اولین وزیر پزشکیان استیضاح می‌شود؟

چهار وزیر پزشکیان یعنی وزرای اقتصاد، بهداشت، کار و میراث فرهنگی با سختی زیادی از مجلس دوازدهم رای اعتماد گرفتند. وزرایی که به گواه تحلیلگران بیشتر از دیگر اعضای هیئت دولت زیر ذره‌بین هستند. اما شواهد نشان می‌دهد که فعلاً قرعه به نام همتی افتاده تا اولین وزیری باشد که روی پل استیضاح می‌رود. علت این استیضاح، نوسانات شدید قیمت دلار است. 

بازگشت به عقب

همتی در دوران ریاست خود بر بانک مرکزی نیز هدف همین انتقادات قرار داشت. در آن زمان مخالفان و منتقدان حسن روحانی، روئسای بانک مرکزی را در دوران مذاکرات، اجرای برجام و بحران پس از خروج ترامپ به شدت تحت انتقاد قرار می‌دادند. این انتقادات به خصوص در دوران پس از ۹۷ که آغاز مجدد بحران اقتصادی بود، بالاتر رفت. همتی نیز دقیقا در همین برهه زمانی رئیس کل بانک مرکزی بود و این جایگاه را تا سال ۱۴۰۰ حفظ کرد. این بار او در قامت وزیر اقتصاد زیر ضربه همان طیف قرار دارد. در حال حاضر آنچه مشخص است، به ما نشان می‌دهد که سیاست‌های همتی مورد انتقاد است. چون امروز او به عنوان وزیر اقتصاد در معرض برکناری احتمالی قرار گرفته و انتقادی متوجه محمدرضا فرزین که به فاصله یک سال پس از رفتن همتی از ساختمان میرداماد به جای او نشست و جایگزین علی صالح‌آبادی شد، نیست. 

نوسانات بازار

از زمانی که ترامپ یادداشت ریاست‌جمهوری خود را امضا و بازگشت سیاست فشار حداکثری را اعلام کرد، بازار ارز و سکه در ایران نیز به تلاطم افتاد. دلار آمریکا تا سقف نزدیک به ۹۵ هزار تومان نیز رسید و سکه طلا نیز قیمت ۷۸ میلیون تومانی را تجربه کرد. هرچند این افزایش با کاهش رو‌به‌رو شد، اما برخی نیز معتقدند این تلاطم ارتباطی با تهدید ترامپ ندارد. علیرضا سلیمی، نماینده مجلس در این باره به نامه‌نیوز گفت: «این افزایش قیمت دلار ربطی به تهدید ترامپ ندارد، چون مولفه‌های اقتصادی کشور هنوز تغییر نکرده‌اند. این وضعیت می‌تواند با اقداماتی کنترل شود. نخست عده‌ای با هدف سوداگری دنبال ایجاد تلاطم در بازار هستند که باید با آنها برخورد کرد. ثانیا سیاست‌های دولت در این حوزه باید دستخوش تغییر شود. ثالثا بعضی اظهارنظر‌های مسئولان دولتی به طور مشخص وزیر اقتصاد باید متوقف شود، چون تحریک کننده بازار است. رابعا تیم اقتصادی دولت نیز باید بیشتر با هم هماهنگ شوند.»

حسین سلیمی، رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی اتاق بازرگانی ایران نیز در گفتگویی که با خبرگزاری مهر داشت، به این موضوع پرداخت و نظری متفاوت از این نماینده مجلس داشت. او گفت: «نوسانات اخیر بازار ارز، دلایل سیاسی دارد که مهم‌ترین آن، جنگ تجاری بین آمریکا و سایر کشور‌ها است. روند هیجانی افزایش قیمت دلار پس از روی کار آمدن ترامپ و به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران آغاز شد که این موضوع اثرات منفی بر اقتصاد ایران داشته است.» 

این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه اکثر مردم از میزان ذخایر ارزی کشور اطلاعی ندارند، افزود: «این ناآگاهی سبب شده تا مردم با ترس به سمت خرید سکه و طلا ترغیب شوند، که این امر خود تأثیرات تورمی در پی دارد. در حالی که افزایش قیمت دلار هیچ ارتباطی به کمبود منابع ارزی ندارد، زیرا صادرات غیرنفتی ایران ۱۸ درصد افزایش یافته و بانک مرکزی هم منابع ارزی کافی برای تأمین نیاز‌های بازار را در اختیار دارد.»

سلیمی در خصوص فعالیت نوسان‌گیری از سوی فعالان بازار ارز نیز گفت: «این افراد با سو استفاده از فضای سیاسی ایجاد شده، به دنبال کسب سود خود از طریق افزایش قیمت و ایجاد نگرانی در بازار هستند. افزایش قیمت طلا و سکه نیز تا حد زیادی به دلیل رشد بی‌سابقه قیمت طلای جهانی ناشی از جنگ تجاری آمریکا رخ داده و دلالان و سوداگران بازار طلا نیز با دامن زدن به هیجانات کاذب، به دنبال برهم زدن ثبات بازار هستند.»

چه خواهد شد؟

تیمی که در مجلس استیضاح همتی را دنبال می‌کند، در خارج از مجلس نیز به فعالیت رسانه‌ای در این خصوص می‌پردازد. حسین صمصامی، نماینده مجلس، عضو کمیسیون اقتصادی و تئوریسین امکان کاهش قیمت دلار به کانال ۲۰ هزارتومان از جمله آنان است که دیروز گفتگویی با همشهری نیز داشت. او البته بدون اشاره به تحرکات بیرون از مجلس خود، بر این موضوع تاکید کرد که هیئت رئیسه مجلس بر خلاف آئین‌نامه استیضاح همتی را مسکوت گذاشت. البته در نیمه دی‌ماه استیضاح پاکنژاد وزیر نفت و همتی به طور همزمان در مجلس مطرح بود. اما در حال حاضر استیضاح وزیر اقتصاد به جریان افتاده است. با توجه به تحرکات این تیم اقتصادی، باید دید که استیضاح همتی که به زودی به صحن خواهد آمد چه سرنوشتی پیدا می‌کند. او یا دوباره رای اعتماد می‌گیرد یا رای عدم اعتماد اخذ می‌کند و از ساختمان خیابان صوراسرافیل می‌رود.