تبخال یا جوش؟ روش درست تشخیص و بهترین درمان!
گاهی ممکن است تشخیص جوش و تبخال از یکدیگر سخت باشد و نتوان بهترین درمان را انتخاب کرد.
آیا متوجه یک برآمدگی قرمز دردناک روی لب خود شدید، اما نمی‌دانید تبخال است یا جوش؟ گاهی ممکن است تشخیص جوش و تبخال از یکدیگر سخت باشد.
به نقل از لیو استرانگ، ماریسا گارشیک، پزشک متخصص پوست می‌گوید: «به راحتی می‌توان تبخال و جوش را با هم اشتباه گرفت، زیرا هر دو در در مراحل اولیه می‌توانند به صورت برآمدگی‌هایی قرمز رنگ ظاهر شوند.»
تبخال چیست؟
تبخال، تاول‌های کوچک پر از مایع هستند که در اطراف لب‌ها ایجاد می‌شوند. ممکن است پیش از بروز علائم ظاهری تبخال دچار احساس خارش یا سوزش در آن ناحیه شوید. پس از تخلیه مایع درونی، تبخال‌ها یک زخم اغلب به صورت خوشه ای می‌گذارند. تبخال‌ها معمولا در عرض دو تا سه هفته به طور طبیعی بهبود می‌یابند.
تبخال، عفونتی است که معمولاً توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ ایجاد می‌شود. این ویروس از طریق تماس نزدیک می‌تواند به فرد دیگری منتقل شود. هنگامی که برای اولین بار به این ویروس آلوده می‌شوید، ممکن است تب، گلودرد، درد لثه، سردرد، درد‌های عضلانی یا تورم غدد لنفاوی نیز داشته باشید.
جوش چیست؟
جوش‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که غدد چربی پوست شما با آلودگی یا باکتری مسدود شود. گاهی اوقات ممکن است قرمز یا ملتهب شوند یا چرکی باشند. جوش‌ها توسط ویروس ایجاد نمی‌شوند و مسری نیستند. ایجاد جوش در اطراف لب یا چانه معمول است، اما می‌توانند بر روی گونه‌ها، بینی، پیشانی، گردن، کمر، بالای بازو‌ها نیز ظاهر شوند.
چگونه تفاوت جوش و تبخال را تشخیص دهیم
نکاتی وجود دارد که می‌تواند به شما نشان دهد آیا با یک تبخال دهانی یا جوش ساده سر و کار دارید به گفته دکتر گارشیک، در تفاوت‌های اصلی جوش و تبخال شامل موارد زیر است:
تبخال‌ها معمولاً تنها در اطراف لب بوجود می‌آیند و در ابتدا به شکل خوشه‌ای از تاول‌های کوچک پر از مایعی شفاف ظاهر می‌شوند. پس از ترکیدن این تاول‌ها، زخمی زبر ایجاد می‌شود. به طور معمول ناحیه اطراف تاول به میزان قابل توجهی قرمز است. تبخال به خصوص در زمانی که تاول‌ها تازه هستند با احساس سوزش، خارش یا سوزن سوزن شدن همراه است.
در مقایسه با تبخال، جوش‌ها را می‌توانید هرجایی از بدن ببینید. جوش‌ها معمولاً به صورت یک برآمدگی قرمز هستند؛ در برخی موارد جوش‌های چرکی به صورت یک برآمدگی سفید رنگ هستند. جوش‌ها فقط در زمان شکل‌گیری اولیه حساس و دردناک هستند.
چگونه تبخال را درمان کنیم
تبخال‌ها اغلب در عرض دو تا سه هفته خود به خود از بین می‌روند، اما درمان‌های ضد ویروسی، به شکل کرم یا قرص، می‌توانند این روند را تسریع ببخشند. دکتر گارشیک می‌گوید: «بهترین راه برای درمان تبخال، استفاده از داروی ضد ویروسی والاسیکلوویر است.»، یک داروی ضد ویروسی است. پماد‌های حاوی دوکوسانول نیز موثر هستند. بهترین زمان برای مصرف دارو‌های تبخال در هنگام بروز اولین نشانه سوزش یا سوزن سوزن شدن و پیش از شکل‌گیری کامل تبخال است.
دکتر گارشیک علاوه بر دارو، افزودن کمپرس گرم را نیز پیشنهاد می‌کند. پس از شکل‌گیری زخم نیز بهتر است از پماد‌های مناسب مانند وازلین برای بهبود سریع جای زخم استفاده شود. تبخال‌ها خود به خود باز می‌شوند و مایع ویروسی درون خود را خالی می‌کنند، بنابراین بهتر است آن‌ها را به حال خود رها نکنید. دکتر گارشیک می‌گوید: «بی‌توجهی به تبخال می‌تواند روند بهبودی را کند کند و احتمال ایجاد زخم یا انتشار تبخال به افراد دیگر را افزایش دهد.» برای محدود کردن شیوع تبخال بهتر است از به اشتراک گذاشتن نوشیدنی یا ظروف و روبوسی با عزیزانتان خودداری کنید و مرتب دستان خود را بشویید.
چگونه جوش را درمان کنیم
اکثر جوش‌ها طی سه تا هفت روز خود به خود از بین می‌روند، اما راه‌هایی وجود دارد که هر چه زودتر شما را از شر جوش‌ها خلاص می‌کنند. می‌توانید انجام دهید تا سعی کنید زودتر از شر آن خلاص شوید. دکتر گارشیک توضیح داد: «بهتر است جوش را با مواد ضد آکنه از جمله بنزوئیل پراکسید و اسید سالیسیلیک درمان کنید.» البته بهتر است به دنبال درمانی برای کل صورت و جلوگیری از جوش زدن باشید، اما برخی درمان‌های نقطه‌ای می‌تواند برای کاهش جوش‌های بزرگتر مفید باشد.
استفاده از کمپرس گرم با افزایش جریان خون در ناحیه آسیب دیده، به بهبود سریع‌تر جوش کمک می‌کند. اگر اولویت اول شما کاهش درد یا حساسیت است، یک کیسه یخ پیچیده شده در حوله را هر بار به مدت ۱۰ دقیقه بر روی محل جوش قرار دهید. اینکار با کاهش جریان خون در ناحیه باعث کم شدن التهاب و در نتیجه درد می‌شود. به هیچ وجه جوش خود را خالی نکنید. دکتر گارشیک می‌گوید: «ترکاندن جوش‌ها می‌تواند منجر به بیشتر شدن درد، التهاب و بزرگ شدن زخم شود و احتمال عفونت را افزایش می‌دهد.»
