گزارش فارین پالیسی از مافیای آب در ایران

ترامپ و مافیای آب در ایران | نهادهایی که منابع آب را به نفع خود مصادره می‌کنند

گزارش تازه مجله فارن پالیسی به بحران آب در ایران و نقش شبکه‌ «مافیای آب» در تشدید این بحران پرداخته است. این گزارش به بررسی عوامل طبیعی و انسانی ایجادکننده این بحران، از جمله سوءمدیریت، فساد و پروژه‌های ناپایدار پرداخته و پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن را تحلیل می‌کند.

ترامپ و مافیای آب در ایران | نهادهایی که منابع آب را به نفع خود مصادره می‌کنند

 گزارش همچنین به اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اشاره دارد که برای اولین بار به عنوان یک مقام ارشد آمریکایی به صراحت از «مافیای آب» در ایران نام برده است.

ترامپ و مافیای آب در ایران!

دونالد ترامپ در سخنرانی اخیر خود در ریاض به صراحت از «مافیای آب» در ایران حرف زد و گفت: «فساد آن‌ها، که به آن مافیای آب می‌گویند، باعث خشکسالی و خشک شدن بستر رودخانه‌ها شده است. آن‌ها ثروتمند می‌شوند، اما به مردم چیزی نمی‌دهند.» این اولین بار است که یک رئیس‌جمهور آمریکا به این شبکه غیررسمی اشاره می‌کند که سال‌هاست توسط فعالان، روزنامه‌نگاران و کارشناسان حوزه محیط زیست ایرانی مورد انتقاد قرار گرفته است.

مافیای آب چه کسانی‌اند؟

اصطلاح «مافیای آب» به گواه این مجله  به شبکه‌ای از افراد بانفوذ، شامل برخی وزرا، معاونان، مدیران شرکت‌های ساختمانی و نظامی اشاره دارد. این شبکه از طریق پروژه‌های عظیم و ناپایدار مانند سدسازی، انتقال آب بین‌حوضه‌ای و توسعه کشاورزی پرمصرف، منابع آب ایران را به نفع خود بهره‌برداری کرده و ثروت‌اندوزی می‌کند.  این شبکه همچنین با دور زدن مقررات یا دستکاری آن‌ها، پروژه‌هایی را پیش می‌برد که به تخریب اکوسیستم‌ها، خشک شدن رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و جابه‌جایی میلیون‌ها نفر منجر شده است. برای مثال، ساخت سدهای غیرضروری و انتقال آب از مناطقی مانند خوزستان و چهارمحال و بختیاری به نفع لابی‌ها و پیمانکاران بوده اما جوامع محلی را با مشکلات عدیده مواجه کرده است.

تداوم خشکسالی و بیابان زاینده‌رود

ایران، یکی از خشک‌ترین کشورهای جهان، با کاهش ۲۰-۲۵ درصدی بارندگی در دهه‌های اخیر و افزایش دما مواجه شده که به تسریع بیابان‌زایی منجر شده است. به‌عنوان مثال، رودخانه زاینده‌رود در اصفهان بارها خشک شده و دریاچه ارومیه، که زمانی بزرگ‌ترین دریاچه نمکی خاورمیانه بود، به ۵۰۰ کیلومتر مربع (یک‌دهم مساحت اولیه) کاهش یافته است.

آب قربانی سوءمدیریت

بیش از ۹۰ درصد آب ایران در کشاورزی مصرف می‌شود، در حالی که این بخش تنها ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی و ۱۷ درصد از نیروی کار را تشکیل می‌دهد. سیاست خودکفایی غذایی پس از انقلاب ۱۳۵۷ منجر به گسترش محصولات پرمصرف آب مانند برنج و نیشکر و ساخت سدهای غیراصولی شد.

شهرهایی که فرو می‌روند

برداشت غیرقانونی آب‌های زیرزمینی توسط کشاورزان، به دلیل کمبود آب سطحی، باعث فرونشست زمین در ۵۰۰ دشت از ۶۰۹ دشت ایران شده است. نرخ فرونشست در برخی مناطق تهران و اصفهان به ۳۱ سانتی‌متر در سال رسیده که زیرساخت‌ها را تهدید می‌کند.

ذخیره آبی رو به پایان

مخازن پنج سد اصلی تهران، شامل سدهای کرج (امیرکبیر) و لتیان، تنها ۱۳ درصد ظرفیت دارند. سد کرج با ۶ درصد و سد لار با ۱ درصد ظرفیت، عملاً خالی هستند. این وضعیت تهران و ۱۹ میلیون نفر ساکن آن را در معرض خطر کمبود آب قرار داده است.

