عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: واقعا برای ما خیلی جای ناراحتی و نگرانی دارد که بگویم روزبهروز متخصصین، اطباء، مهندسین و حتی لولهکشهای محلی در حال مهاجرت هستند. اینها سرمایههای این کشور و مردم هستند و باید یک فکری برای حفظ آنها شود.
شرکتکنندگان همایش «مهاجرت نخبگان علمی در ایران امروز؛ چالشها و راهکارها» با صدور بیانیهای درباره بحران هایی که مستقیم و غیر مستقیم روند مهاجرت نخبگان را تشدید می کند، هشدار دادند.
یک جامعهشناس گفت: مهاجرت یک پدیده چند وجهی است و میتواند اقتصادی، سیاسی، فرهنگی باشد و در ایران جریان مهاجرت کشورگشایی است، یعنی مهاجران ایرانی نیروی اجتماعی هستند که جهان را تصاحب میکنند و در جهت کسب قلمرو بهتر هستند.
یک جمعیتشناس با بیان اینکه مهاجرتها به دو دسته اختیاری و اجباری تقسیم میشوند، می گوید: مهاجرت اجباری عمدتاً به دلایل مسائل سیاسی و امنیتی است ولی در مهاجرتهای اختیاری خود فرد به دلیل کسب رفاه بیشتر و دستیابی به زندگی بهتر و آرامش بیشتر تصمیم به مهاجرت میگیرد.
در سالهای دور مسئله مهاجرت از ایران با فرار مغزها گره خورده بود، اما در سالهای اخیر میل به مهاجرت کردن در همه لایههای اجتماعی جامعه نفوذ کرده تا شاید سببساز مهاجرت تودهای ایرانیان از کشور شود.
طبق قوانین مهاجرتی جدید که از آن با عنوان «ترامپی» هم یاد شده، به اندرو گیلز، وزیر مهاجرت استرالیا اختیار داده میشود تا شهروندان غیر استرالیایی را که بهطور مثال درخواست پناهندگی آنها قبول نشده است، مجبور به گرفتن پاسپورت و بازگشت به کشورشان کند.
یک پژوهش تاکید میکند مساله نگرانکننده در زمینه پدیده مهاجرت ایرانیان، نرخ پایین بازگشت آنها به کشور است.
مهاجرت سرمایه انسانی لزوما با جابهجایی فیزیکی صورت نمیگیرد، برخی در کشور هستند، اما به صورت دورکاری برای کشورهای دیگر کار میکنند. وضعیتی که از آن به عنوان مهاجرت مجازی یاد میشودف رصدخانه مهاجرت ایران نوشته که این امر میتواند زنگ خطری برای کارفرمایان ایرانی در از دست دادن نیروی کار متخصصی باشد که مهاجر نیست، اما برای کارفرمای ایرانی هم کار نمیکند.
تاکنون آماری از میزان مهاجرت مجازی ایرانیان منتشر نشده است. اما از مهاجرت اقتصادی که به صورت فیزیکی جابهجا شدهاند، هر چند وقت یکبار آمارهایی منتشر میشود.
مدیر رصدخانه مهاجرت ایران در یادداشتی نوشت: درسال ۲۰۲۰ تعداد مهاجران جدید ورودی ایرانی به کشورهای این منطقه ۴۸ هزار نفر بود که طبق آخرین آمار این سالنامه در سال ۲۰۲۱ با ۱۴۱ درصد افزایش به ۱۱۵ هزار ورودی جدید در سال رسیده است؛ و به این ترتیب رتبه اول مهاجرفرستی بر اساس نرخ رشد مهاجر جدید را ثبت کرده است.