خشکسالی و جنگ سرخ و سفید/ گرگ مبارز چین آماده شده/ نگرانی بزرگ آمریکا چیست؟

به گزارش خبر فوری، وضعیت آب و هوایی و تغییر اقلیم روز به روز در حال جدی تر شدن است. با افزایش خطر تغییر اقلیم و به خصوص کمبود آب شیرین در زمین به نظر می رسد که شرایط استراتژیک جهان نیز تغییر خواهد کرد و بعید نیست دیر یا زود منتظر یک جنگ سرد بزرگ یا حتی جنگ جهانی دیگر بین قطب های جدید باشیم.

آبی که دنیا را به هم می ریزد

نشنال اینترست در گزارشی به موضوع فوق الذکر  پرداخته است. نویسنده گزارش یعنی یورگن مولر (Joergen Oerstroem Moeller) معتقد است در میان خطرها و تهدیدات اقلیمی، خطر کمبود آب های شیرین بیش از همه دنیا را تهدید می کند و ممکن است مرزهای استراتژیک و سیاسی دنیا را به هم بریزد. طبق ادعای مولر این مشکل حتی در سرزمین پرآب هیمالیا نیز خود را نشان داده. بر اساس شواهد، آب های جاری و شیرین فلات هیمالیا که به چین، هند، پاکستان و بنگلادش می ریزد در حال تمام شدن هستند. با توجه به توسعه اقتصادی و رشد جمعیت در این منطقه، آب بیشتری مورد نیاز است و تقاضا نیز روز به روز افزایش خواهد یافت. این در حالی است که به دلیل تغییرات آب و هوایی، یخچال های طبیعی جهان در حال ذوب شدن هستند و آب کمتری را به سیستم های رودخانه ای جاری می کنند.

طبق اعلام سازمان ملل تا پایان سال 2025 حداقل نیمی از جمعیت جهان به نوعی با کم آبی دست به گریبان بوده و یا در جایی زیست خواهند کرد که دچار کم آبی خواهد شد. همچنین، دانشمندان معتقدند با همین رویه تا پایان سال 2030 حدود 700 میلیون انسان آواره خواهند شد و به مناطق دیگری مهاجرت خواهند کرد.

این گزارش تکان دهنده وقتی تکان دهنده تر می شود که بدانیم تغییر این رویه در حال حاضر بسیار سخت است. برای توقف این روند در بخش انرژی، نیاز به کاهش انتشار دی اکسید کربن است. تنها راه این توقف، جایگزینی منابع انرژی اصلی یعنی زغال سنگ و نفت با منابع کم آلاینده است. اما این جایگزینی به همین راحتی نیست و بسیار هزینه بر است. منابع کم آلاینده هنوز به خوبی شناسایی نشده اند و آنهایی هم که شناسایی شده اند بسیار کمند و نمی توانند نیاز همه مردم جهان را تامین کنند.

نظمی که به هم می ریزد/ چین سرخ و آمریکای سفید روبه روی هم قرار می گیرند

یورگن مولر معتقد است این تغییرات در سیاست و استراتژی های کلان کشورهای دنیا هم تاثیر خواهد گذاشت و از حالا باید منتظر تغییر نظم جهان باشیم. مولر معتقد است بزرگترین تغییر که از همین حالا در حال وقوع است در چین و ارتباطش با غرب رخ خواهد داد.

چین همین حالا هم با ناتو و غرب دچار مشکلاتی جدی شده و به نظر می رسد در حال جمع کردن متحد برای مقابله با غرب است. مولر معتقد است چین حالا "دیگری" غرب شده و می خواهد جلوی آن بایستد. با کمبود منابع جهان بدون شک چین اصلی ترین دشمن غرب خواهد بود و برای کسب منابع بیشتر با آن درگیر خواهد شد. یورگن مولر در این رابطه می نویسد: "فراموش نکنید که ناتو یک اتحاد نظامی بود که برای دفاع از یک سیستم اجتماعی (دموکراسی و اقتصاد و بازار غرب) در برابر اقتدارگرایی و برنامه ریزی مرکزی اتحاد جماهیر شوروی طراحی شده بود. چین هیچ قصدی برای صادرات سیستم اجتماعی خود ندارداز این جهت، پکن تهدیدی برای اعضای ناتو نیست، اما بدون شک تهدیدی برای این دیدگاه است که غرب حق دارد ثروت جهانی را کنترل کند، از منابع آن طور که می‌خواهد استفاده کند، نیازهای دیگران را نادیده بگیرد و بدون مجازات به آلودگی ادامه دهد."

