بذرهای آتش در کمین مرزنشینان

حدیث هشت سال دفاع مقدس و مقاومت ملت ایران در برابر هجوم نظامی رژیم بعث عراق که پشتیبانی همه جانبه همه قدرت های سیاسی، نظامی و اقتصادی را در آردوگاه کشورهای غربی به همراه داشت، از بارزترین مقاطع حیات این مرز و بوم است.

ملت ایران بویژه در استان های مرزی غرب کشور با وجود گذشت ۳۲ سال از سال های حماسه و دفاع دوران جنگ تحمیلی همچنان آثار و و نتایج آنرا در زندگی روزمره خود مشاهده می کنند و هر چند وقت یکبار اخباری از حوادث تلخ برای ساکنان نوار مرزی شنیده می شود.

مین ها، مهمات و گلوله های عمل نکرده مانند سربازان دشمن بعثی همچون بذرهای آتش در کمینگاه مرزنشینانی هستند که پس از پایان جنگ تحمیلی به امید رونق بخشیدن به مناطق سکونت خود و کسب روزی در این نقاط سکنی گزیدند ولی خطرات برخورد با این تسلیحات بر جای مانده همواره آنها را تهدید می کند.

چهار میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از گستره ایران اسلامی در نواری به وسعت یک هزار و ۴۰۰ کیلومتر در پنج استان مرزی غرب و جنوب غرب کشور طی دوران دفاع مقدس به انواع مین ها و مهمات و گلوله های عمل نکرده آلوده شده اند که تاکنون منجر به جان باختن تعداد زیادی از ساکنان محلی و اعضای تیم های پاکسازی میادین مین و همچنین گروه های تفحص شهدا شده است.

پس از قبول قطعنامه و استقرار آتش بس، عملیات پاکسازی تا پایان سال ۷۷ به عهده ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران بود از سال ۷۸ تا نیمه سال ۸۲ به وزارت کشور و در نیمه دوم سال ۸۲ به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح واگذار شد.

بر اساس گزارش سال ۲۱۰۸ نهاد بین المللی پایش مین های زمینی و بمب های خوشه ای، بروز جنگ های متعدد در مناطق مختلف جهان باعث شده میزان آلودگی کشورها در سطوح کم ، متوسط ، زیاد و انبوه بررسی شود که ایران در این ارزیابی جزو کشورهای با آلودگی انبوه قرار گرفته است.

جمهوری اسلامی ایران با میزان پاکسازی میدان مین در حدود ۶۲۳ کیلومترمربع در طول سال های پس از جنگ تحمیلی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده در حالیکه هیچگونه کمکی نیز از مجامع بین المللی دریافت نکرده است.

با توجه به وسعت ، تراکم و عمق آلودگی، مرکز مین زدایی کشور انجام عملیات را در سه مرحله پاکسازی سطحی تا عمق ۳۰ سانتیمتر ، بازنگری و عمقی بین ۶۰ تا ۶ متر پیش بینی کرده است که هم اکنون مرحله پاکسازی سطحی در بیشتر مناطق پایان یافته و بازنگری پاکسازی نیمه عمیق نیز در اکثر مناطق همزمان با مرحله اول در حال انجام است.

استان ایلام نیز در این میان از مجموع مناطق آلوده یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار را به خود اختصاص داده است.

مدیرکل دفتر امور امنیتی و انتظامی استانداری ایلام می گوید: استان ایلام به دلیل درگیری مستقیم با دشمن متجاوز بعثی از مناطقی بود که بیشترین ضربه را از نظر وجود میادین مین و گلوله‌های جنگی عمل نکرده داشت که تنها از سال ۸۵ تا پایان سال گذشته در مجموع ۷۴۴ هزار انواع مین و گلوله‌های جنگی در استان کشف شد که از این تعداد ۵۱۳ هزار مین و ۲۳۱ هزار نیز انواع گلوله‌های عمل نکرده بوده است.

جوهر نادری اظهار داشت: مجموع پاکسازی دستی میادین طی سال های ۸۵ تا ۹۷ برابر با ۱۸ هزار هکتار و پاکسازی مکانیزه نیز در دوره یاد شده ۹ هزار هکتار بوده است.

