پایان خواب زمستانی سرخک
بر اساس آمارهای وزارت بهداشت ویروس سرخک در کشور در حال گردش است.
سرخک بیخ گوش کودکان ایرانی است، این ویروس قدیمی اما کمیاب پشت مرزهای شرقی کشور طغیان کرده و حالا همزمان با آغاز فصل بهار، خطر پیشروی موج بیماری از نوار جنوب و جنوب شرق کشور به دلیل ورود اتباع خارجی جدی‌تر از قبل شده است. آمارهای وزارت بهداشت حاکی از آن است که ویروس سرخک در کشور به‌شدت در حال گردش است و کودکان زیر 5 سال که پرونده واکسیناسیون‌شان ناقص است میزبان اصلی این میهمان ناخوانده هستند.
خبر پراکندگی ویروس تنفسی و مسری سرخک در شهرهای مختلف کشور و شناسایی 164 مورد ابتلا به سرخک در کشور، هفته گذشته از زبان معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام شد. گرچه اعلام وضعیت هشدار خطر شیوع سرخک آن هم از زبان یک مقام مسئول رسمی در میان مبتلایان چند هزار نفری روزانه کرونا چندان به چشم نیامد، اما این روزها خبرهای رسیده از استان‌های جنوبی و جنوب شرقی نشان می‌دهد، نوار مرزی کشور در معرض خطر طغیان این بیماری قرار دارد. با وجود این، دکتر سید محسن زهرایی، رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت به «ایران» می‌گوید: سرخک به دلیل ورود اتباع بیگانه افزایش پیدا کرده و بیماری در کشورهای مرزی شرقی شایع است. در دو سال اخیر شدت بیماری در کشورهای همسایه شرقی بالا رفته و تردد مهاجرین به کشور، خود به خود موارد ابتلا در کشور ما را نیز افزایش می‌دهد.
طبق گفته متخصصان عفونی؛ سرخک از جمله ویروس‌هایی است که در طول پاندمی کووید 19 فرصت تکثیر پیدا کرد. آنها معتقدند؛ ویروس سرخک با وجود حذف بومی آن، همچنان در کشورهای منطقه وجود دارد، بنابراین هرگونه تأخیر در واکسینه کردن کودکان زیر 5 سال با واکسنMMR (سرخک، سرخچه و اوریون) علیه این بیماری در 12 و 18 ماهگی می‌تواند سلامت کودکان را به خطر بیندازد. برخی از کارشناسان حوزه بهداشت می‌گویند؛ در طول پاندمی کووید 19 برخی از خانواده‌ها به بهانه ترس از ابتلا به ویروس کرونا برای تزریق واکسن کودکان‌شان بموقع مراجعه نکردند و همین مراجعه دیرهنگام در کنار رفت‌و‌آمد ویروس سرخک در دستگاه تنفسی اتباع موجب افزایش موارد ابتلای کودکان به این بیماری شده است. تب بالا، سرفه، آبریزش بینی، کند شدن تعداد تنفس، سرفه، ترشح و گرفتگی بینی، چشم‌های قرمز و ورم ملتحمه و بثورات جلدی ۳ تا ۵ روز پس از شروع علائم از نشانه‌های بیماری سرخک است.
رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت با اشاره به اینکه هیچ کودکی نباید واکسن‌های معمولش به هر دلیلی به تأخیر بیفتد، می‌گوید: چنانچه خانواده‌ها تزریق واکسن سرخک (MMR) را که در یک سالگی و یک و نیم سالگی تزریق می‌شود به تأخیر انداخته‌اند، هرچه سریع‌تر برای دریافت واکسن رایگان به مراکز بهداشت مراجعه کنند.
واکسیناسیون رایگان فرزندان اتباع
او با بیان اینکه ویروس سرخک در همه استان‌ها پخش شده است، درباره بررسی کارت واکسن اتباع هنگام ورود به کشور نیز عنوان می‌کند: بسیاری از اتباع به شکل غیرقانونی وارد کشور می‌شوند و از این جهت قابلیت کنترل بیماری‌ها وجود ندارد. از طرفی مهاجرانی که به شکل غیرقانونی در کشور سکونت دارند، می‌توانند با مراجعه به مراکز بهداشت واکسن MMR دریافت کنند. وزارت بهداشت هیچ محدودیتی برای تزریق واکسن علیه بیماری سرخک نسبت به اتباع بیگانه قائل نیست، بنابراین به مهاجران غیرقانونی نیز توصیه می‌کنیم چنانچه واکسن دریافت نکرده‌اند هرچه سریع‌تر به مراکز بهداشت کشور مراجعه کنند.
