اختلالات شناختی پاشنه آشیل در برابر كرونا
معمولا مبتلایان به نوع پیشرفته بیماری آلزایمر به‌دلیل درگیر بودن با اختلال حافظه شدید ممكن است تمركز كافی در رعایت نكات بهداشتی و مراقبتی از بیماری كرونا یعنی شستن مرتب دست‌ها، تماس نداشتن با دیگران و... را نداشته باشند.
به‌علاوه ممكن است در زمان ابتلا به بیماری مصرف مرتب داروها را فراموش كنند. همین مسائل باعث می‌شود این گروه بیشتر در معرض خطر ابتلا به كرونا قرار بگیرند. حتی بررسی‌های محققان روی كووید-19 طی چند ماه اخیر مؤید آن است كه بیماری كرونا در ۳۰ درصد مبتلایان می‌تواند باعث درگیرشدن سیستم اعصاب مركزی و محیطی شود كه این یافته لزوم مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پاركینسون را به‌عنوان اختلالات شناختی شایع بیشتر می‌كند.
به‌علاوه افراد در سنین بالا معمولا با مشكلات متابولیكی مانند فشارخون بالا، دیابت و نیز مشكلات بدخیمی بیشتر درگیری دارند و در چنین شرایطی ابتلا به كووید-۱۹ ممكن است سیستم عصبی مركزی و محیطی را نیز درگیر كند. اهمیت آگاهی از عوارض كرونا در مبتلایان به بیماری‌های شناختی و به‌ویژه آلزایمر سبب شد با دكتر مریم زریبافیان، متخصص مغز و اعصاب گفت‌وگو كنیم.
كدام دسته از اختلالات شناختی شایع، ریسك ابتلا به كرونا را در افراد افزایش می‌دهد و به چه دلایلی؟
شاید بتوان گفت اختلالات شناختی كه بروز آنها در میانسالی و سالمندی اتفاق می‌افتد، بیشتر فرد را در معرض ابتلا به كرونا قرار می‌دهد.به این معنا نیست كه این بیماری‌ها به صورت اولیه فرد را مستعد كرونا می‌كنند. بلكه این بیماری‌ها مثل آلزایمر به دلیل ایجاد مشكلاتی در رعایت پروتكل‌های بهداشتی فرد را بیشتر در معرض كووید-19 قرار می‌دهد.
كسانی كه مبتلا به آلزایمر هستند باید از چه مراقبت‌های بیشتری در دوران كرونا بهره بگیرند؟
بستگی به شدت آلزایمر دارد.در اكثر موارد افرادی كه در سنین بالای ۶۰ سال هستند و بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت، فشارخون یا هر مشكل دیگری دارند، خواه‌ناخواه سیستم ایمنی ضعیف‌تری داشته و بسته به شدت درگیری مراقبت‌های خاصی نیاز دارند.در مراحل خفیف و اولیه آلزایمر كه فرد می‌تواند پروتكل‌های بهداشتی را رعایت كند، مراقبت از او برای اطرافیان راحت‌تر است. ولی در موارد شدید كه فرد توانایی راه رفتن ندارد و در بستر است، خیلی مستعد عفونت‌های مختلف مخصوصا عفونت‌های ادراری و تنفسی است.
برخی از این افراد سالمند برای نگهداری بین منازل فرزندان‌شان در گردش هستند. برای مثال هر دو هفته، منزل یكی از فرزندان هستند كه این مساله با وجود این‌كه برای بیماری آلزایمر مضر است، در این شرایط نیز ریسك ابتلای فرد به كرونا را افزایش می‌دهد. افرادی هم كه در آسایشگاه‌ها نگهداری می‌شوند نیز بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند.
آیا مصرف داروهای كنترل‌كننده عوارض آلزایمر، سیستم ایمنی افراد را ضعیف می‌كند؟
این ویروس هنوز ناشناخته است، ولی مطلبی در این مورد كه داروهای آلزایمر سیستم ایمنی را ضعیف می‌كند وجود ندارد.
مبتلایان به پاركینسون هم در خطر بیشتری نسبت به كرونا هستند؟
بیمار مبتلا به پاركینسون هم بسته به شدت درگیری بیماری به دلیل همان موارد فوق می‌تواند در معرض این عفونت ویروسی باشد.البته سیستم ایمنی بدن بیماران مبتلا به نوع خفیف تا متوسط پاركینسون چندان آسیب‌پذیر نیست. اما در نوع شدید بیماری نیاز به مراقبت جدی در برابر كرونا و رعایت موارد پیشگیری از بیماری ضروری اس
چه عوارض و نشانه‌هایی در مبتلایان به اختلالات شناختی در دوران كرونا باید جدی گرفته شود؟
در بیماران مبتلا به آلزایمر و پاركینسون اگر به صورت ناگهانی علائم بیماری شدت پیدا كرد كه شباهتی هم با عفونت ویروسی نداشت، باید به فكر یك عفونت زمینه‌ای باشیم. زیرا در افراد مسن با بیماری‌های زمینه‌ای ممكن است علائم شایع‌تر عفونی مثل تب، درد و سرفه بروز پیدا نكند.
چه توصیه‌هایی به اطرافیان و خانواده این دسته بیماران دارید؟ حتی بیمارانی كه مبتلا به نوع پیشرفته بیماری نیستند؟
توصیه‌های لازم در مورد این بیماران یكی این‌كه محل نگهداری فرد نباید عوض شود. دیگر آن‌كه از تعویض مراقب‌ها و پرستاران خودداری شود. توصیه سوم این كه لباس‌ها و ملحفه‌های بیمار، با آب گرم شسته و نیز دست‌های وی نیز بطور مرتب شسته شود.
در نهایت این‌كه به اندازه كافی به بیمار آب داده شود. گاهی برای این‌كه سالمند مرتب ادرار نداشته باشد، آب و مایعات از او دریغ می‌شود. به این ترتیب بیمار به‌سرعت دچار اختلال سطح هوشیاری شده و مشكلات ثانویه آن شروع می‌شود.
منبع: روزنامه جام جم
70
