طرح نکاشت به علت فشار برخی نمایندگان مجلس اجرایی نشد/ انتقال فاضلاب تصفیه شده ۱۳شهر به دریاچه ارومیه

مسعود تجریشى در ابتدا در رابطه با شرایط بحران آب در كشور گفت: كشور به جز بحران بیكارى درگیر بحران آب است، این مسئله می‌تواند امنیتی شود و اگر از الان دنبال چاره اى نباشیم باید وارد مقوله مدیریت بحران بشویم.

او ادامه داد: مسئله بزرگى در كشور وجود دارد كه به آن توجه نشده است، حال براى حل آن چه كار باید كرد؟ این چیزی است كه باید به چالش كشیده شود.

تجریشى با اشاره اقدامات انجام شده براى احیا دریاچه ارومیه افزود: مدل احیا دریاچه ارومیه باید در كل كشوراجرایى شود.

مدیر دفتر برنامه ریزى و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه، با اشاره به سهم محیط زیست از بارندگى در كشور گفت: اگر میزان بارش كم شود همه باید آن را تحمل كنیم نه فقط محیط زیست، بسیار مهم است هر كارى می خواهیم انجام دهیم مطمئن شویم باعث خراب كردن وضعیت نشود و وضعیت بهره وری آب توسعه كشاورزی و ... در نظر گرفته شود همه باید تحمل كنیم تا درباچه را دوباره به عنوان یک اكوسیستم بیینیم.

تراز دریاچه تا 3 ماه آینده کاهش پیدا می‌کند

تجریشی توضیح داد: در شرایط ایده‌آل تراز دریاچه ارومیه باید به 1274 برسد، دریاچه 14.1 میلیارد متر مکعب آب داشته باشد و سطح دریاچه 4333 متر مکعب باشد.

او با نشان دادن نمودارى كه بهبود وضعیت دریاچه ارومیه از سال از 92 تا 96 را نشان مى داد گفت: ببینید شرایط چه تغییرى كرده است، ما به این شرایط مى گوییم تثبیت اصلا نمی گوییم وضع دریاچه بهتر شده است، در واقع طی 3سال گذشته روند كاهشى در دریاچه نداشته ایم.

تجریشى در رایطه با اهمیت تثبیت دریاچه ارومیه توضیح داد: وقتى شروع به كار كردیم متخصصان گفتند اگر دریاچه تثبیت نشود دیگر دریاچه احیا نمی شود، پس این برای ما مهم بود هر طور شده بتوانیم دریاچه را تثبیت كنیم. اگر دریاچه ارومیه در سه سال گذشته به وضعیت تثبیت نمی‌رسید، خشک می‌شد و دیگر امکان بازگشت آن نبود بنابراین موضوع تثبیت برای ما بسیار مهم بود.

تجریشى در ادامه در رابطه با وضعیت دریاچه ارومیه در چند ماه آینده عنوان كرد: از آبان تا اردیبهشت آب وارد دریاچه می شود و بعد هیچ آبی وارد نمی شود، همچنین میزان تبخیر هم سالانه یك متر است. پس از الان تا آخر مهر سطح حجم و تراز دریاچه كم مى شود این اتفاقى است كه هزاران سال است دارد رخ می دهد.

مدیر دفتر برنامه ریزى و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه در رابطه با طرح بکاشت یا نکاشت که اجرایی نشد گفت: بر اساس این قرار بود که به كشاورزان بگوییم به جای 5 آب 3 آب به آنها داده می‌شود و خسارت ناشی از آن را پرداخت می‌کنیم.

او افزود: در آمریكا و استرالیا هم آب را از مصرف كنندگان می خرند و آن را به محیط زیست می دهند، پس این کار اصلا چیز عجیب و غریبی نیست ولی قرار بود در منطقه اولین بار توسط ایران انجام شود

تجریشی در رابطه با اجرایی نشدن طرح نکاشت گفت: به علت فرایند سیاسی و فشار برخی نمایندگان که برخی از آنها رای هم نیاورند ما از این طرح عقب‌نشینی کردیم.