او در پاسخ به اینکه وزارت بهداشت برای شناسایی خانواده‌هایی که واکسیناسیون فرزندان‌شان را به تأخیر انداخته‌اند چه اقدامی انجام داده است، عنوان می‌کند: وزارت بهداشت در فراخوانی از خانواده‌ها خواست اگر واکسیناسیون کودکان زیر 5 سالشان را تکمیل نکرده‌اند برای تزریق واکسن به پایگاه‌های جامع سلامت و مراکز بهداشت شهری و روستایی مراجعه کنند. از طرفی به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی هشدار داده‌ایم که در جهت مقابله با افزایش موارد ابتلا به سرخک در کشور، اقدامات لازم را انجام داده و در زمینه تکمیل واکسیناسیون اتباع غیرایرانی حتماً برنامه‌ریزی کنند. همچنین به بخش دولتی و خصوصی دستور آمادگی داده‌ایم تا در صورت مراجعه افراد مبتلا، مراقبت و آزمایشات لازم سریعاً انجام شود.
دکتر زهرایی تأکید می‌کند: بروز موارد سرخک مطلقاً در اثر نقصان واکسیناسیون در کشور نیست بلکه سرخک در کشور به دلیل ورود اتباع بیگانه افزایش پیدا کرده است، چون در دو سال گذشته بیماری در کشورهای شرقی افزایش پیدا کرده بنابراین با توجه به طغیان بیماری سرخک در افغانستان و ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻧﮕﺮانی در خصوص موارد وارده آن به ایران، ضروری است موارد تأخیری ﻧﻮﺑﺖ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﻡ واکسن MMR ﺩﺭ ﺍﺳﺮﻉ ﻭﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ واکسیناسیون آنها اقدام شود.
او با تأکید بر اینکه حذف سرخک بومی به معنای صفر شدن ابتلا به سرخک در کشور نیست، می‌افزاید: با وجود آنکه سرخک بومی در ایران به مرحله حذف رسیده و وزارت بهداشت کشور گواهی حذف سرخک بومی دریافت کرده است، اما حذف بومی سرخک به معنای ریشه‌کن شدن بیماری نیست. اعلام ریشه‌کنی بیماری بحث جهانی است و ریشه‌کنی یعنی آنکه ویروس یا بیماری در هیچ نقطه‌ای از جهان وجود نداشته باشد. بنابراین کارشناسان بهداشت ما مراقبت‌ها را افزایش داده‌اند تا هیچ موردی از زیر چشم‌مان دور نمانده باشد.
دکتر زهرایی با بیان اینکه مواردی از سرخک معمولاً در مواجهه با گروه‌های سنی زیر ۱۵ سال بروز می‌کند؛ می‌گوید: سرخک در همه گروه‌های سنی بویژه سنین سربازی و در محل‌های پرتجمع هم بروز می‌کند و چنانچه این گروه‌های سنی با کسی که سرخک دارد در تماس باشند، احتمال سرایت بیماری وجود دارد. یکی از روش‌های تشخیصی افتراقی برای این بیماری بثورات جلدی است. بی‌توجهی به اجرای واکسیناسیون‌های معمول بویژه برای کودکان پس از شیوع ویروس کرونا در ایران، موجب شده که برخی از بیماری‌ها از جمله سرخک در کشور شیوع پیدا کند. اداره بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نسبت به تأخیر نینداختن اجرای واکسیناسیون معمول از جمله واکسن MMR و ارتقای پوشش واکسیناسیون واکسن‌های روتین در تمامی مناطق هشدار داده و تأکید کرده است هیچ کودکی تأخیر در دریافت واکسن نداشته باشد. همچنین با دستور معاونت بهداشت؛ بررسی وضعیت واکسیناسیون از نظر نحوه نگهداری واکسن، آماده‌سازی و تزریق صحیح و همچنین شناسایی مناطق پرخطر و اقدام‌های لازم در بیماریابی و واکسیناسیون تکمیلی در حال انجام است.
طبق اعلام وزارت بهداشت؛ همه اتباع خارجی که در سن ۹ ماه تا ۳۰ سال هستند و به‌تازگی وارد کشور شده‌اند بدون در نظر گرفتن سابقه قبلی واکسیناسیون، یک دوز واکسن سرخک را دریافت کنند.
