فاجعه آب در خوزستان تازه شروع شده است

تقریبا تمام مردم کشور این روزها پیگیر وضعیت خوزستان بودند و شاید کمی آسوده از اینکه به طور موقت این معضل بی آبی که بر مردم تحمیل شده بود مرتفع گردید، اما پرسش مهم این است چرا چنین رویداد ناگواری رخ داد و مهم تر از آن، این تسکین موقتی چه تبعاتی برای این استان خواهد داشت؟

برای اینکه وضعیت روشن تر گردد باید شرایط بارش های دو سال آبی اخیر را بررسی کنیم. متوسط بارندگی در سال های آبی 98-97 و 99-98 حدود 310 تا 320میلی متر بوده که رقم بسیار خوبی است و کافیست آن را با متوسط بارندگی چندسال اخیر که تنها 247میلیمتر بوده مقایسه کنیم. ما دوسال آبی قبل، بارش های استثنایی داشتیم و به نوعی تَرسالی بوده است و هر دوسه سال اینچنین ترسالی، دوره های خشکسالی را پوشش می دهد و منابع آبی را تامین می نماید. به عنوان مثال در فصل آبی 98-97 ورودی به سدهای کشور بیش از 71 میلیارد مترمکعب بوده است درحالی که سال قبلش این ورودی ها تنها 19 میلیارد متر مکعب بوده و این شرایط بسیار مناسبی را رقم زده است. در همین استان خوزستان ورودی به مجموعه سدهای کارون به 26میلیارد مترمکعب رسید که بسیار بیشتر از دوره های قبلش بوده است. در کل ورودی سدهای خوزستان در دوسال آبی اخیر بسیار بالاتر از متوسط بوده و پیش بینی می شد که این استان 4و5 سال آینده را بی هیچ مشکل آبی طی کند. اما چه شد که بحران کم آبی گریبانگیر مردم عزیز خوزستان شد؟

رسم بر این است که سدهای برق آبی کشور را در بهار آبگیری می کنند و از نظر شرایط مخزن و ارتفاعی که نیاز است تولید برق صورت بگیرد، این نیروگاه ها وارد مدار می شودند و تولید برق می کنند. اما برای اولین بار و با شکستن این قاعده مشخص، سدهای مختلف زنجیره تامین کارون با خروجی های سنگینی در غیر فصل خودش روبرو شد و متاسفانه در بهمن و اسفند99 و اردیبهشت 1400 از مجموعه سدهای کارون، دز، رودبار و حوزه جراحی (مارون/کوثر/جراحی) تا 3 برابر ماه های مشابه سال های قبلش، آب خارج کردند آن هم در شرایطی که در فصل تر بوده ایم و به این آب هیچ احتیاجی نبود. باید پرسید چه عقل سلیم و بی غرضی این چنین بی تدبیری می کند و در حالی که به این حجم آب نه کشاورزان نیاز داشتند و نه شبکه شُرب، این همه خروجی از سدها می گیرند؟ وزارت نیرو اعلام کرده تصور می کردیم ترسالی ها ادامه دارد و این آب برای نیروگاه های برق آبی گرفته شده است. آیا با تصورات شما می شود بحث مهم آب و برق را مدیریت کرد و اینچنین برای مردم تبعات آفرید؟ اصلا شما در زمستان پیش، تصور کردید که ترسالی ادامه دارد، چرا در اردیبهشت که کامل مشخص شد امسال، خشکسالی داریم باز هم خروجی های آب این سدها را باز کردید آن هم تا 3 برابر متوسط پیشین؟

اما داستان از این هم غم انگیزتر است. در یک بی تدبیری محض، اگر نگوییم تعمد، برای رهایی از این وضعیت در کوتاه مدت، وزارت نیرو تیر خلاصی را به خوزستان زد. حجم آب سد کرخه حدود 2 میلیارد و 100هزار مترمکعب است که بخشی از آن آب مُرده است. الان دارند روزی بیش از 190هزار مترمکعب آب تخلیه می کنند تا آب به پایاب برسد و شرایط هور و زمین ها و دام های طول مسیر از بحران خارج شود. اما با این میزان تخلیه، 15 و 16 روز دیگر نیروگاه برق آبی از نظر رقومی تولید برق نخواهد داشت و با همین روند تا انتهای شهریور، سد کرخه از مدار تامین آب خارج می شود و بزرگترین منبع آب خوزستان نابود. نباید پرسید با این سرعت تخلیه، نیاز آب شرب سه شهر بزرگ اهواز و خرمشهر و آبادان به کرخه (حدود 500میلیون مترمکعب) از چه مکانی تامین می شود؟ می توان این حجم جمعیت را با تانکر آبرسانی کرد؟ چه تنش آبی و بحران اجتماعی به بار خواهد نشست؟ آیا این که وزارت نیرو در روزهای آخرش، صرفا برای خواباندن سروصداها، سدها را خالی کند تا تنش ها و بحران ها به دولت بعد بیفتد، مغرضانه و خائنانه نیست؟

وزیر نیروی دولت دوازدهم با تکیه بر اینکه در سیاستش ساخت نیروگاه نیست، علیرغم تاکید برنامه ششم، آتشی ایجاد کرد که دودش به چشم مردم رفت و می رود. خسارت این خاموشی های متعددی که به کشور متحمل شد و باعث نارضایتی عمومی، فشار به مردم، آسیب صنایع، تلفات دام و طیور، افزایش قیمت فولاد و سیمان و... چند برابر ساخت نیروگاه بود؟ آسیب هایی که به واسطه تامین این 20هزار مگاوات کمبود برق به منابع آبی کشور، به ویژه خوزستان، خورد با چه چیزی قابل جبران است؟ چه کسی جز خود ایشان باید پاسخگوی این ترک فعل باشند؟

کاش به جای وزیر وراداتی، وزیر دلسوز داشتیم و به جای مسئولی که خانواده اش، حاضر نیستند حتی برای اقامتی کوتاه به ایران بیایند، کسی بود که متعهدانه به مردم این دیار خدمت کند.

منبع: خبرفوری

26