چرا طرح نکاشت اجرایی نشد

او افزود: ولی ما همین کار ( طرح نکاشت ) را با صرفه جویی انجام دادیم و 18 درصد آب ورودی به سدها را کاهش دادیم. الان بیش از نیاز کشاورزان آب به آن‌ها داده می‌شود و در واقع آنها را مجبور می‌کنیم آب زیاد مصرف کنند، ما به جای آموزش کشاورز آنها را رها کردیم و این باعث شد در جنوب دریاچه 25 درصد بیش از نیاز آب مصرف شود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه رباره پیامدهای منفی این آب اضافی گفت: در این منطقه سالانه 70 میلیون متر مکعب آب تبخیر می‌شود و این نجر می‌شود زمین کشاورزان شور شود، کیفیت محصولاتشان هم کاهش پیدا ‌کند، ما 18 درصد صرف آب را کاهش دادیم و حتی درآمد کشاورزها کاهش هم پیدا نکرد.

تجریشی در پاسخ ه کسانی که می‌گویند 95درصد عامل خشکی دریاچه ارومیه تغییراقلیم بود عنوان کرد: ما نباید خود را به بارش‌ها وابسته کنیم، علل دیگری هم می تواند وجود داشته باشد نباید همه چیز را طبیعی بدانیم.

او عنوان کرد: یک دانشمند طی 13هزار سال بارش‌ها را در نظر گرفته و نتیجه گیری کرد هر 6،3 و 11 سال بارش‌ها در حوزه دریاچه نوساناتی داشته ولی هیچوقت خشک نشده است.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه توضیح داد: در سال 1372، 1372 بارش شدید آب به سکل سیل وارد دریاچه می‌شد. حال وقتی سد ساختیم به سیلاب ها اجازه ندادیم آب وارد دریاچه شود، الان کشاورزان با داشتن آن آب پشت سد باغ می سازند ، اقلیم مثل قبل رفتار می کند ولی کشاورز ها به آبسد وابسته می‌شود.

تغییراقلیم 50 درصد عامل خشک شدن دریاچه ارومیه

او درباره علل خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: سهم تغییر و نوسانات اقلیم1.7 میلیارد متر مکعب است، از سویی در 20 سال گذشته سطح آبی کشاورزان از 300هزار هکتار آبی به بیش 400 رسید و 1.8 میلیارد مترمکهب آب هم اینجا مصرف شد.

تجریشی افزود: پس ما می گوییم سهم تغییر اقلیم و توسعه ناپایدار بخش کشاورزی ناشی از سیاست های نادرست برابر است.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه سپس درباره راهکار مقابله با مسائلی مثل تغییراقلیم گفت: حکمرانی و مدیریت آب مهم است یعنی می‌توانستیم تغییراقلیم را هم مدیریت کنیم. پس دولت ها می توانند از روش‌هایی مثل آبیاری تحت فشار و ... استفاده کنند تا اینگونه مسائل را مدیریت کنند.

او در رابطه با نقش کم مصرف آب شرب در کم آبی گفت:مصرف کل آب صنعت و شرب 500 میلیون متر مکعب است مصرف کشاورزی هم 5 میلیارد متر مکعب است.

تچریشی سپس با طرح یک سوال که " به چه قیمتی کشاورزی 90درصد آب را مصرف می کند؟ " گفت: در جهان کشاورزی به ازای هر متر مکعب 1 دلار پول به دست می‌آورد، در ایران این میزان 0.20 و در حوزه آبریز می شود 0.15 سنت است، این می‌شود قیمت مصرف آب زیاد در کشاورزی

او سپس خطاب به منتقدان گفت: ما یک فعالیت کشاورزی داریم كه نه اقتصادی است نه پایدار، پس اینكه می گویند ستاد دارد كشاورزی از بین ‌می‌برد چگونه ممکن است در حالی كه كشاورزی از دست رفته است.

