ارزش افزوده چیست؟
ارزش افزوده رایج‌ترین نوع مالیاتی است که دولت‌ها از آن به عنوان یک منبع درآمدی مهم برای ارائه خدمات به جامعه و برنامه ریزی اقتصادی استفاده می‌کنند. ساده بودن دریافت این نوع از مالیات و همیشگی بودن آن باعث شده تا مالیات بر ارزش افزوده به یک منبع درآمد قابل اتکا تبدیل شود.
احتمالاً در هنگام خرید کالا و خدمات با ارزش افزوده که به قیمت نهایی کالا یا خدمات مورد نظر شما اضافه شده است برخورد کرده‌اید. ما در این مقاله سعی می‌کنیم تا با مفهوم ارزش افزوده آشنا شویم. همچنین بررسی می‌کنیم که چه کسب و کارهایی شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شوند و چگونه می‌توان ارزش افزوده را محاسبه کرد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
ارزش افزوده به چه معناست؟
به زبان ساده ارزش افزوده، ارزشی است که در فرآیند تولید یک محصول به کالای واسطه‌ای یا مواد اولیه محصول اضافه می‌شود. در واقع ارزش افزوده به فرآیند تولید مرتبط است. ارزش افزوده را می‌توانیم به عبارت دیگر، اختلاف بین ارزش محصول تولید شده و مجموع ارزش مواد اولیه یک محصول بدانیم. در واقع با عبور یک کالا از هر مرحله تولید، ارزشی به آن اضافه می‌شود. مجموع این ارزش‌ها، ارزش افزوده نامیده می‌شود.
بگذارید برای درک بهتر اینکه ارزش افزوده چیست از یک مثال استفاده کنیم. فرض کنید که برای تولید یک کیلو شیرینی 500 تومان شکر، 500 تومان آرد، 1500 تومان تخم مرغ و 4500 تومان از دیگر مواد اولیه استفاده شده باشد. در نهایت محصول نهایی را کیلویی 15 هزار تومان بفروشیم. اگر ارزش نهایی را از ارزش مواد اولیه کم کنیم، می‌توانیم ارزش افزوده این محصول فرضی که 8000 تومان است را محاسبه کنیم.
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
در مورد معنای ارزش افزوده توضیح دادیم؛ اما مالیات بر ارزش افزوده چیست؟ ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده سازمان مالیاتی کل کشور، تعریف قانونی مالیات بر ارزش افزوده را ارائه می‌کند: «مالیات بر ارزش افزوده، مالیات غیر مستقیمی است که بر تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد».
در زبان انگلیسی به مالیات بر ارزش افزوده VAT گفته می‌شود. مصرف کنندگان یک محصول در زمان خرید یک محصول، کالا یا خدمات، مالیات بر ارزش افزوده را در کنار قیمت تمام شده محصول پرداخت می‌کنند. این مالیات توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد. البته تنها فروشندگانی می‌توانند این مالیات را در فاکتور خود ثبت و از مشتریان دریافت کنند که مجوز آن را قبلاً دریافت کرده باشند. این مجوز با نام گواهی ارزش افزوده شناخته می‌شود.
چه کالاهایی مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌شوند؟
به طور کلی بر اساس قوانین مالیاتی ایران، تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش می‌رسد، شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شود. در این بین استثناهایی نیز وجود دارد. محصولات کشاورزی فرآوری نشده، کالاهای اساسی (برنج، روغن، گوشت و…) و خدمات بهداشتی مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی‌گیرد. بنابراین، باید دقت کنید که در هنگام خرید این کالاها مالیاتی با عنوان ارزش افزوده از شما دریافت نشود. بررسی اعتبار ارزش افزوده به شما کمک می‌کند تا از پرداخت هزینه اضافی به افرادی که مجوز دریافت ارزش افزوده را ندارند، جلوگیری کنید.
همچنین بعضی از کالاهای خاص نیز مالیات بر ارزش افزوده بیشتری نسبت به سایر کالاها دارند. البته در ایران سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هرکدام به ترتیب 12 و 20 درصد مالیات بر ارزش افزوده تعلق می‌گیرد.
چه مشاغلی شامل مالیات بر ارزش افزوده نمی‌شوند؟
با نظر و رأی شورای اصناف کشور و معاونت مالیات بر ارزش افزوده سازمان مالیاتی، تعدادی از مشاغل، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. مهم‌ترین مشاغل معاف از مالیات بر ارزش افزوده شامل موارد زیر است:
• فروشندگان مرغ، ماهی، گوشت گاو و گوسفند
• فروشندگان فرش دستباف
• نانوایان
• میوه و سبزی فروشان
• میادین میوه و تره بار
• تجهیزات و لوازم پزشکی و دندانپزشکی
• کاغذ، جراید و چاپخانه داران
• خدمات بانکی
• خوراک دام و طیور
• خدمات پژوهشی و آموزشی
• خدمات حمل و نقل عمومی
نرخ مالیات و عوارض ارزش افزوده چقدر است؟
نرخ مالیات بر ارزش افزوده ابتدای هر سال توسط سازمان مالیاتی کشور اعلام می‌شود. در حال حاضر مالیات بر ارزش افزوده 6 درصد است که 3 درصد عوارض نیز به آن اضافه می‌شود. از این رو به آن مالیات بر ارزش افزوده 9 درصدی نیز گفته می‌شود. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این مورد به دست بیاورید با جستجوی عبارت «نرخ ارزش افزوده 1400» و وارد شدن به سایت سپیدار سیستم می‌توانید با جزئیات بیشتر از نرخ مالیات بر ارزش افزوده سال جاری آگاه شوید.
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده با کمک سپیدار سیستم
در این مقاله سعی کردیم به سؤال ارزش افزوده چیست پاسخ دهیم و با مالیات بر ارزش افزوده، نحوه محاسبه آن و کسب و کارهایی که مشمول این نوع از مالیات می‌شوند، آشنا شویم. اگر صاحب کسب و کاری هستید که جزو مشاغل شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شود، می‌توانید با کمک نرم افزارهای حسابداری سپیدار سیستم به سادگی این نوع از مالیات را محاسبه و در فاکتورهای خود ثبت کنید. برای استفاده از این نرم افزار قدرتمند مدیریت امور مالی کسب و کارها کافی است تا همین حالا وارد سایت سپیدار سیستم شوید. پشتیبانی سپیدار سیستم آماده پاسخگویی به سؤالات شما و راهنمایی شما برای تهیه بهترین نرم افزارهای حسابداری است.
یک حقه باز ی دولتهای سرمایه داری است که به عناونی در صدد دستبرد به جیب مصرف کننده است.مصرف کننده های اهل کسب و کار پرسود به راحتی جند برابر ان را تامین و حتی از ان هم سود می کنند.اما حقوق بگیران و مزد بگیران باید از هزینه های ضروری دیگرشان بزنند و جیب دولتهای غالبا بی کفایت نا مردمی را پر کنند.طنز تلخ ماجرا عوارضی است که بر ارزش افزوده بار شده است.در جایی مانند ولایت ما,که همه این دریافتیها به چاه ویل دزدی و اختلاس و ... می رود,دارند به این عوارض هم ارزش افزوده می بندند!