از مرحله فرار مغزها عبور کردیم/ افزایش مهاجرت وابستگی به نفت را افزایش می‌دهد

افقه گفت: بخش قابل ملاحظه‌ای از این تصویر، ناشی از ابهام در آینده اقتصادی کشور است، بحث دیگر هم فشار فرهنگی و اجتماعی دولت جدید بر مردم است.
این استاد اقتصاد دانشگاه اضافه کرد: شاید صاحبان شرکتها عمدتا با دلیل اقتصادی از ایران مهاجرت کنند، اما باید بپذیریم بخش قابل توجهی از نخبگان و جوانان، به دلیل فشار و تنگ نظری مهاجرت می‌کنند.
وی گفت: امروز هر کشوری لازم است خود را برای توسعه مهیا کند چون اقتصاد عرصه جدید قدرت است و کشورهایی که حرفی برای گفتن دارند، قدرت اقتصادی لازم را باید داشته باشند در چنین فضایی چطور می‌توان انتظار داشت که ایران بدون وجود اهل فن، صاحبان حرفه، نخبگان و ... به توسعه دست یابد.

وی به ایده‌ی مهم دولت‌ها برای عبور از نفت و دستیابی به اقتصادی بدون وابستگی به نفت اشاره کرد و گفت: چه چیزی قرار است جایگزین نفت شود، وقتی نیروهای انسانی به درستی حفظ نشوند، طبیعی است وابستگی ما به نفت نه تنها کاهش نمی‌یابد بلکه دستخوش افزایش نیز خواهد شد و این خطر بزرگی برای آینده ایران است.

به گفته وی بدون حضور نیروی انسانی نمی‌توان از نفت عبور کرد و متاسفانه سیاست‌های اقتصادی و سیاسی ما مبتنی بر حفظ نیروی انسانی نیست.

افقه گفت: در این وضعیت حتی رفع تحریم کمکی به اقتصاد ایران نمی‌کند. چرا که ایران قادر نسبت خود را در جاده توسعه نگه دارد.

وی با اشاره به روش‌هایی نظیر افزایش میزان وثیقه برای خروج دانشجویان پزشکی و ... گفت: این روش‌ها مضحک و خنده دار است. در دوره‌ای که در خارج از کشور تحصیل می کردم، بسیاری از افراد وثایق را با درآمدی که در خارج داشتند، آزاد کردند.

افقه ادامه داد: این روش ساده لوحانه است که فکر کنند با افزایش وثیقه می توان جلوی مهاجرت نخبگان را گرفت. وقتی افرادی تصمیم می‌گیرند کشورشان را با همه تعلقات ترک کنند، به معنی آن است که واقعا دیگر امکان ادامه زندگی به لحاظ اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را ندارند. وی گفت: نه فقط این وثایق که وثایقی بالاتر از این بازدارنده نیست و باید ریشه‌های خروج و مهاجرت نخبگان، فعالان اقتصادی، صاحبان حرفه و تخصص و ... برطرف شود.

او گفت: زیان ناشی از خروج نیروهای انسانی بسیار بالاتر از تحریم‌هاست و باید این مهم را سیاستگذار درک کند.

ریشه‌های مهاجرت را بشناسید

مهدی پازوکی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز  درباره ریشه‌های افزایش تمایل به مهاجرت از ایران گفت: متاسفانه سیاست‌های دولت کارایی چندانی را ندارد و ما شاهد هستیم که حتی کسانی که در حال فعالیت هستند و شغل دارند نیز نمی‌توانند از پس تامین هزینه‌هایشان برآیند.

وی گفت: کاش سیاستگذار به درستی به ما پاسخ بدهد و بگوید چرا نخبگان مهاجرت می کنند؟ اگر از من به عنوان معلم اقتصاد این سئوال را بپرسید شما را به آمار بیکاری ارجاع می‌دهم. آماری که با توجه به سیاست‌های اشتباه دولتی در حال افزایش است.

پازوکی در توضیح این مطلب ادامه داد: تصمیم سال گذشته وزیر سابق کار در خصوص حداقل حقوق، یکی از مهمترین اقداماتی بود که بیکاری را تشدید کرد. مگر دولت نمی‌گوید طرفدار عدالت هستم؟ یکی از ناعادلانه‌ترین تصمیمات در همین دولت گرفته شده است. دو کارمند بازنشسته در یک سازمان وجود دارند. یکی بیمه‌ی تامین اجتماعی است، به همین دلیل ۷ درصد از حقوقش کسر می شود و دیگری که استخدام رسمی است با کسر ۱۱ درصد حقوقش روبروست.

وی ادامه داد: از سوی دیگر حقوق کسی که بیمه تامین اجتماعی است ۳۸ درصد به اضافه ۵۵۰ هزار تومان زیاد شده و حقوق آن که استخدام بوده، ۱۰ درصد افزایش حقوق دارد. این درک درستی از اقتصاد نیست.

وی گفت: همه حرف ما این بود که دولت محترم فضایی را برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور مهیا کند نه اینکه سیاست‌ها به گونه‌ای باشد که افراد داخل ایران نیز میل به مهاجرت داشته باشند.