تجریشی ادامه داد: ما قبلا انگور می كاشتیم حال به سمت سیب رفته ایم ولی نتواستیم زنجیره ارزش برای آن ایجاد كنیم، هدف ما این است كه بتوانیم زنجیره ارزش را طراحی کنیم.

او سپس از اختصاص بخش زیادی بودجه ستاد احیا به کشاورزی گفت: ما دو هزار میلیارد اعتابر داشتیم و 400 میلیارد از آن را خرج مکانیزه کردن و کاهش مصرف آب در کشاورزی کردیم.

انتقال آب تصفیه شده به دریاچه ارومیه

تجریشی سپس در پاسخ به کسانی که از انتقال آب تصفیه شده به دریاچه ارومیه انتقاد می‌کنند گفت: دوستان می گویند ما آب تصفیه شده را به دریاچه می فرستیم. آبی كه تصفیه می شود ٠.٠١ درصدش مواد عالی است و ما می توانیم از آن به عنوان یک منبع آب استفاده كنیم.

او افزود: ولی ما هیچ برنامه‌ای برای پسآب‌های صنعتی نداریم چون خطرناک هستند.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه در ادامه توضیح داد:ما قرار است كمک كنیم فاضلاب بهداشتی 13 شهر جمعآوری شود و با بالاترین استاندارد ها آن را تصفیه كنیم و با لوله به نزدیكی دریاچه ارومیه آب آن را تخلیه کنیم.

تجریشی در رابطه با وضعیت کنونی دریاچه ارومیه گفت: الان این پروژه فعال است، پیمان كارها طلبکار هستند و ما می خواهیم از سرمایه گذاری بخش خصوصی برای این پروژه كمک بگیریم. در تبریز و ارومیه تصفیه خانه دوم در حال ساخت است، مشكل این است كه در تبریز كشاورزان دارند آب را در آجی چای استفاده می كنند به همین دلیل برای استفاده نشدن مسیر را با لوله می رویم، پسآب مهاباد هم دارد وارد دریاچه می‌شود.

او افزود: رابطه با پسآب ها از چند دانشگاه ایران و خارجی كمک خواسته ایم تا سلامترا بررسی كنند، میزان این آب 250 تا 300 میلیون متر مكعب است.

تجریشی در پاسخ به سوالی در رابطه با مسائل بهداشتی دریاچه ارومیه توضیح داد: ببینید ما باید مسائل بهداشتی در نظر بگیریم، در دریاچه خشک شده‌ای در آمریكا فقط 20میلیون دلار هزینه مسائل بهداشتی شد.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه ارومیه ادامه داد: یكی از اقدامات كه ما در این رابطه انجام دادیم كنترل و غبار است، از سازمان جنگل ها هم خواستیم این كار را بهمه ظرفیتش انجام دهد.

به گزارش خبرآنلاین، تجریشی از مشکل دیگری در رابطه با مسائل بهداشتی دریاچه ارومیه گفت:در 5 سال منتهی به سال 95 متوجه شدیم که متناسب با کاهش سطح دریاچه و خشک شدن آن میزان برگشت تشعشعات از کف دریاچه افزایش یافته است. همچنین با کاهش 2.5 برابری سطح دریاچه شاهد افزایش 4 برابری اشعه ماورای بنفش بودیم که اولین تبعات آن آب مروارید است..

او ادامه داد: دومین مشکل نیز اشعه های یو وی است که درصد آن افزایش پیدا کرده است که مهمترین عامل برای سرطان پوست است. یعنی اگر در مدتی طولانی بدون محافظت در منطقه بمانید ممکن است به این بیماری‌ها مبتلا شوید البته همچنان نتایج قطعی مطالعات در این خصوص اعلام نشده است. در رابطه قرار شد روستا به روستا بررسی و مطالعه صورت گیرد تا تغییرات بر روی ساکنین بررسی شود.

34