گرگ مبارز چین آماده حمله است

نویسنده نشنال اینترست معتقد است که چین دقیقا به همین دلیل سیاست گرگ مبارز (wolf warrior diplomacy) را در برخورد با غرب پیش گرفته است. اما سیاست گرگ مبارز چیست؟ بر اساس گزارش موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار، سال 2017 فیلمی با عنوان "گرگ‌ مبارزه 2" وارد گیشه سینمای چین شد که با استقبال فراوانی از سوی چینی‌ها روبه‌رو شد و رکورد پرفروش ‌ترین فیلم تاریخ این کشور را شکست. فیلم در ژانر اکشن جای می‌ گیرد و در ادامه فیلم "گرگ مبارز 1" (2015) است که چندان مورد توجه بینندگان قرار نگرفت. گرگ مبارز 2 فیلمی به مراتب باکیفیت‌ تر و در تراز فیلم‌های هالیوودی است.

داستان فیلم از این قرار است که سربازی چینی به سرزمینی ناشناخته در آفریقا می ‌رود تا از کادر پزشکی و کارگران و چینی‌ های ساکن آنجا در برابر افراد شرور محافظت کند. فیلم که به سبک رمبوی آمریکایی است پیامی نهفته در خود دارد؛ سرباز چینی (نماد چین) به دنبال حفظ آرامش و صلح آن منطقه (نماد جهان و نظام بین‌ الملل) و محافظت از افراد (نماد مردم چین و هر آن کس که در کنار چین است) در برابر نیروی شرور (نماد دموکراسی‌ های غربی، به ویژه آمریکا) است.

یکی از شعارها و اصول چین، به ویژه پس از اصلاحات دهه 70، عدم‌ مداخله در امور داخلی سایر کشورها بوده اما شعار این فیلم تا حدودی از این امر فاصله می‌گیرد. شعار فیلم که از شعار مشهور سلسله «هان» اقتباس‌شده عبارت است از: «هرکسی به چین آسیب زند در دورترین نقطه دنیا هم که باشد مجازات خواهد شد.»

پس از استقبال کم‌نظیر از این فیلم در چین و سراسر جهان، واژه "گرگ ‌های مبارز" وارد ادبیات سیاسی چین و رسانه‌ های این کشور می ‌شود و به ‌نوعی تقاضا برای "دیپلماسی به سبک گرگ‌های مبارز" شکل می ‌گیرد. هدف از این دیپلماسی حمایت از منافع چین در سراسر دنیا توسط دیپلمات‌ های این کشور است. در اینکه وظیفه و کارکرد دیپلمات‌های تمام دنیا حمایت و دفاع از منافع ملی کشور خود است شکی نیست، اما واژه "گرگ" تداعی ‌گر رویکردی تهاجمی‌ است تا تدافعی. به این معنی که چین از این به بعد باید به صورت فعالانه و تهاجمی در سیاست خارجی عمل کند و نباید منفعل و تدافعی باشد.

اروپا و نگرانی بزرگ آمریکا/ نقشه دنیا چه تغییری خواهد کرد؟

یورگن مولر معتقد است اکنون بزرگترین ترس آمریکا این است که چین بتواند برای خود متحدان جدیدی دست و پا کرده و نقشه جهانی را تغییر دهد. اقتصادهای در حال ظهور و برخی کشورهای در حال توسعه بهترین گزینه برای متحد شدن با چین هستند. مولر معتقد است مشکل بزرگ آمریکا در رقابت با چین این است که به لحاظ سیاسی سلطه گر است و در امور داخلی کشورهای مختلف دخالت می کند. این در حالی است که چین از این کار اجتناب دارد و از این جهت برخی کشورها به راحتی می توانند با آن متحد شوند. البته نویسنده معتقد است که اگر چین بخواهد سیاست گرگ مبارز را به همین شکل به کار بگیرد و انعطاف خاصی در این زمینه نداشته باشد ممکن است در پیدا کردن متحد به مشکل بخورد. به هر حال، نباید از یاد برد که آمریکا جذابیت هایی برای خیره کردن چشمان دیگران دارد که چین فاقد آن است.

به همین دلیل، نویسنده معتقد است بسیاری از کشورهایی که قدرت انتخاب دارند علاقه ندارند وارد بلوک سازی نوین سرخ و سفید چین و آمریکا شوند. مولر در این رابطه می نویسد: "جای تعجب نیست که این کشورها راه سومی را انتخاب کرده اند: نشستن روی حصار مرزی (fence) چین و آمریکا و وقت خود را گذراندن. روسیه به سمت چین متمایل شده است. ژاپن به آمریکا تمایل دارد و کره جنوبی جایی در این میان قرار گرفته است. اتحادیه اروپا اما بلاتکلیف است و هنوز تصمیم خود را نگرفته است. "

نویسنده نشنال اینترست معتقد است که در این میان، انتخاب نهایی اروپا برای آمریکا از همه مهم تر است. اتحادیه اروپا همواره مهم ترین متحد آمریکا بوده اند و اگر بخواهند به هر دلیلی این اتحاد را از بین ببرند برای آمریکا بسیار گران تمام خواهد شد.