هجرت به حاشیه

بحران آب باعث مهاجرت گسترده از مناطق روستایی به شهرها شده است. بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۷، بیش از ۱۲,۰۰۰ روستا در ایران خالی از سکنه شده‌اند و از سال ۲۰۱۳، ۱۰ میلیون نفر به حاشیه شهرها مهاجرت کرده‌اند. این مهاجرت فشار بر زیرساخت‌های شهری را افزایش داده و به رقابت برای منابع منجر شده است.

ناآرامی‌های اجتماعی

کمبود آب در استان‌هایی مانند خوزستان، سیستان و بلوچستان و اصفهان به اعتراضات گسترده منجر شده است. در سال ۲۰۲۱، اعتراضات بر سر آب در خوزستان به دلیل انتقال آب و خشک شدن رودخانه کارون، منجر به تنش‌های بسیاری شد. این اعتراضات نشان‌دهنده خشم عمومی از سوءمدیریت و نابرابری در تخصیص آب است.

تأثیر بر اقلیت‌ها و مهاجران

مناطق حاشیه‌ای مانند سیستان و بلوچستان و خوزستان، که محل زندگی اقلیت‌های قومی مانند عرب‌ها و بلوچ‌ها هستند، به‌طور نامتناسبی از بحران آب آسیب دیده‌اند. ۳.۴ میلیون پناهنده، عمدتاً از افغانستان، نیز در مناطق آسیب‌پذیر محصور شده‌اند و به آب  کافی دسترسی ندارند.

لابی‌گری برای آب

نهادهای بسیاری هستند که پروژه‌هایشان اغلب بدون نظارت زیست‌محیطی انجام می‌شوند و هزینه‌های آن‌ها به‌صورت غیرشفاف افزایش می‌یابد. به نوشته این گزارش این اقدامات نه‌تنها منابع آب را تخریب کرده بلکه طوفان‌های گردوغبار بی‌سابقه‌ای را در ایران ایجاد کرده است.

«مافیای آب» از طریق لابی‌گری برای پروژه‌های غیرضروری، مانند سدهایی که کمتر از ظرفیت کامل کار می‌کنند، سودهای کلانی به جیب می‌زند، در حالی که جوامع محلی با کمبود آب و مشکلات زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

فساد در مدیریت آب

دولت ایران اغلب تغییرات اقلیمی و تحریم‌های بین‌المللی را مقصر بحران آب می‌داند، اما کارشناسانی مانند کاوه مدنی، مدیر سابق محیط‌زیست ایران، تأکید دارند که سوءمدیریت و فساد نقش اصلی را ایفا می‌کنند. مدنی بحران آب ایران را به «ورشکستگی آب» تشبیه کرده و گفته است که ایران ذخایر آب سطحی و زیرزمینی خود را مانند یک حساب بانکی بیش از حد برداشت کرده است.تلاش‌های دولت، مانند ساخت سد و پروژه‌های انتقال آب، به دلیل کمبود بودجه، فقدان تخصص فنی و نبود اراده سیاسی کافی با شکست مواجه شده‌اند.

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 26
  • ناشناس

    آشکارترین فساد در زمینه آب آن است که صنعت را نزدیک معادن و در مرکز کویر احداث کنید و بعد دولت را مجبور به هزینه کرد برای تصفیه و انتقال آب از دریا کنید!!!

    نظرات شما -
    • ناشناس

      راه حلش فقط فقط جنگ تمام عیار تا یه عده کاملا دستشون از همه چی این مملکت کوتاه بشه هم داخلی هم خارجی

    • ناشناس

      فارن پالسی باید بنویسه چون خودمون عقب افتاده هستیم ، جهان سوم هستیم . همش میگن ما باید ژاپن می‌شدیم . آیا ژاپن این جور مسایل را داره ؟ ما مردم بدی هستیم . اکثرا ، افراد که قبلاً ضعیف بوده اند ، درصورتی که به قدرت برسند ، بدتر از این مسئولین و قدرت مندان عمل خواهند کرد . چون فرهنگ ما ، بر اثر اینکه ایران یک چهار راه ژثوپلوتیک است ، فشل و فاسد شده .

  • ایرانی

    ایران سامانه بارشی ندارد بلکه ازسامانه میزبانی میکند رفتار اراضی ایران هنگام میزبانی که چه قدر بتواند رطوبت ویا ریزگرد ارایه دهد بررژیم بارش حرف اول را میزند.احداث سد بدون درنظر گرفتن حق ابه تالابها به معنای برخواست ریزگرد وتخریب سامانه بارشیست چون ریزگرد با جذب نور خورشید دما جو را بالا برده وبه سامانه فراباروری تزریق ودرنتیجه قطرات باران بسیار ریزتر از آنچیزی میشوند که قادر به سقوط شوند از طرفی با لا رفتن دما منجر به طلب رطوبت بیشتر میشود که با خشک بودن تالاب وجلگه ها این امر به حداقل میرسد.البته نقش ترکیه در خشکاندن جلگه عراق متهم اول این پدیده است وایران وقتی دارای بارش نرمال میشود که عراق آباد باشد وتالابهایی مانند هورالعظیم نقشی کلیدی در بارشهای ایران ایفا میکند ومنبع ریزگردهای مخربند که برخاست انها از مناطق خشک شده نه تنها ایران ،حتی ترکیه را نیز خشک میکند.

  • برادران دالتون

    روسیه مفلوک کمونیست و دارو دسته اش باعث همه مشکلات کشور هستند

  • حائری

    دولت در این وضعیت بحران آب چه نقشی دارند حتی نمی توانند چند نفر فریب کار وفرصت طلب را دستکیرکنند وبه سزای عمال پلیدشان برسند ؟چرا در مملکتی که درچهار چوب شریعت وقانون استوار است این افراد مانند قارچ سمی رشت کنند وبدون هیچ ترسی قانون شکنی کنند؟وازاین راه نامشروع به پول های کلانی برسند چه دست هایی همراه آنها است ؟وقتی بامزدوران داخلی نمی توان برخورد قاطع داشته باشند چکونه می توان با این همه دشمنان قسم خورده ایران برخورد کرد؟

    نظرات شما -
    • مهدی رضایی

      این مملکت نه شریعت می داند و نه قانون
      تیتر شما هم گمراه کننده است.
      (ترامپ و مافیای آب در....!!!!!!!)
      هیچ چیزی جز مسئول خائن در این میان مقصر نیست. الان وضعیت همه کشورهای همسایه در زمینه آب از اینجا بهتر است. مقصزچر اقتصاد نسئول بی لیاقت است. مقصر آب و برق و گاز...مسئول بی لیاقت است....مقصر افزایش و سرطان مسیول بی لیاقت است...و...و...دلایلش هم موجود است.از بیرون و داخل توسری خوردیم و میخوریم.

  • ناشناس

    اگر آقایان دنبال نفوذی ها هستند.
    بسم الله سرنخ بهتر از این می‌خواهند ؟

  • ناشناس

    سد سازی های غیر کارشناسی باعث کم آبی وبحران مهاجرت در ایران شده است.مثلا جایی مثل چهار محال وکهگلویه وبویراحمد را به جایی اینکه در همونجا سرمایه گذاری میکردند تا مردم مجبور به مهاجرت نشوند شروع کردن به انتقال آب به اصفهان یزد. بوشهر شیراز وخوزستان. تمام کوه ها برف هاشون آب شده به خاطر سد سازی بی رویه وغیر کارشناسی .ما هم میدونیم کی پشت این ما فیا هست.

  • ناشناس

    آب زاینده رود را مافیای آب برد و اصفهان را نابود کرد. دیگر در اصفهان حتی باران هم نمی آید از بس خشک و بدون درخت است

    نظرات شما -
    • ناشناس

      از بس مشتقات نفتی می‌سوزانند ، گرما تولید میکنند و هوا را گرم میکنند . در هوای گرم کم رطوبت هرگز باران حسابی نخواهد بارید

  • چای دبش باغ ازگل کیهان و زمین دماوند و ۶۱ تن شمش طلا کجا گم شده

    آن فردی که گفت فساد سیستمی دروغ است بیاد جواب ترامپ را بده ببینیم

  • ناشناس

    زاینده رود چرا خشک شد دلیلشو همه میدونیم

  • ناشناس

    خداوکیلی در مملکتی ترسناک زندگی میکنیم مافیای آب مافیای برنج مافیای نفت مافیای ......؟....... مافیای دارو ....چرا ایرانیان باین سبک زیست کشانده شدن

  • ناشناس

    ترامپ فهمید مسئولان و حاکمان ما نفهمیدند.
    خلایق هرچه لایق

    نظرات شما -
    • ناشناس

      چقدر
      ساده اید
      و
      چقدر
      راحت
      گول
      هر
      تحلیل
      و
      خبر
      رو
      میخورید

    • ناشناس

      ترامپ بچه باز پدوفیل قاتل هرزه متجاوز نارسیست متوهم کودک کش و فهم ؟!
      عیار فهمت معلوم شد !

