دکترین جدید بایدن در مورد چین

اکونومیست نوشت: افراد خوش بین مدتها امیدوار بودند که استقبال از چین در اقتصاد جهانی این کشور را به یک ذینفع مسئول تبدیل کند و موجب اعمال اصلاحات سیاسی در این کشور شود. اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا احتمال صحت این پیش بینی را ضعیف اعلام کرد. اکنون جو بایدن در حال تبدیل رویکرد پر سر و صدای ترامپ در مقابل پکن به دکترینی است که آمریکا را در برابر چین قرار می دهد. به این ترتیب، کشمکشی بین سیستم های سیاسی رقیب در میان است که به گفته ی بایدن تنها یک برنده دارد.

آقای بایدن و تیمش دکترین خود را بر این اساس بنا کرده اند كه چین كمتر به همزیستی علاقه دارد و بیشتر به سلطه تمایل دارد. در قالب این دکترین، وظیفه آمریکا این است که بلندپروازی های چین را کم رنگ کند. آمریکا با چین در زمینه های مورد علاقه مشترک مانند تغییر آب و هوا همکاری خواهد کرد اما مقابله با جاه طلبی های پکن در جاهای دیگر در دستور کار قرار می گیرد. این به معنای تقویت خود در داخل کشور و همکاری با متحدان در بیرون از کشور است.

بخش زیادی از دکترین جدید آقای بایدن منطقی است. اما با توجه به واقعیتهای قدرت چین، خوش بینی در مورد تعامل با این کشور نادرست از آب درآمده است. چین تحت رهبری رئیس جمهور شی جین پینگ، سلطه ی خود را دریای جنوبی چین اعمال کرده، حاکمیت حزب را بر هنگ کنگ تحمیل و تایوان را تهدید کرده، با هند درگیر شده و سعی کرده تا ارزش های غربی را در نهادهای بین المللی از بین ببرد. از سوی دیگر، بسیاری از کشورها از دیپلماسی «گرگ جنگجو»ی چین نگران هستند.

به طور کلی، جزئیات دکترین بایدن نگران کننده است، به طوری که بعید به نظر می رسد این دکترین موثر باشد. یک مشکل این است که آقای بایدن چگونه تهدید را تعریف می کند. از آنجا که سیاست در واشنگتن مسئله دار شده، به نظر می رسد بایدن احساس می کند که برای کمک به احیای داشتن حس هدف ملی در آمریکا، به روح پرل هاربر نیاز دارد. اما این یک محاسبه غلط است.

این درست است که جمهوری خواهان در مقابل هر سیاست نرمی در برابر چین واکنش نشان می دهند. به طور مثال، حتی وقتی که آنها از تقلب در انتخابات صحبت می کنند، آن را کار تبلیغ کنندگان چینی می دانند. با این حال، بعید است آنان از برنامه داخلی آقای بایدن فقط به این دلیل که بر روی آن مهر مقابله با چین خورده است، پشتیبانی کنند.

بدتر از آن، هرچه آقای بایدن از لفاظی های تند استفاده کند تا نظر آمریکایی ها را برای مقابله با چین جلب کند، کارش در زمینه ی ایجاد اتحاد با قدرت های بزرگ نوظهور مانند هند و اندونزی سخت تر می شود. بایدن در واقع با طرح رابطه ی چین و آمریکا به عنوان یک بازی با حاصل جمع صفر، به جای تلاش برای همزیستی یک مبارزه پایدار بین دمکراسی و خودکامگی را ارائه می دهد. واقعیت این است که وی در این اوضاع، نفوذ آمریکا را بیش از حد ارزیابی می کند و این موضوع را دست کم می گیرد که ممکن است آمریکا متحدین بالقوه خود را از دست بدهد.

جزئیات دکترین بایدن نگران کننده است، به طوری که بعید به نظر می رسد این دکترین موثر باشد. یک مشکل این است که آقای بایدن چگونه تهدید را تعریف می کند. از آنجا که سیاست در واشنگتن مسئله دار شده، به نظر می رسد بایدن احساس می کند که برای کمک به احیای داشتن حس هدف ملی در آمریکا، به روح پرل هاربر نیاز دارد. اما این یک محاسبه غلط است

با توجه به گستره ی اقدامات اقتصادی ای که چین می تواند انجام دهد، آمریکا هر کاری که بکند، پکن به یک نیروی مسلط تبدیل خواهد شد. این یک واقعیت است که چین در آینده ی نزدیک بزرگترین اقتصاد جهان را خواهد داشت و در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری کشورهای زیادی است که تقریباً دو برابر از شمار کشورهایی است که آمریکا شریک تجاری آنها است. آلمان، به عنوان نیروگاه صادراتی اروپا قصد دارد روابط تجاری خود را با چین حتی با وجود تنش های سیاسی حفظ کند. در جنوب شرقی آسیا بسیاری از کشورها به دنبال رابطه با آمریکا برای حفظ امنیت خودشان و رابطه با چین برای کسب موفقیت و سعادت هستند. اگر آنها مجبور به انتخاب بین این دو ابرقدرت شوند، برخی ممکن است چین را انتخاب کنند.

