستاییان باعث غفلت از سایر زمینه ها، سقوط شهرها و صنعت شد. تمرکز بر صنعت فولاد منجر به نابودی کشاورزی شد. کشتار گنجشک‌ها، ساس‌ها را زیاد کرد و کشتار بیش از حد ساس‌ها به کیفیت محصولات ضرر زد. در تمام این اقدامات نگاه تک بعدی و افراطی و تمرکز بر یک عنصر توسعه و غفلت از سایر زمینه‌ها آسیب‌زا بوده است. این دقیقا چیزی بود که منجر به نابودی طرح " گام بزرگ رو به جلو" شد.

با این حال، نباید از خاطر برد که این طرح خوبی‌هایی هم داشت. در این طرح، برای اولین بار، دولت چین از پتانسیل بالای مردم خود یعنی جمعیت روستایی استفاده کرد و از آنها نیروی مولد ساخت. این چیزی بود که هنوز هم دولت چین بر آن متمرکز است و با استفاده از آن، تبدیل به یکی از بزرگترین کشورهای توسعه یافته جهان شده است.

منبع: خبر فوری

38

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 12
  • mir
    0

    اگر چینی ها حیله ی اصلاح طلب های ما را داشتند حتما به همین جایی میرسیدند که اصلاح طلبهای مامثل خر در گل مانده رسیده اند اما انها از شکستها تجربه اموختند و با مردم صادق بودند نه مثل اینها که هنرشان با وعده ابتذال جذب در هاضمه غرب رای جمع میکنند و علامه ایی مثل نویسنده این مقاله وصله پینه پینه سخنان همتی را میکند که خود او شعورش به این حرفها نمیرسد

    نظرات شما -
    • یه ایرانی
      1

      شعور و ادبت مثل رؤسات میمونه به همه توهین میکنن اونهم درست وقتهایی که عرضه کاری رو ندارند یعنی تاششم خوندن و دکترا گرفتن همینه!!!! جناب میر انگلیسی!!!!

    • ایرانی
      0

      درود بر تو .اصلاح طلب جناحی که به دروغ خودش رو حامی توده معرفی میکنه..

    • ناشناس
      0

      میر واقعا" فکر میکنی مردم نمیدونند باعث همه بدبختیها کیانند؟

  • صدرا
    0

    خبرفوری ازقیاست خنده آیدخلق را

  • مصطفی
    0

    چه جالب که در نقد نگاه تک بعدی! به بهانه جلیلی ابلهانه طرح چین را به طور کاملا تک بعدی با سر زدن و اهمیت دادن به روستاییان مقایسه میکنید

    نظرات شما -
    • علی
      0

      بدبخت چهارتا روستا رفته سر زده میگن میخاد طرح یک گام به جلو رو اجرا کنه

  • محمد
    0

    حماقت ملت هاست که این دیکتاتورها می توانند جولان بدهند .

    نظرات شما -
    • غیر قابل نشر
      0

      و خود فروختگی دونان

  • سید
    0

    خبر فوری این چندمین بار است داری شیطنت می کنی ، زمان تبلیغ و حمایت پشت پرده از کاندیداها تمام شده ، رعایت انصاف جزء کوچکی از شعور فرهنگی در جامعه است ، همتی کنایه می زنه ولی یادش رفته مصوب تمام بدبختی های مردم حداقل در این ۲سال که بنزین مهمترین آن بود و بورس دست گل خودش بوده ( یعنی دست کردن دولت در جیب ملت ) از نادانی مردم سوء استفاده کردن توهین به شعور ملت است .ضمنا کسیکه صراحتا دروغ می گوید اصلا قابل اعتماد نیست چون ایشان عضو اصلی شورای عالی در بورس هستند که صراحتا اعلام کردند هیچ عضویتی ندارند ..یعنی با دروغ گفتن به راحتی به ملت توهین می کنه

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      یعنی تو الان داری راست میگی . من دل خوشی به همتی ندارم اما اگه قرار است راست بگویی اون گفت حق رای ندارد نه اینکه عضو نباشد

  • ناشناس
    0

    کدوم دیکتاتوری تا کنون نتیجه اقدامات فاجعه بارش راپذیرفته ؟ البته همیشه یه عده بادمجون دور قاب چین خود فروخته هم بوده اند که مجیز دیکتاتورها را گفته اند و باعث توهم شان شده اند .

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها