استقبال عربستان از صلح با ایران، به دلیل تغییر سیاست در آمریکاست

قاسم محبعلی، استقبال «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان نسبت به کاهش تنش با ایران را ناشی از تغییراتی که در آمریکا اتفاق افتاده است، دانست و اظهار داشت: روی کار آمدن آقای بایدن و احتمال تغییر سیاست آمریکا در قبال خاورمیانه و همچنین اینکه ممکن است ایالات متحده به برجام بازگردد و امکان تنش‌زدایی بین ایران و با این کشور فراهم شود، فضای سیاسی منطقه را تحت شعاع قرار داده است.

وی افزود: اگر سیاست گذشته دولت ترامپ که بدون هیچگونه ملاحظه‌ای از عربستان سعودی و اسرائیل علیه ایران حمایت می‌کرد دنبال نشود، طبیعتاً عربستان سعودی سیاست‌های خودش را متناسب با سیاست‌های جدید تنظیم می‌کند. در ابتدا با قطر وارد مذاکره شد و تحریم‌های قطر را برداشت و سپس روابط دیپلماتیک قطر با عربستان و دیگر کشورهای محاصره و تحریم کننده این کشور برقرار شد.

این کارشناس ارشد مسائل جهان عرب با بیان اینکه اکنون نیز عربستان این سیاست را در پیش گرفته که به نوعی آمادگی داشته باشد در صورتی که آمریکایی‌ها بخواهند تغییراتی در سیاست‌های خود بدهند، از آن سیاست‌‌ها آسیب نبیند، ادامه داد: باید دید که پسوند این سخنان وزیر خارجه عربستان چه هست، آیا بدون هیچ‌گونه شرطی، از گفت‌وگو و صلح با ایران حمایت کرده است یا آن را به مسائلی در جهان عرب مرتبط کرده است،؛ اگر اینگونه باشد خیلی تفاوتی با گذشته نمی‌کند، اما اگر بدون قید و شرط باشد می‌توان گفت که تغییراتی در سیاست عربستان اتفاق افتاده است.

وی درباره عادی سازی روابط کشورهای حوزه خلیج فارس با اسرائیل و تاثیر آن بر سیاست های ارتباطی این کشورها با ایران، گفت:‌ این موضوع اتفاق جدیدی برای ایران نیست و پیش از آن نیز ترکیه، آذربایجان و روسیه روابط راهبردی با اسرائیل ایجاد کرده‌اند، اسرائیل به ویژه در آذربایجان هم حضور نظامی-امنیتی دارد. همچنین در ارمنستان نیز نقش قابل توجهی داشته و از سویی با روسیه نیز روابط استراتژیک دارد. همچنین با ترکیه از مدت ها قبل رابطه دیپلماتیک داشتند و در دو کشور سفارتخانه‌های یکدیگر را دارند.

مدیرکل پیشین آسیای غربی وزارت خارجه با بیان اینکه اما این موضوع در مورد کشورهای عربی جدید است، بیان داشت: این مسئله قابل پیش بینی بود.

ترامپ همه فشارها و توان خودش را گذاشت تا اسرائیل با کشورهای عربی رابطه دیپلماتیک و صلح برقرار کند. دولت بایدن اینگونه نیست که با این مسائل مخالفت کند و قطعاً از آن حمایت خواهد کرد اما طبیعتا فضا و شرایط با گذشته فرق می‌کند و آمریکا رابطه خودش را با این کشورها منوط به همکاری با اسرائیل نخواهد کرد و تفاوت هایی در آن دیده خواهد شد. اگرچه امنیت و حمایت از اسرائیل یک سیاست ثابت و کلیدی در آمریکا است و با تغییر دولت‌ها تغییر چندانی نخواهد کرد.

وی یادآور شد: در سیاست اعلام شده حزب دموکرات و آقای بایدن پیش از انتخابات علاوه بر مسئله بازگشت به برجام، موضوع مذاکره با ایران درباره مسائل خاورمیانه، مسائل موشکی و حقوق بشر مورد تاکید قرار گرفت، بنابراین اگر بنا باشد ایران و آمریکا وارد مذاکره شوند، این بار علاوه بر برجام این موضوعات نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.

محبعلی درباره اینکه آیا‌ دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بدون در نظر گرفتن رابطه ایران و عربستان با ایران به رفع تنش ‌خواهند پرداخت، تاکید کرد: هر کدام از این کشورها منافع خودشان را دنبال می‌کنند، اما رفع تنش ایران و عربستان بحث کلیدی است، اگر رابطه ایران و عربستان به رابطه دیپلماتیک بازگردد، این کشورها نیز احتیاج بیشتری خواهند داشت که رابطه خود را با ایران بهبود بخشند و در عین حال آنها نیز دنبال این هستند که از تحولات عقب نمانند و سعی در بهسازی روابطشان با ایران کنند اما این پیوستی از بهبود رابطه ایران با آمریکا، اروپا و همچنین عربستان است.

منبع: ایلنا

66