آقای بایدن به جای تحمیل تصمیماتش به سایر کشورها، امروز باید سیاستی را به کار گیرد که به موفقیت آنها بیانجامد. بهترین شانس بایدن در این زمینه این است که نشان دهد می تواند پیشرفت را در داخل کشور خودش به ارمغان بیاورد و رهبر یک اقتصاد موفق و باز در جهان باشد.

در اینجا نیز جزئیات طرح آقای بایدن نگران کننده است. دولت به جای اینکه از نقاط قوت آمریکا به عنوان قهرمان قوانین جهانی استفاده کند، تلاش کرده است تا از تهدید چین برای پیشبرد دستور کار داخلی خود بهره ببرد. دکترین بایدن پر از سیاست های صنعتی، مداخلات دولت، برنامه ریزی و کنترل است. شواهد نشان می دهد که در حال حاضر بر اساس دکترین بایدن دولت به خاطر مسائل امنیت ملی به مداخله در صنایع می پردازد. این همه ی ماجرا نیست بلکه مسائلی همچون نمایندگی اتحادیه ها، عدالت اجتماعی و تقریباً همه موارد دیگر نیز مورد استقبال قرار می دهد. به نظر می رسد آقای بایدن پیشنهاد خواهد کرد که از یارانه ها و مقررات برای اطمینان از باقی ماندن مشاغل و تولید در مرزهای آمریکا استفاده شود.

ناگزیر، برنامه های آقای بایدن شامل داد و ستدهایی است. در این ارتباط می توان به حمله وی به چین به خاطر نقض حقوق بشر به ویژه در ارتباط با اویغورها که تحت شکنجه و کار اجباری در سین کیانگ قرار دارند، اشاره کرد. نکته اساسی در سیاست بایدن در مورد تغییرات آب و هوایی، تغییر جهت به سمت استفاده از منابع تجدیدپذیر است. باید دقت داشت که این دو حداقل در کوتاه مدت به یکدیگر گره خورده اند، زیرا سین کیانگ منشا 45٪ سیلیکون مورد استفاده در تولید انرژی خورشیدی است.

یک مشکل اساسی تر، حمایت گرایی نرم است. این مساله طرفداران فعلی را نسبت به رقبا ترجیح می دهد و به احتمال زیاد به جای اینکه اقتصاد را بیشتر شارژ کند به آن فشار می آورد. به طور کلی به نظر می رسد که برنامه جدید بایدن عمدتا به عنوان راهی برای نشان دادن برتری آمریکا نسبت به چینی است که اکنون محبوبیت دارد. با این وجود، این برنامه امکان نوعی رقابت را فراهم می کند که در آن شرکت های خصوصی مانند SpaceX و Blue Origin می توانند بدرخشند.

مشکل سوم این است که دکترین آقای بایدن متحدان آمریکا را بیش از پیش محتاط می کند. اگر هدف از قطع ارتباط با چین ایجاد مشاغل خوب در آمریکا باشد، متحدان از خود می پرسند که چه چیزی در انتظار آنها خواهد بود.

طرح آقای بایدن در واقع به مثابه ی یک فرصت از دست رفته است. اگر آمریكا می خواهد مانع از بازسازی نظم جهانی توسط چین شود، باید از نوعی جهانی سازی كه همیشه در خدمت واشنگتن بود، دفاع کند. در مرکز چنین رویکردی تجارت و سیستم چند جانبه قرار خواهد گرفت، با اعتقاد به اینکه گشودگی و جریان آزاد ایده ها باعث ایجاد برتری در بخش نوآوری می شود.

اگر آمریکا واقعاً می خواهد با چین در آسیا مقابله کند باید به توافق تجاری پان-آسیایی که در سال 2016 از آن کناره گیری کرد، بپیوندد. اگرچه عملی کردن این ایده بعید است، اما واشنگتن می تواند به دنبال توافق نامه های جدید در زمینه محیط زیست و تجارت دیجیتال باشد. همچنین آمریکا باید در زمینه ی اعمال نظم غربی در جهان هزینه کند. به طور مثال، باید برنامه هایی مانند واکسینه سازی برای همه گیری های آینده، سیستم های پرداخت دیجیتال، امنیت سایبری و یک طرح زیرساختی برای رقابت با طرح یک کمربند-یک جاده چین را به اجرا بگذارد. به طور کلی، آمریکا باید به جای کپی کردن ایده ی ناسیونالیسم چین، به دنبال ایده هایی باشد که غرب را قدرتمندتر کرد.

منبع: انتخاب

66