واکنش اتحادیه اروپا به انحلال اینستکس/ استانو: توافق تهران-ریاض دل‌گرم کننده است

«پیتر استانو» روز دوشنبه در نشست خبری با نمایندگان رسانه‌های مستقر در بروکسل گفت: هرچند اینستکس ابزار متعلق به اتحادیه اروپا نبود اما ما از راه‌اندازی آن در ژانویه ۲۰۱۹ استقبال و حمایت کردیم.

وی ادامه داد: اینستکس به عنوان سازوکاری که از سوی برخی کشورهای اروپایی و نه اتحادیه اروپا تشکیل شد توسط نمایندگان همین‌ کشورها اداره می‌شد. بنابراین ما فقط می‌توانیم تصمیم آن ها را (درمورد انحلال این سازوکار) مورد توجه قرار دهیم.

گفتنی است، سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان هفته پیش در بیانیه‌ای مشترک با مقصر جلو دادن ایران، از انحلال سازوکار مالی اینستکس که قرار بود مراودات تجاری با ایران را در سایه تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده تسهیل کند اما به دلیل سیاست فشارحداکثری آمریکا ناکام ماند، خبر داد.

اینستکس ۹ ماه بعد از خروج غیر قانونی آمریکا از برجام، بهمن ۱۳۹۷ با کلی منت و ژست سیاسی از سوی سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه برای تسهیل تجارت غیردلاری با تهران ایجاد شد. اما ماجرای این سازوکار به حدی تلخ است که «میشل ارهارد باک» سومین مدیرعامل این شرکت آلمانی، انگلیسی و فرانسوی به عدم موفقیت این ماموریت اعتراف کرد و گفت که این سازوکار به دلیل تحریم‌های آمریکا با اقبال مواجه نشد.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان هم با تأکید بر اینکه ایران هیچ‌گاه به اینستکس دل نبسته بود، مقصر جلوه دادن ایران در تعطیلی این کانال مالی را تلاش واهی برای سرپوش گذاشتن بر ناکامی اروپا در حفظ استقلالش از آمریکا دانست.

کنعانی دلیل اصلی ناکامی اینستکس را نبود اراده جدی و ناتوانی دولت‌های اروپایی در ایفای تعهدات‌شان در مسیر جبران خروج یکجانبه آمریکا از برجام و همراهی آنها با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا دانست؛ همچنانکه این کشورها در تمام طول زمان فعالیت اینستکس هیچ منبع مالی یا خط اعتباری بلندمدت به این کانال تزریق نکردند.

استقبال از عادی‌سازی روابط ایران و عربستان

سخنگوی ارشد اتحادیه اروپا درباره توافق اخیر ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور هم گفت: نشانه‌های عادی سازی روابط همواره برای اتحادیه اروپا دلگرم کننده بوده است. این مساله مهمی است چون دنیا این روزها به آشتی و عادی‌سازی بیشتری نیاز دارد و از این جهت ما از بیانیه ایران و عربستان درباره ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور استقبال کردیم.

وی ادامه داد: ما همچنین تلاش‌های دیپلماتیکی را که منجر به تحقق این توافق شد تصدیق می‌کنیم. چین بازیگر مهم بین المللی و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است. بنابراین نقش ویژه و مسئولیت مهمی را در دفاع از منشور ملل متحد و قوانین بین‌الملل دارد. برهمین اساس ما از چین بارها خواسته‌ایم تا از روسیه بخواهد که دست از تهاجم علیه اوکراین بکشد.

استانو با بیان اینکه نقش چین در تسهیل ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان عربستان و ایران نشان می‌دهد که این کشور می‌تواند به شکل مثبتی در زمینه ثبات‌بخشی به تنش‌های منطقه‌ای سهیم باشد افزود: از چین انتظار داریم تا در چارچوب مسئولیتی که دارد در حل سایر مشکلات بین‌المللی ایفای نقش کند.