مارمولکها تواناییهای ویژه زیادی دارند. برخی از آنها به خوبی از دیوارها بالا میروند، برخی در پنهانکردن خود بسیار ماهر هستند، آنها دم دارند و شاید جالبترین ویژگیشان این است که بسیاری از مارمولکها میتوانند دمشان را در مواقع خطر دور بیندازند و سپس آن را بازسازی کنند.
یک اسکلت کوچک که در سال 2022 در معدنی در نزدیکی شهر بریستول کشف شد، بحثهای زیادی را در میان دانشمندان برانگیخت زیرا برخی آن را مارمولک و برخی دیگر گونهای از تمساح میدانستند.
شیطانهای خاردار در برابر شکارچیان دفاعهای زیادی دارند، از جمله سر ساختگی و راه رفتن تند و تیز و عجیب. دفاع این مارمولکها به همین یک مورد ختم نمیشود. بدن آنها پوشیده از خارهایی به اندازه خارهای گل رز است. تصور میشود این خارها گرفتن، گاز زدن و بلعیدن آنها را برای شکارچیان دشوار میکند.
از اوایل دهه ۲۰۰۰، متخصصان سعی کرده بودند خزندۀ موسوم به Ctenotus rungulla را برای مطالعۀ بیشتر شکار کنند، اما تا به حال موفقیتی به دست نیاورده بودند.
هیولاهای گیلا در فهرست قرمز گونههای تقریباً در معرض خطر قرار گرفتهاند و جمعیت آنها همچنان به دلیل تخریب زیستگاه و بهرهبرداری غیرقانونی توسط افراد با اهداف تجاری و شخصی رو به کاهش است.
مارمولک ها به طور قطع یکی از شگفت انگیزترین موجودات کره زمین هستند. در ادامه چند ویدئو از این موجودات شگفت انگیز را تماشا کنید.
گونه جدیدی از مارمولکها که پیشتر توسط یک گروه مطالعاتی در بیابانهای استان خراسان جنوبی ایران کشف شده بود بر اساس ویژگیهای ظاهری منحصر به فرد و نقوش هیروگلیفی روی پوست نامگذاری شد.
مارمولکهای مانیتور بدون گوش، خزندگانی اژدها مانند هستند که به قدری نادر هستند که به آنها لقب «جام مقدس» هرپتولوژی مطالعه خزندگان و دوزیستان را دادهاند.
به واسطه هوش بالا، آموزش پذیری و ارتباط قوی با صاحب خود، از مارمولک تگو قرمز به عنوان سگ دنیای خزندگان نیز نام برده می شود.
زیستتقلید به معنای مطالعۀ ساختارهای زیستی برای ایجاد فناوریهای جدید در مقیاس کلان یا نانو است.