محدودیت رفت‌وآمد شبانه در شهرها چقدر با قانون اساسی سازگار است؟

اخیرا دستور تعطیلی بازارها از ساعت ۱۸ در شهرها صادر شده است و احتمال دارد مقررات منع آمد و شد از ساعت ۲۱ در هم اجرا شود. چقدر این تصمیمات با قانون اساسی همراستا است؟

محدودیت رفت‌وآمد شبانه در شهرها چقدر با قانون اساسی سازگار است؟

از دیروز مقررات تعطیلی اجباری بازار در شهرها از ساعت ۱۸ اجرا شده است و زمزمه هایی هم درباره منع آمد و شد از ساعت ۲۱ به گوش می رسد که دلیل آن هم قفل شدگی(۱) نظام درمانی کشور و افزایش انفجاری آمار مرگ و میر در اثر کروناست.
باید به این نکته توجه کرد که قانون اساسی برای ایجاد چنین محدودیتهایی، ضوابط مشخص و شفافی دارد که به نظر می رسد درباره محدودیتهای ناشی از کرونا، به این ضوابط و احکام توجه چندانی نشده است. در اصل هفتاد و نهم قانون اساسی می خوانیم: «...در حالت جنگ و شرایط اضطراری نظیر آن، دولت حق دارد با تصویب مجلس شورای اسلامی موقتاً محدودیتهای ضروری را برقرار نماید، ولی مدت آن به هر حال نمی‌تواند بیش از سی روز باشد و در صورتی که ضرورت همچنان باقی باشد دولت موظف است مجدداً از مجلس کسب مجوز کند.»
از آنجایی که در مسایل حقوق عمومی، اصل بر نداشتن صلاحیت و اختیار نهادهاست مگر آنکه در قانون تصریح شده باشد، به نظر میرسد هیچ بخشی از دولت یا سایر قوا- به استثنای مجلس- حق مقررات گذاری برای محروم سازی مردم از حقوق بنیادین خود از جمله آزادی تجارت، آزادی رفت و آمد و آزادی تردد در تمام یا بخشی از شبانه روز را ندارد مگر آنکه مجلس طی مصوبه ای به آن تاکید کرده و این مجوز را به دولت بدهدکه در شرایط بحرانی از جمله بحران شیوع کرونا یا هر بیماری دیگر -حتی جنگ یا ناامنی گسترده- که مردم را از حقوق و آزادیهای بنیادین، محروم سازد.
از آنجایی که حق کسب و کار و تجارت برای واحدهای صنفی و آزادی رفت و آمد برای عموم شهروندان از حقوق بنیادین آنها در اسنادی مانند قانون اساسی و میثاقهای بین المللی «حقوق مدنی و سیاسی» و «حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» تصریح شده و دولت ایران نیز به این میثاقها پیوسته است، باید در صورتی که دولت لزوم و اجباری برای محروم ساختن شهروندان از بخشی یا تمام هر یک از حقوق بنیادین آنها تشخیص می دهد ابتدا با ارائه لایحه ای که امکان تصویب سریع در مجلس را دارد -با قید فوریت- اختیار قانونی برای اعمال مقررات تعطیلی کسب و کارها یا ممنوعیت آمد و شد مردم را از نمایندگان مجلس کسب کرده و پس از آن، در صورت ضرورت اقدام به تعطیلی بازارها یا اجرای مقررات عبور و مرور کند.
همچنین شروطی مانند «موقت بودن زمان برقراری محدودیتهای ضروری» و «کسب اجازه مجدد از مجلس برای تداوم شرایط اضطراری» در اصل هفتاد و نهم قانون اساسی قید شده و طبیعتا دولت یا بخشی از آن مانند شورای امنیت کشور یا شوراهای تامین استانی و شهرستانی باید به حکم قانون تمکین کنند و برای وضع چنین مقرراتی ابتدا از مجلس، مصوبه بگیرند. در غیر اینصورت محدودساختن آزادیها و حقوق بنیادین شهروندان مطابق با ماده ۵۷۰ کتاب تعزیرات از قانون مجازات اسلامی قابل پیگرد است. زیرا این ماده به صراحت عنوان می دارد: «هر یک از مقامات و مأمورین وابسته به نهادها و دستگاههای حکومتی‌که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کند یا آنان را از حقوق مقرر در قانون‌اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم نماید علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک‌تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دو ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.»

منبع: خبرآنلاین

70

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 8
  • علی
    0

    نویسنده این مقاله بی شعور هست چون یدرت فهم سلامتی و حفظ جان مردمی که خودشان بازبان خوش نیستن را درک نمیکند

  • حامد
    0

    بخطر انداختن جان مردم و بی توجهی به سلامت مردم چقدر با قانون اساسی سازگار هست؟ بهتر است نویسنده مقاله این را هم بپرسد

  • ف
    0

    اونوقت اگر تعطیل نکنند و مردم بمیرند با قانون اساسی سازگار است اقای نویسنده؟

  • ل
    0

    اقای نویسنده نگران نباش وقتی خدای نکرده فاجعه رخ داد اونوقت خود بخود همه جا تعطیل میشود. اونوقت چی. اون وقت هم که با قانون اساسی سازگار نیست.

  • علی
    0

    اقای نویسنده از آنجا که دولت شجاعت در تصمیم گیری برای قرنطینه و توان تامین مخارج قرنطینه را ندارد این مقاله شما بهانه خوبی میشه برای شانه خالی کردن دولت از این موارد و پاسکاری آن به دولت

  • ایرانی
    0

    سلام مادرزمان جنگ ازنیروی بسیج استفاده کردیم برای دفاع از مردم الان هم نیاز به بسیجی ازجنس مردم مانندهلال احمروسربازان وظیفه و داوطلبانی از دانشگاه هستیم جهت برقراری کنترل بهداشت های فردی تااین اپیدمی وحشتناک کنترل شودواقعاهرروزدرهرمحله از شهرهای شاهدازبین رفتن عزیزان مان هستیم که خیلی ها بدون آنکه متوجه بشن دچارکروناشدن بخداتامردم تاسیستم قوی برخوردنکندرعایت نمی کنند

  • ناشناس
    0

    اولاً قانون اساسی کیلویی چند؟ کدام بخش آن اجرا میشود که آن اجرا شود. و اما بعد از مجلس فرمایشی چه انتظاری دارید؟ درست است دولت طبق مصوبات مجلس حق تعطیلی را حتی بین تعطیلی را ندارد. در شرایط بحرانی امروز مجلس از اختیارات قانونی خود شانه خالی کرده و آقای قالیباف فقط به شعار تبلیغاتی بسنده کرده و سری به بیمارستان زده که خوشبختانه به این ویروس مبتلا شد با اینکه ایشان و تعدادی از نمایندگان مبتلا شده ولی بعید است از مجلس بخاری دربیاد.

  • نام مستعار
    0

    واقعا خجالت داره. منع رفت و آمد از ساعت ۱۸؟ آدم خندش میگیره.

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها