درباره ماریو زاگالو؛ منجی پله، منفور روماریو
ماریو زاگالو، فوتبالیست و سرمربی پیشین فوتبال برزیل در ۹۲ سالگی درگذشت؛ کسی که نامی ماندگار در فوتبال جهان و برزیل به شمار می‌رود اما او کسی است که باعث شد پله به پرافتخارترین بازیکن تاریخ جام جهانی تبدیل شود.
وقتی در آستانه جام جهانی ۱۹۷۰، اختلافات میان ژائو سالدینا، سرمربی وقت برزیل و پله، ستاره آن‌روزهای فوتبال جهان بالا گرفته بود، کمتر کسی فکر می‌کرد که سلسائو بار دیگر بتواند در مکزیک جام قهرمانی را بالای سر ببرد.
فصل اول، ناجی پله
در سال ۱۹۷۰، برزیلی‌ها پس از تلاش‌های فراوان موفق شده بودند ستاره آن‌روزهای خود یعنی پله را متقاعد کنند که بار دیگر به تیم ملی برگردد. الماس سیاه پس از عملکرد ناموفق در جام جهانی ۱۹۶۶ و مصدومیت‌هایی که برای او پیش می‌آمد تصمیم گرفته بود دیگر پیراهن زرد را به تن نکند و تنها در بازی‌های باشگاهی به میدان برود. اما درخواست‌های هواداران فوتبال و همچنین مقام‌های حکومت نظامی وقت این کشور باعث شد تا پله یه بار دیگر به تیم ملی برگردد. اما اوضاع چندان برای شماره ۱۰ اسطوره‌ای برزیلی‌ها خوب پیش نرفت چرا که ژائو سالدینیا، سرمربی وقت برزیل با ستاره این تیم به مشکل خورده بود.
سالدینیا در آن زمان در مصاحبه‌ای جنجالی گفته بود که پله مشکل بینایی دارد و چشم‌هایش به خوبی نمی‌بیند و به همین دلیل او را مجبور کرد که چشم‌هایش را مورد بررسی پزشکی قرار دهند. این اختلافات روز به روز میان سالدینیا و پله افزایش یافت تا اینکه در آستانه برگزاری جام جهانی، مسئولان فدراسیون فوتبال این کشور تصمیم گرفتند سرمربی خود را اخراج کنند.
تصویری از پله و ماریو زاگالوAP/1970 AP
این خبر خوبی برای پله محسوب می‌شد اما خبر بهتر هنوز از راه نرسیده بود؛ وقتی پس از بررسی‌های فراوان مسئولان فدراسیون فوتبال برزیل تصمیم گرفتند ماریو زاگالو، بازیکن و کاپیتان پیشین این کشور را به عنوان سرمربی انتخاب کنند، احتمالا هیچ کس به اندازه پله از این تصمیم خوشحال نشد. زاگالو که در جام‌های جهانی ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ با پله قهرمان جام جهانی شده بود، مدتی بود که از فوتبال خداحافظی کرده بود. مرد جوان حالا مسئولیت این را داشت که تیم ملی کشورش را یک بار دیگر بر بام فوتبال دنیا بنشاند.
زاگالو با وجود تجربه اندک در امر مربیگری توانست یکی از بهترین تیم‌های تاریخ فوتبال جهان را بسازد و برزیل را با کمک ستارگانی چون پله، رولینو، کارلوس آلبرتو، توستائو و بسیاری دیگر به قهرمانی جهان برساند. زردپوشان در دیدار پایانی آن مسابقات با نتیجه قاطع ۴-۱ ایتالیایی را شکست دادند که یکی از تیم‌های آماده آن‌روزهای فوتبال جهان به شمار می‌رفت.
خوشحالی پله پس از کسب سومین قهرمانی جام جهانی در سال ۱۹۷۰AP/1970 AP
اگر زاگالو نبود، احتمالا پله هرگز نمی‌توانست این اعتباری را که این روزها به عنوان یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال جهان کسب کرده، داشته باشد. با حضور او روی نیمکت برزیل پله توانست به تنها بازیکن تاریخ تبدیل شود که موفق به فتح ۳ جام جهانی شده است.
فصل دوم خاورمیانه
زاگالو مدتی بعد مقصدی غیرمنتظره را برگزید و تصمیم گرفت راهی خاورمیانه شود. مربی قهرمان جهان در نیمه دوم دهه ۱۹۷۰ میلادی هدایت کویت را برعهده گرفت و در آن دوران دو بار هم مقابل تیم ملی ایران قرار گرفت.
