محصولات آب بر با زمین‌های کشاورزی خداحافظی می‌کنند

خبرهای رسیده حاکی از آن است که تجار ترکیه در کرمان و بوشهر بابت هندوانه قرارداد منعقد کرده‌اند، چراکه ترکیه کشت این محصول را محدود کرده است. همچنین از اواخر زمستان تاکنون محصولات جالیزی مربوط به استان‌های نوار جنوبی به ترکیه ارسال می‌شود. تجار ترکیه به سبب ضعف در نظارت و بی‌برنامگی مسئولان نهایت سوءاستفاده را می‌کنند، چراکه پس ازطی کردن نوار کیلومتری و ورود به بازارهای هدف اقدام به خرید کمتر از نرخ عمده فروشی می‌کنند. اکنون زمان آن رسیده مصوبه الگوی کشت که در سال ۸۸ به تصویب رسیده و عملیاتی نشده از سوی وزارت جهاد دولت سیزدهم اجرا شود و کشت قراردادی و رعایت الگوی کشت عملیاتی شود.
سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهادکشاورزی در این خصوص می‌گوید: «از ابتدای سال افزایش قیمت خرید تضمینی گندم پیام بزرگی برای تولیدکننده ایرانی خواهد داشت که نتایج آن را در کشت زراعی سال آینده می‌بینیم، به همین منظور پیش‌بینی می‌شود تولید غلات در سال آینده ۳۰ درصد افزایش یابد.»

جایگزینی تولید غلات با محصولات آب‌بر راهی برای جلوگیری از صادرات آب مجازی

رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی نیز معتقد است: «با توجه به جنگ روسیه و اوکراین و تحریم‌های ظالمانه سال‌های اخیر که اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار داده، امنیت غذا و ایمنی غذا یکی از اهداف مهم دولتمردان است. بنابر آمار در چند ماه نخست سال گذشته رتبه نخست را در تولید هندوانه داشتیم، در حالی که واردکننده محصولات کم آب‌بر همچون گندم و جو هستیم.»
نورانی می‌گوید: «مسئولان با اتخاذ برنامه‌ریزی و سیاست مناسب در ارتباط با آب باید چاره‌اندیشی کنند، چراکه به‌رغم محصولات آب‌بر و صادرات آب مجازی، ارزی ناشی از قیمت پایین محصولات وارد کشور نشده است. طبق گفته وزیر جهاد کشاورزی قرار است تعرفه گمرکی محصولات آب‌بر به قدری افزایش یابد که دیگر صادرات صرفه اقتصادی نداشته باشد. وزارت جهاد کشاورزی با اجرای الگوی کشت و جایگزینی تولید غلات با محصولات آب‌بر، صادرات این‌محصولات را برای سال آینده باید ممنوع اعلام کند و در زمینه تولید محصولات باغی هم زیرساخت‌های آبیاری را باید تغییر دهد. با توجه به هدر رفت ۳۰ درصد هندوانه در تخلیه و لنج‌گیری از صادرات فله این محصولات باید جلوگیری شود، چراکه در پیشگیری از صادرات بی‌رویه تأثیر به سزایی دارد.»

اجرای مصوبه الگوی کشت راهی برای خودکفایی غلات

مجتبی شادلو، نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران می‌گوید: «پتانسیل کشت محصولات استراتژیک سازگار با تمامی اقلیم‌هاست. کشاورزان طی سال‌های اخیر از حیث کشت محصولات جالیزی و آب‌بر دچار زیان شدند که این امر تنها هدررفت منابع آب و خاک کشور را به همراه داشته است.»
شادلو می‌گوید: «از اواخر زمستان تاکنون محصولات جالیزی مربوط به استان‌های نوار جنوبی است که تجار ترکیه به سبب ضعف در نظارت و بی‌برنامگی مسئولان نهایت سوءاستفاده را می‌کنند، چراکه پس از طی کردن نوار کیلومتری و ورود به بازارهای هدف اقدام به خرید کمتر از نرخ عمده فروشی می‌کنند.»
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران تأکید می‌کند: «کشاورزان با کشت محصولات آب‌بر تصور می‌کردند که سود بیشتری عایدشان می‌شود، اما به سبب عرضه کمتر از نرخ عمده فروشی متحمل زیان شدند که با قیمت‌گذاری مناسب محصولات استراتژیک و اعمال الگوی کشت امکان افزایش بهره وری غلات و خودکفایی وجود دارد.»
شادلو می‌گوید: «آمارها نشان می‌دهد که در چند سال گذشته تولید ۱۳میلیون تن گندم را تجربه کردیم که امیدواریم دولت مصوبه الگوی کشت در سال زراعی جدید را در تمامی محصولات سبزی و صیفی، جالیزی و سردرختی اجرا کند تا با افزایش تولید غلات و کاهش وابستگی به خارج، امنیت‌غذایی حفظ شود. با تأمین زیرساخت‌های لازم در ترویج کشت غلات همچون تأمین بذور، نهاده و ادوات کشت مکانیزه علاوه بر خودکفایی در داخل، امکان تأمین نیاز کشورهای همسایه وجود دارد.»

استمرار صادرات محصولات آب‌بر بحران منابع آبی را تشدید می‌کند

علیقلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد گندمکاران معتقد است: «با توجه به بحران‌غذا در دنیا ناشی از جنگ روسیه و اوکراین انتظار می‌رود که کشت محصولات استراتژیک جایگزین محصولات آب‌بر شود. بنابر گزارش‌های اعلامی تجار ترکیه در کرمان و بوشهر بابت هندوانه قرارداد منعقد کردند، چراکه ترکیه کشت این‌محصول را محدود کرده است.»
ایمانی می‌گوید: «با ایجاد سیستم‌های مدرن و اجرای الگوی کشت باید به سمت و سوی کشت محصولات راهبردی همچون جو، گندم، کلزا و ذرت رویم تا ضمن جلوگیری از هدررفت منابع آبی در تأمین کالاهای اساسی دچار مشکل نشویم.»