از مثله شدن و حل شدن در اسید تا فرار به خارج از کشور

معمولا پس از انقلاب، شورش و یا حتی جنگهای داخلی و خارجی، یک حکومت از قدرت ساقط شده و حکومت دیگری به قدرت می‌رسد. پر واضح است که پس از این تغییرات بنیادین، افراد وابسته به حکومت ساقط شده توسط قوای حکومت جدید مورد تعقیب قرار می‌گیرند و حتی محاکمه و اعدام می‌شوند. در این بین، اعضای خاندان حکومت ساقط شده بیشتر در معرض مجازات قرار دارند.

در این گزارش، سعی کرده ایم که به سرانجام برخی از این خاندانهای سلطنتی و حکومتی پس از زلزله های سیاسی و اجتماعی اشاره کنیم.

تاریخچه:

از همان ابتدای تاریخ، انقلاب ها معمولا باعث سرنگونی خاندان سلطنتی و حکومتی می‌شدند. شاید شورشهای آتن اولین انقلابهای ثبت شده در تاریخ باشند. در شورش یا انقلاب اولیگارشی 30 جبار که در زمان حیات سقراط اتفاق افتاد، بسیاری از افراد متنفذ حکومت قبلی آتن به همراه خانواده و دوستانشان اعدام شدند. اتفاقی که بارها در تاریخ اتفاق افتاد و تکرار شد.

ما در تاریخ ملی و مذهبی خود نیز شاهد چنین اتفاقاتی بوده ایم.

به طور مثال، در تاریخ اسلام ما شاهد انقلاب بنی عباس و سرنگونی بنی امیه هستیم. پس از پیروزی قیام عباسیان و سیاه جامگان، آخرین خلیفه اموی یعنی مروان حمار به مصر گریخت و در آنجا به دست طرفداران بنی عباس کشته شد و سرش را نزد خلیفه عباسی فرستادند.

عباسیان همچنین پس از فتح دمشق ( پایتخت بنی امیه) علاوه بر کشتن مردان صاحب منصب اموی، به قبرستان دمشق حمله کردند و قبرهای خلفای اموی مانند معاویه و یزید را شکافتند و بر بقایای جنازه هشام بن عبدالملک(از خلفای ظالم اموی) تازیانه زنند.

ما در تاریخ ملی خودمان هم شاهد چنین حوادثی هستیم. به طور مثال، پس از شورش افغان ها و سقوط صفویه، شورشیان افغان در یک روز تمام افراد دستگاه حکومت صفوی و شاهزادگان این خاندان را جلوی چشم شاه سلطان حسین(آخرین شاه صفوی) قتل عام کردند. در این واقعه حدود 31 تن از اعضای مهم خاندان صفوی به قتل رسیدند و اجسادشان در باغ چهل ستون و محوطه های اطراف کاخ عالی قاپو به طور پراکنده مدفون شد.

انقلاب فرانسه: گیوتین در انتظار خاندان سلطنتی

انقلاب فرانسه شاید اولین انقلاب به معنی مدرن باشد. در جریان این انقلاب که کل اروپا را تحت تاثیر قرارداد، لویی شانزدهم(آخرین پادشاه خاندان سلطنتی فرانسه) و ماری آنتوانت( ملکه اتریشی فرانسه) با گیوتین اعدام شدند.

سرنوشت پسر کوچک شاه و ملکه ( لویی هفدهم) هم در نوعی خودش جالب است. این پسر بچه خردسال پس از سرنگونی سلطنت فرانسه مدتی را به همراه پدر و مادر و خواهر بزرگترش در زندان قلعه تامپل پاریس زندانی شد اما پس از اعدام ملکه، لویی هفدهم را به دست زندانبانی به نام سیمون سپردند تا او را به صورت یک مرد انقلابی پرورش دهد. اما سرنوشت روی خوشش را بر لویی نشان نداد و او مدتی بعد بر اثر سل درگذشت.

انقلابیون فرانسوی با اطرافیان و نزدیکان ملکه با شدت بیشتری برخورد کردند. مثلا یکی از نزدیکان ملکه را پس از دستگیری سر بردیند و بدنش را در شهر چرخاندند و پس از آن قلبش را هم از سینه بیرون آورده و بر روی نیزه ای گذاشتند.

خاندان سلطنتی روسیه: وقتی جنازه ها را در اسید حل می‌کنند

خاندان رومانوف پس از حدود سیصد سال سلطنت بر روسیه، در سال 1917 میلادی با وقوع انقلاب از قدرت ساقط گشت و تزار نیکلای دوم، فرمانروای وقت روسیه همراه با همسر، چهار دختر، تنها پسرش و نیز پزشک و سه تن از خدمتکارانشان در زیر زمین خانه ای در شهر یکاترینبورگ در روسیه زندانی گردیدند. مدت کوتاهی بعد، همه‌ی آنها در زیرزمین همان خانه تیرباران شدند .

لنین (رهبر انقلاب کمونیستی روسیه) سعی داشت تا این کشتار و نحوه آن پنهان بماند به همین دلیل، پس از قتل اعضای خانواده، جنازه‌ی تزار و همسرش را از دیگر کشته شدگان جدا کردند و با پاشیدن اسید سولفوریک، جنازه ها را به طور کامل از بین بردند. بنا به روایتی، حتی اندکی بقایای جنازه ها را هم در چند چاه ریختند تا هیچگونه اثری از تزار و ملکه نماند.

