در آستانه نوروز، خاطرات ناصرالدین شاه قاجار ما را به دورهای میبرد که این جشن به عنوان نمادی از شکوه و قدرت دربار قاجار برگزار میشد. اما آیا میدانید که گاهی نوروز با شبهای قدر همزمان میشد؟ در این گزارش، به بررسی مراسم نوروز در دوره ناصرالدین شاه و تقارن آن با شبهای قدر میپردازیم و از خاطرات خود شاه در این مورد میخوانیم.
عکسی که در اینجا ملاحظه میکنید مربوط به زمانی است که مالیات برخی از مناطق به خزانۀ دربار رسیده بود و خزانهداران و مسئولان مالیه در حال تحویل گرفتن و شمارش پولها بودند. ناصرالدین شاه شخصا در محل تحویل پولها حضور پیدا کرده و بر امور نظارت میکند.
تصور کنید شبی تاریک در تهرانِ دوران قاجار، جایی که تنها نور چراغهای نفتی و فانوسها، سایهای از روشنایی را بر کوچهها و خیابانها میافکند. ناگهان، جادوی نور از فرنگ به ایران میرسد؛ نوری که نه از شعله، بلکه از نیرویی اسرارآمیز و ناشناخته به نام «برق» سرچشمه میگیرد. این داستانِ شگفتانگیز، روایت روزی است که ایران برای نخستین بار با نیروی الکتریسیته آشنا شد و زندگی مردم برای همیشه تغییر کرد.
تصویر کمتر دیده شده از تابوت ناصرالدین شاه را پیش از دفن و در سال 1275 هجری شمسی مشاهده خواهید کرد.
عکسهایی که در اینجا ملاحظه میکنید در شهریورماه سال 1271 شمسی در مسیر بازگشت ناصرالدین شاه و همراهانش از سفر به دماوند و فیروزکوه گرفته شدهاند.
«فتحاللهخان بونصر شیبانی» از شاعران دوره ناصرالدینشاه بود که به دلیل نقد حکومت پادشاهان قاجار و نارضایتی مردم در اشعارش به نخستین شاعر انتقادی دوره قاجار شهرت پیدا کرده است. فتحاللهخان بونصر شیبانی را میتوان اثرگذارترین فرد خاندان شیبانی دانست که در محله امیریه سکونت داشتند.
تصویری کمتر دیده شده از مراسم سوگواری درباریان و مردم برای «ناصرالدین شاه قاجار» را در تکیه دولت و در سال 1275 هجری شمسی مشاهده می کنید. ناصرالدین شاه قاجار به ضرب گلوله میرزارضا کرمانی در حرم شاهعبدالعظیم کشته شد.
جاده هراز، نردبانی سنگی به قله دماوند، نه فقط میانبری به شمال، که روایتی است از تحول و تکاپو.
عکسی که در زیر ملاحظه میکنید، ناصرالدین شاه را در سفر تفریحی سرخه حصار در سال 1271 شمسی در کنار بعضی همراهانش به تصویر کشیده است. نوشته زیر عکس از این قرار است: «تمثال مبارک اقدس همایون شاهنشاهی روح العالمین فداه در روز طبخ آش ییلاقی در سرخه حصار».
در اینجا عکسی از انیسالدوله همسر محبوب و بانفوذ ناصرالدین شاه قاجار را در منطقه لتیان و در راه بازگشت از سفر فیروزکوه به تهران ملاحظه میکنید.