بار نخست او در سال ۱۹۷۶ به تهران آمد تا در بازی‌های جام ملت‌های آسیا آن سال که در ایران برگزار می‌شد حضور یابد. کویتی‌ها در مرحله مقدماتی مانند ایران عملکرد خوبی داشتند و توانستند به فینال راه یابند. در دیدار پایانی که در ورزشگاه آریامهر آن زمان و آزادی امروز برگزار می‌شد این تیم ملی ایران بود که توانست با تک گل علی پروین که در دقایق پایانی از روی یک ضربه آزاد به پیروزی و البته قهرمانی در آسیا دست یابد.
تصویری از ماریو زاگالو و زیکو روی نیمکت تیم ملی برزیل در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسهERIC DRAPER/1998 AP
پس از آن بود که ضیا آتابای، خواننده محبوب آن زمان ایران در ترانه‌ای به زاگالو پرداخت و برای او کری خواند. ترانه‌ای که آن‌روزها بسیار مورد استقبال قرار گرفت و حالا چندین دهه بعد، بار دیگر در شبکه‌های اجتماعی ایرانیان شنیده می‌شود.
در ادامه زاگالو یک بار دیگر هم با کویت در چارچوب مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸ مقابل ایران قرار گرفت که آن‌بار هم ایران با تک گل غفور جهانی موفق شد حریف خود را شکست دهد.
زاگالو در ادامه دوران مربیگری خود به دیگر کشورهای منطقه خاورمیانه نیز سفر کرد و هدایت تیم‌های ملی امارات عربی متحده و عربستان را پذیرفت. او همچنین سابقه نشستن روی نیمکت باشگاه الهلال عربستان را هم در کارنامه دارد.
دشمن روماریو
زاگالو در آستانه جام جهانی ۱۹۹۴ بار دیگر روی نیمکت تیم ملی کشورش نشست و این بار نه به عنوان سرمربی که به عنوان دستیار کارلوس آلبرتو کار خود را پی گرفت. آن برزیل درخشان و رویایی با ستارگانی چون کافو، روماریو، به‌به‌تو، لئوناردو، کلودیو تافارل، دونگا و بسیاری دیگر یکی از تیم‌های فراموش‌نشدنی تاریخ فوتبال را رقم زدند و توانستند در فینال باز هم با شکست ایتالیا پس از ۲۴ سال، یک بار دیگر قهرمانی را برای برزیل به ارمغان بیاورند.
تلاش روماریو برای عبور از پائولو مالدینی در فینال جام جهانی ۱۹۹۴THOMAS KIENZLE/1994 AP
پس از جام جهانی کارلوس آلبرتو از سمت خود کنار رفت و مسئولان فدراسیون فوتبال این کشور از زاگالو خواستند که بار دیگر روی نیمکت سلسائو بنشیند. او که نسلی طلایی در اختیار داشت که علاوه بر ستارگان سال ۹۴، استعدادهای درخشان دیگری چون رونالدو، ریوالدو، دنیلسون و روبرتو کارلوس را هم در اختیار داشت. زاگالو اما در تصمیمی عجیب پیش از اعزام به فرانسه روی نام روماریو، بهترین بازیکن برزیل در جام جهانی قبلی که هنوز هم یکی از ستارگان این تیم محسوب می‌شد خط قرمز بکشد تیم را راهی جام جهانی کند.
بازیکنان تیم ملی برزیل در کوپا آمریکا ۱۹۹۷ با حضور روماریو و رونالدوRICARDO MAZALAN/AP1997
خشم روماریو از زاگالو به حدی رسیده بود که او به صورت مدام از زاگالو در رسانه‌ها انتقاد و به او حمله می‌کرد. او که در کشورش میخانه‌ای داشت روی در دستشویی آن تصویری از ماریو زاگالو را طراحی کرده بود تا افراد پیش از ادرار کردن صورت زاگالو را ببینند. این اقدام روماریو باعث شد تا زاگالو از او در دادگاه شکایت و در نهایت هم این مربی پیروز و روماریو مجبور شد تصاویر زاگالو را از در دستشویی میخانه خود پاک کند.
زاگالو پس از جام جهانی ۹۸، یک بار دیگر در جام جهانی ۲۰۰۲ هم در کنار بازیکنان تیم ملی فوتبال کشورش حضور داشت و به عنوان مشاور کادر فنی لوئیس فیلیپه اسکولاری به قهرمانی پنجم برزیل در جام جهانی نیز کمک کرد تا در هر تمام قهرمانی‌های برزیل در جام‌های جهانی نقش داشته باشد. او سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ به عنوان بازیکن، سال ۱۹۷۰ به عنوان سرمربی، سال ۱۹۹۴ به عنوان کمک مربی و سال ۲۰۰۲ هم به عنوان مشاور کادر فنی نام خود را در تاریخ فوتبال کشورش ماندگار کرده است.
با وجود کینه‌ای که روماریو از زاگالو به دل گرفته بود، او حالا پس از درگذشت مرد ۹۲ ساله در گفتگویی، زاگالو را یک نام ماندگار در تاریخ فوتبال کشورش دانست و او را به پله مقایسه کرده است.