سرانجام فاشیسم ایتالیا: موسولینی از سقف آویزان می‌شود

موسولینی، رهبر فاشیسم ایتالیا در پایان جنگ جهانی دوم در حالی که به اتفاق معشوقه‌اش (کلارا پِتاچی) در حال فرار از ایتالیا بودند در مزرعه‌ای توسط پارتیزان‌های ایتالیایی دستگیر شده و در همان جا به اعدام محکوم شدند. هنگام اعدام، شخصی با چاقو به موسولینی ضربه زد و موسولینی نیمه جان به زمین افتاد. مردم به سمت او حمله کردند و با ضربات مختلف او را از پا درآوردند. پس از مرگ، با لگد روی جنازه او رفتند که منجر به متلاشی شدن جمجمه او شد. جسد موسولینی و کلارا پتاچی در میلان به صورت وارونه بر قناره قصابی از سقف آویخته شد و مردم شهر آن را سنگباران کردند.

عاقبت فرزندان موسولینی اما متفاوت است. پسر سوم دیکتاتور ایتالیا یعنی برونو در سال 1941 در یک سانحه هوایی کشته شد. بنیتو آلبینو، پسر بزرگ موسولینی، در سال 1942 به قتل رسید.

با این حال، نوادگان موسولینی عاقبت بهتری داشتند. آلساندرا موسولینی فرزند مشترک پسر چهارم موسولینی و آنا ماریا سیسولونه (خواهر سوفیا لورن) وارد سیاست شد و اکنون نماینده مجلس ایتالیا است.

پاتریس لومومبا، نخست وزیری که در اسید حل شد

اولین نخست وزیر جمهوری دموکراتیک کنگو و رهبر استقلال این کشور از استعمار بلژیک که یکی از پرچم داران انقلابهای سوسیالیستی و چپ در قاره سیاه هم است، سرانجام خیلی خوبی ندارد. او پس از مدت کوتاهی که در راس قدرت بود با کودتای سرهنگ موبوته از قدرت کنار رفت و در حصر خانگی قرار گرفت.

لومومبا پس از مدتی از حصر خانگی گریخت و به سوی استنلی‌ویل (در شمال شرق کنگو) روانه شود تا شاید در آنجا به کمک هوادارانش دوباره بتواند قدرت را در دست بگیرد. اما توسط نیروهای موبوته گرفتار شد و پس از شکنجه های بسیار توسط نیروهای محلی و بلژیکی اعدام گردید.

مدتی بعد نظامیان بلژیکی قبر او را شکافته و اجساد او و دو تن از همراهانش را قطعه‌قطعه کرده و در اسید سولفوریک حل کردند. به اعتراف دو نظامی بلژیکی، از جسد ‌این سه تن، تنها تعدادی از دندان‌ها، بخشی از استخوان‌ها و گلوله‌هایی که در جمجه آن‌ها وجود داشت باقی ماند که آن‌ها را به عنوان "یادگاری" نزد خود نگه‌داشتند.

خانواده لومومبا اما سرنوشت متفاوتی دارند. آنها هرچند در کنگو ماندند اما بارها مورد حمله فیزیکی و روانی مخالفان نخست وزیر فقید قرار گرفتند.

مدتی قبل، خانه‌ی آنها در پایتخت کنگو توسط برخی نظامیان سوزانده شد. دختر او هم توسط برخی شبه نظامیان مخالف مورد حمله قرار گرفت و زخمی شد.

با این حال، خانواده لومومبا همچنان در امور سیاسی کنگو شرکت می‌کنند. پسر کوچک پاتریس لومومبا یعنی گای پاتریس، در سال 2006 در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد هرچند تنها توانست 10 درصد آراء را از آن خود کند.

سرانجام قذافی ها در لیبی: آوارگی در غربت

معمر قذافی، دیکتاتور لیبی که روزی خود را امپراطور آفریقا می‌نامید پس از ماه‌ها درگیری و فرار سرانجام درداخل تونلی در شهر سرت دستگیر و اندکی بعد بدست انقلابیون کشته شد.

سیف‌الاسلام قذافی، فرزند دوم معمر است که همگان او را به عنوان نخست وزیر غیر رسمی لیبی می‌شناختند. وی پس از انقلاب در مرز نیجر زندانی شد اما مدتی بعد آزاد گردید.

عایشه قذافی که تنها دختر قذافی و به قولی مستبد ترین فرزند او هم است، در طول انقلاب از لیبی گریخت، در حالیکه باردار بود مدتی را در الجزایر به سر برد. پس از آن مدتی در بلاروس و عمان و سایر کشورهای عربی آواره بود.

خمیس قذافی هم که کوچکترین پسر قذافی و رئیس گارد نظامی قذافی بوده است و در سرکوب مردم لیبی نقش داشته است، در جریان درگیری‌ با انقلابیون کشته شد.

خاندان پهلوی: غربت در سرزمین فراعنه

محمدرضا پهلوی(آخرین پادشاه ایران) مدت کوتاهی قبل از انقلاب به مصر گریخت. در مصر تقاضای اقامت در آمریکا و چند کشور دیگر را داشت اما با آنها موافقت نشد. سرانجام پس از مدتی آوارگی در مصر از دنیا رفت.

بیشتر اعضای خاندان سلطنتی پهلوی به خارج از کشور گریختند و اکنون در آمریکا زندگی می‌کنند. در این میان تنها یکی از برادران شاه (حمید رضا پهلوی) در ایران ماند که در سال 1371 در ایران درگذشت.

38