وی یادآور شد: ۳۳۴ نفر از مردم این استان از سال ۶۷ تا پایان سال ۹۸ بر اثر برخورد با این مهمات جنگی جان خود را از دست داده اند که ۳۲۷ نفر از این تعداد مربوط به قبل از سال ۹۳ بوده اند.

نادری تاکید کرد: همچنین در مدت یاد شده از سال ۶۷ تا ۹۸ نیز ۳۳۰ نفر در اثر برخورد با این مواد منفجره دچار قطع عضو شده اند که ۳۲۴ نفر از این تعداد تا سال ۹۳ این سوانح برای آنها روی داده است.

وی تاکید کرد: قربانیان برخورد با انواع مین های کاشته شده توسط دشمن بعثی در گستره جغرافیایی استان ایلام طی سال های ۶۷ تا ۹۴ سالانه بطور متوسط ۱۲ نفر بوده است.

مدیرکل دفتر امور امنیتی و انتظامی استانداری ایلام اضافه کرد: این مقدار در طول چهار سال گذشته به شکل چشمگیری کمتر شده است، بطوریکه طی سال های ۹۴ تا ۹۸ به یک نفر رسیده که از این نظر کاهش ۹۲ درصدی را نشان می دهد.

مدیرکل امنیتی انتظامی استانداری ایلام تاکید کرد: این استان با داشتن یک قرارگاه شامل ۲ گروه مکانیزه و چهار گروه پاکسازی، یک میلیون و ۷۸۰ هزار و ۷۱۹ هکتار از مناطق آلوده به مین را پاکسازی کرده است.

نادری یادآور شد: ۹۰۰ هزار هکتار از این مقدار وسعت مربوط به شهرستان دهلران و ۸۰۰ هزار هکتار نیز در حوزه‌ شهرستان مهران قرار دارد.

وی ادامه داد: ۲۱ هزار و ۲۸۱ هکتار از مناطق آلوده به مین دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در مرزهای استان ایلام باقیمانده است که در دستور پاکسازی قرار دارد.

جدیدترین قربانیان برخورد با میادین مین در حوزه استحفاضی استان ایلام ۳۰ بهمن ماه سال ۹۹ بود، سردار علیرضا گل محمدی فرمانده قرارگاه جستجوی مفقودین جبهه میانی در نقطه صفر مرزی مهران به همراه همرزش محمود حاجی قاسمی در منطقه مرزی رضاآباد شهرستان مهران با مین برخورده کرده و به درجه رفیع شهادت نائل شدند.

مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ایلام گفت: علیرضا گل محمدی فرمانده تفحص شهدا و یکی از نیروهای تحت امر در منطقه مرزی رضاآباد با مین برخورده کردند و به درجه رفیع شهادت نائل شدند.

سرهنگ محمدحسین فولادی اظهار داشت: گل محمدی فرمانده گروه تفحص اهل شهرستان میانه استان آذربایجان شرقی و محمود حاج قاسمی اهل شاهرود از توابع استان سمنان بودند که با مین های به جای مانده از دفاع مقدس برخورد کردند.

وی یادآور شد: گروه تفحص در منطقه مرزی در حال انجام فعالیت های مقدماتی برای شروع تفحص شهدا در منطقه مرزی رضاآباد بودند که این حادثه رخ داد.

وی گفت: به طور معمول بعد از هر بارندگی برخی از مین های عمل نشده در سطح رویی خاک پدیدار می شوند.

تخمین زده می‌شود که ارتش بعث عراق در دوران هشت سال جگ تحمیلی مابین ۱۲ تا ۱۶ میلیون مین در اراضی به وسعت ۴۲ هزار کیلومتر مربع از خاک ایران کار گذاشته باشد.

تمامی این مین‌ها در استان‌های مرزی غربی و جنوب غربی کشور کاشته‌ شده‌اند. به این تعداد مین، بایستی هزاران گلوله عمل نکرده توپ، موشک، نارنجک، خمپاره و مانند آن را نیز اضافه کرد که در خاک ایران وجود دارند.

منبع: ایرنا

68