مکانیسم ماشه (Trigger mechanism) در راستای حلاختلاف پیش بینی شده در برجام، فرآیندی است که اگر یکی از طرفهای برجام به این جمعبندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، میتواند به کمیسیون مشترک شکایت کند.
کارشناس مسائل بین الملل گفت: اکنون لبههای اصطکاک تهران با آژانس فعالتر شده است و تروئیکای اروپایی درحال زمینهسازی برای فعال کردن مکانیسم ماشه هستند.
نه دولت آمریکا و نه اروپاییها نمیخواهند روند بازگرداندن تحریمها را آغاز کنند، زیرا این اعتراف به این است که تلاش آنها در دو سال و نیم گذشته برای متقاعد کردن ایران برای پیوستن مجدد به برجام شکست خورده است.
عمان دارای یک نفوذ اخلاقی در منطقه است که میتواند راهحل دیگری قبل از رسیدن به دوران تهدید امیز برجام که در ماه اکتبر فرا میرسد، پیدا کند و از افتادن ایران به دام مکانیسم ماشه جلوگیری کند.
یک نماینده پیشین مجلس گفت: اگر مقامات ایران بر این تصورند که با توافقات منطقهای دیگر چالشهای فرامنطقهای از جمله برجام منتفی شده ، سخت در اشتباهند.
در شرایطی که فضای منطقهای آرامتر شده و خروج تدریجی آمریکا از غرب آسیا امید به بهبود شرایط را افزایش داده، ایالات متحده بهدنبال شیطنت تازهای علیه ایران است.
ایران باید بیشتر نگران غرب و احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه باشند تا تهدیدات مربوط به اسرائیل؛ چرا که احتمال وقوع جنگ با اسرائیل ضعیف اما احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه یا اعمال تحریم های دیگر علیه ایران زیاد است.
یک تحلیلگر دفاعی و امنیتی و عضو پیوسته موسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک می گوید: ایران پاراگراف چهارِ ضمیمه B قطعنامه 2231 را با ارسال پهپادها یا حتی موشک های کروز به روسیه که بردی بیش از 300 کیلومتر دارند، نقض کرده است.
«واکنش تهران به مکانیسم ماشه تا حدی به پیامی که از روسیه و چین دریافت میکند، بستگی دارد. اگر آنها از تهران بخواهند در محدوده مشخصی باقی بماند ــ مثلا، اجتناب از تلاش برای پیشبرد برنامه هستهای خود، یا اخراج بازرسان، یا خروج از پیمان منع اشاعه سلاحهای هستهایــ آن وقت پاسخ ایران ممکن است ملایم باشد.»
یک کارشناس سیاست خارجی درخصوص تبعات قطعنامههای صادر شده علیه ایران میگوید که محتوای این قطعنامهها ممکن است برای برخی چندان هشداردهنده نباشد اما متاسفانه هرکدام از این قطعنامهها مستندسازی برای ادعاهای نادرست طرف مقابل است. طرفهای مقابل به دلیل اینکه میدانند احتمالا چین و روسیه قطعنامه علیه ایران را وتو خواهند کرد، بنابراین دنبال این هستند که با استناد به این قطعنامهها زمینه را برای فعال کردن مکانیسم ماشه یا ترتیبات اجرایی بازگشت به شش قطعنامه تحت فصل هفتم را فراهم کنند. اینجاست که شرایط برای ایران سختتر خواهد شد.