  • ناشناس

    خیلی
    جالبه
    ترامپ
    قاتل
    و
    کاوه
    مدنی
    جاسوس
    محیط
    زیستی
    فراری
    کارشناس
    دلسوز
    برای
    مشکل
    آب
    ایران
    شدند
    آب
    هست
    وله
    آبخیزداری
    توقف
    سدسازی
    ترمیم
    شبکه ها
    و لوله های آبرسانی
    دستگاه های آب شیرین کن
    که با راکتور هسته ای کار میکنند
    که ترامپ مهربان بمبارانش کرد
    ابتکارها رو محاکمه کنید
    از متخصصین دلسوز متعهد در این حیطه
    کمک بگیرید
    کشاورزی و کاشت گندم رو مقصر کم آبی ندانید
    دانش هسته ای رو نابود کردید که ده ها کاربرد پزشکی
    صنعتی ، تولید رادیو داروها برای بیماران سرطانی
    و جدیدا شناسایی ۲۰ جلوتر از بیماری آلزایمر و کشاورزی داره
    کلانتری ها رو محاکمه کنید که به دروغ گفت آب لازم برای کشت
    گندم ۱۵ برابر کشت هندوانه است
    گندم محصول استراتژیک رو حذف کنند و فتنه بعد از آب ، نان ، این قوت لایموت باشه


  • ناشناس

    فلان نهاد سد ساز برای کسب در آمد محیط زیست ایران را نابود کرد و با ایجاد تونل های متعدد در زیر زمین منابع آبی را به نابودی کشاند.

  • ناشناس

    متاسفانه طرحهای به اصطلاح عمرانی بعضی از ارگانها و سازمانها، برخلاف مصالح زیست محیطی و عامل تخریب بسیاری از منابع طبیعی شده، شکی نیست حتا کشت های بی رویه و بدون توجه به منابع محدود آبی نیز، در تسریع کم ابی و خشکسالی نقش بسزایی داشته اند.
    ولی در حاضر هم هیچ اقدام و برنامه دراز مدتی از طرف مسئولین ذی ربط در جهت کاستن و یا رفع شرایط موجود احساس نمیشود و فقط با قطعی نیازهای اولیه و یا به تعطیلی کشاندن کشور که خسارتهای سنگین و رکود بیشتری به جامعه تحمیل میکند اکتفا ورزیده اند که هیچ ایده منطقی و عقلانی در پشت آن نیست و فقط با خرید زمان به امید روی خوش نشان دادن طبیعت حتا بصورت مقطعی نشسته اند.

  • ناشناس

    کمی هم بخندیم .مردم ما تشنه آزادی هستند نه تشنه آب .بسیج اساتید حوزه .مردم ما نجیب و صبور و کمبود برق را تحمل میکنند.هستند.نور مفیدی امام جمعه گلستان.

  • ناشناس

    دنبال مقصر نباشید
    چون مقصر اصلی مسئول بی کفایته بیخرده ناکارآمده ایرانی است
    پس بدنبال مقصر اصلیه داخلی باشید

  • ناشناس

    دروغ است
    چون اگر دروغ نبود
    سیستم قضایی به پرونده های اختلاس ها ورود نمیکرد
    نهادهای نظارتی رسیدگی نمیکردند
    جواب ترامپ قاتل پدوفیل که خود و خانواده ش بخش اعظمی از فساد اقتصادی آمریکا هست رو بارها داد

    عشق غرب چشمت رو بسته ، گوشت رو بسته
    دیوان عالی ایالات متحده آمریکا حرف فسادهای ترامپ و دیگران نیست

  • ناشناس

    خاک تو سر مسئولین و مدیران ایران که خارجی ها میان میگن ایران مافیای آب داره و واقعا هم داره!

  • ناشناس

    پرونده های شرکت فراب را طی سی سال گذشته بررسی کنید خیلی مسائل برایتان روشن می‌شود.......

  • ناشناس

    همه مشکلات انداختن روی آمریکا. خوب بدبخت ها شما چکاره اید آب خوردنتون هم باید آمریکا کم و زیاد کند بس این همه هارت و بورتتان برای چیه نفهمها وطن فروشها