عرق شبانه و ابتلا به خطرناک ترین بیماری ها
عرق شبانه و تعریق زیاد در خواب نشانه برخی اختلالات جسمی خطرناک است.
تعریق شبانه نشانهای رایج از تغییرات هورمونی، مانند کاهش هورمونهای جنسی زنان در زمان یائسگی، است. عدم تعادل در هورمونهامیتواند مردان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. هر فردی که به طور منظم تعریق شبانه را تجربه میکند، بهتر است برای بررسی دقیقتر شرایط به پزشک مراجعه کند.
دلایل تعریق شبانه
دلیلی واحد برای تعریقهای شبانه وجود ندارد و عوامل مختلفی میتوانند به بروز این شرایط منجر شوند که در ادامه به آنها اشاره شده است.
سطوح کم تستوسترون
سطوح کم تستوسترون یک شرایط هورمونی رایج است که مردان را تحت تأثیر قرار میدهد. این به معنای آن است که بدن به میزان کافی تستوسترون تولید نمیکند. این شرایط با افزایش سن و کند شدن آهنگ فرآیندهای طبیعی بدن شیوع بیشتری دارد.
سطوح کم تستوسترون ممکن است موجب برخی علائم، از جمله موارد زیر شود:
* سطوح کم انرژی یا خستگی
* گرگرفتگی
* تغییرات خلقی
* میل جنسی کم
* اختلال در نعوظ
* بزرگ شدن بافت پستان
این مسائل ممکن است به دلایل دیگر نیز شکل بگیرند و هر فردی که آنها را تجربه میکند برای بررسی دقیقتر باید به پزشک مراجعه کند. موارد بسیاری میتوانند موجب سطوح کم تستوسترون شوند که از آن جمله میتوان به آسیبدیدگی یا تومورهایی که بیضهها یا غدد را تحت تأثیر قرار میدهند، اشاره کرد. برخی شرایط ژنتیکی یا بیماریهای مزمن نیز ممکن است به سطوح کم تستوسترون منجر شوند. برخی روشهای درمانی مانند رادیوتراپی یا شیمیدرمانی نیز میتوانند بر سطوح هورمونها تأثیرگذار بوده و موجب کاهش تستوسترون شوند.
داروها
گاهی اوقات داروها میتوانند موجب تعریق شبانه شوند. این شرایط ممکن است از عوارض جانبی مصرف برخی داروها باشد. به عنوان مثال، داروهای ضدافسردگی ممکن است دلیل تعریق شبانه باشند. بسیاری از داروهای دیگر نیز میتوانند موجب تعریق شبانه شوند که از آن جمله میتوان به داروهای فشارخون و آنتیبیوتیکها اشاره کرد.
داروهایی که هورمونها را مسدود کرده یا تغییر میدهند، مانند آنهایی که در هورمون درمانی استفاده میشوند، مکملهای هورمون تیروئید، یا برخی داروهای سرطان نیز ممکن است به طور بالقوه موجب تعریق شبانه شوند.
شرایط پزشکی
برخی شرایط پزشکی ممکن است به تعریق شبانه هم در مردان و هم زنان منجر شوند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* اختلالات اضطراب
* حملات هراس
* اختلالات خودایمنی
* اچآیوی
* ایدز
* مسائل حسی مانند بیحسی
* سوءمصرف مواد مخدر
* تیروئید بیش فعال
* برخی انواع سرطان، مانند لوسمی یا لنفوم هوچکین
* برخی عفونتها
یک اختلال خواب ممکن است دلیل زمینهای تعریقهای شبانه باشد. مطالعهای که در نشریه BMJ Open منتشر شد، نشان داد که احتمال تعریق شبانه در افرادی که آپنه خواب درمان نشده دارند، سه برابر بیشتر است. افراد مبتلا به آپنه خواب، بدون در نظر گرفتن این که چه میزان در شبانهروز میخوابند، ممکن است علائم دیگری مانند خستگی را تجربه کنند. مصرف بیش از حد الکل ممکن است دلیل تعریقهای شبانه در برخی افراد باشد، به ویژهای آنهایی که پیش از خواب الکل مصرف میکنند. گاهی اوقات تعریق شبانه میتواند نشانهای از تغییرات طبیعی در بدن، مانند دوران یائسگی باشد. طی این دوره، زنان کاهش سطوح هورمونها و تعریق شبانه مکرر را تجربه میکنند.
درمان تستوسترون کم
اگر سطوح تستوسترون دلیل تعریق شبانه باشد، درمان به طور معمول شامل استفاده از مکملهای هورمونی میشود. البته، این دارو شبیه به استروئیدهایی نیست که برخی ورزشکاران یا بدنسازان استفاده میکنند. تستوسترون درمانی به طور معمول شامل تجویز داروهایی به شکل قرص، کرم یا پچ ها میشود که هورمون را به آرامی در بدن آزاد میکنند. تستوسترون ورودی مشابه با هورمونهای تولیدی بدن عمل میکند. درمان سطوح کم تستوسترون به طور معمول مؤثر بوده، اما با برخی خطرات نیز همراه است. از عوارض جانبی بالقوه تستوسترون درمانی در مردان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* نوسانات خلقی
* آکنه
* بزرگ شدن پستان
* احساس درد یا حساسیت به لمس در پستان
* افزایش وزن
* تورم در اندامهای پایینی مانند پا
* بزرگ شدن پروستات
* وخیمتر شدن سرطان پروستات
* خطر بیشتر سرطان پستان
* خطر بیشتر آپنه خواب
درمانهای خانگی برای تعریق شبانه
گاهی اوقات راه حل تعریق شبانه به سادگی تعویض ملحفه یا لباسی است که فرد هنگام شب به تن دارد. در برخی موارد، مواد سبک و با قابلیت تنفس، به ویژه در آب و هوای گرم، ممکن است به پیشگیری از تعریق شبانه کمک کنند. پرهیز از مصرف الکل نیز ممکن است به پیشگیری از تعریق شبانه کمک کند. برخی درمانها یا تغییرات سبک زندگی ممکن است به پشتیبانی از بدن و افزایش طبیعی سطوح تستوسترون در مردان کمک کنند. اینها روشهای درمان سطوح کم تستسوسترون نیستند، اما ممکن است به عنوان مکملی برای درمان پزشکی مؤثر باشند.
مطالعهای که در نشریه Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition منتشر شد، نشان داد که فعالیت جسمانی و کاهش وزن نیز برای افزایش طبیعی سطوح تستوسترون در بدن اهمیت دارند. بنابراین مطالعه، اضافه وزن یا چاقی میزان تستوسترون را در خون کاهش میدهد. فعالیت جسمانی منظم و کاهش کالری مصرفی میتواند به افزایش دوباره سطوح تستوسترون کمک کند.
همچنین، مشخص شد که فعالیت جسمانی ممکن است بیشترین اثر را در این زمینه داشته باشد. مردانی که از نظر جسمانی فعال بودند دارای سطوح تستوسترون به مراتب بالاتری از مردان کم تحرک بودند، حتی اگر مردان کم تحرک کالری کمتری مصرف کرده بودند. خواب نیز در تنظیم سطوح هورمونها نقش ایفا میکند. خواب خوب و منظم شبانه ممکن است به حفظ سطوح متعادل هورمونها، از جمله تستوسترون کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
به طور معمول، تعریقهای شبانه شرایطی موقت هستند و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در موارد دیگر، تعریق شبانه میتواند پایدار و نیازمند مراجعه به پزشک برای تشخیص دلیل آن و ارائه درمان مناسب باشد. زنانی که در مرحله پس از یائسگی قرار دارند و پس از مدتی طولانی از توقف قاعدگی همچنان تعریق شبانه را تجربه میکنند، بهتر است برای مشاوره به یک پزشک مراجعه کنند. افرادی که تعریق شبانه در خواب آنها اختلال ایجاد کرده یا این شرایط به طور منظم یا اغلب رخ میدهد نیز بهتر است به پزشک مراجعه کنند. هر فردی که علائم دیگر، مانند کاهش وزن ناخواسته، تب، یا علائم گوارشی را به همراه تعریق شبانه تجربه میکند نیز بهتر است به پزشک مراجعه کند.
منبع: رکنا
1980