همیشه در خصوص قوام اختلاف نظر زیاد بوده است. برخی او را فردی وطنپرست میدانند که با زیرکی تمام و دادن وعده به استالین، توانست نیروهای بیگانه را از مرزهای کشور خارج کند. در نقطه مقابل برخی او را سیاستمداری میدانند که به دولتهای خارجی امتیاز زیاد میداد.
با مرگ قوام و حصر مصدق، فصلی از غیبت سیاستمداران و حضور تکنوکراتها در دولت پهلوی دوم آغاز شد؛ تکنوکراتهایی ناتوان از مواجهه با بحرانهای سیاسی. زمانی سیدحسن مدرس در ستایش قوام او را چنین توصیف کرده بود: «شمشیر برنده فولادی ... که برای روز رزم باید در دست گرفت». قدر او را البته نه پهلوی اول دانست، نه پهلوی دوم.