دعوا برای کاخ نیاوران و سعد آباد بالا گرفت
بنیاد مستضعفان به تکاپو افتاده است تا ملکی که سال ۶۳ به نام آنها به ثبت رسیده را از دولت پس بگیرند. ادعای این بنیاد برای مدیریت مجموعه های نیاوران و کاخ گلستان است که با واکنش معاون میراث فرهنگی رو به رو شده است.
معاون میراث فرهنگی می گوید مالکیت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بر کاخ‌موزه‌های سعدآباد و نیاوران قانونی است.
محمدحسن طالبیان- معاون میراث‌فرهنگی کشور - در‌این‌باره گفت: کاخ‌موزه‌های سعدآباد و نیاوران در دوران پهلوی به وزارت دربار تعلق داشته و با هزینه بیت‌المال احداث شده است، بنابراین جزو اموال خاندان پهلوی به‌حساب نمی‌آید و جزو بیت‌المال است و به استناد فرمان حضرت امام خمینی (ره) مورخ ١٣ اسفند ماه ٥٧، مالکیت این دو کاخ بر عهده دولت است.
وی یادآور شد: براساس ماده یک لایحه قانونی مصوب شورای انقلاب به تاریخ ٢٣ فروردین ماه سال ٥٩، کلیه کاخ‌ها ازجمله نیاوران و سعدآباد با محوطه و تاسیسات آنها برای ایجاد موزه در اختیار وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت قرار گرفت. ضمن اینکه بر اساس ماده ۲ همین لایحه تمام اشیای عتیقه برای حفظ و نگهداری در موزه‌ها تحویل وزارت فرهنگ و آموزش عالی (سازمان میراث‌فرهنگی) می‌شود و از سال ۱۳۵۹ تاکنون تمامی مجموعه موزه‌های موصوف در حال ارایه خدمات به عموم است.
طالبیان افزود: براساس بند ۵ مصوبه هیات وزیران مورخ ٢ آذر ماه ٦٠ متضمن قانون تشکیل سازمان میراث‌فرهنگی، کاخ‌های نیاوران و سعدآباد یکی از واحدهای تابعه این سازمان است. معاون میراث فرهنگی تاکید کرد: آنچه مهم است این است که سعدآباد و نیاوران یک لایه از تاریخ معاصر تهران است و حفاظت، نگهداری، مرمت و معرفی این لایه از تاریخ برعهده سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به عنوان سازمان تخصصی در این حوزه نهاده شده است.
وی معماری دو کاخ‌موزه سعدآباد و نیاوران را بخش تفکیک‌ناپذیری از هویت تهران قدیم و جدید دانست و گفت: مجموعه منحصربه‌فردی از معماری تاریخی و معماری معاصر در تهران وجود دارد که بخش مهمی از این مجموعه شامل معماری منحصربه‌فرد در نیاوران و سعدآباد است که آثار هنرمندان و معماران برتر و صاحبنام است و اگر قرار باشد در آینده پرونده‌ای به‌منظور ثبت‌جهانی معماری معاصر تهران تهیه شود آثار معماری سعدآباد و نیاوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
طالبیان اظهار کرد: سازمان میراث‌فرهنگی به لحاظ قانونی خود را ملزم به حفاظت و صیانت از این دو اثر تاریخی می‌داند و با توجه به ظرفیت فرهنگی این دو کاخ‌موزه و همچنین با توجه به اینکه سعدآباد و نیاوران دو پهنه سبز تهران محسوب می‌شوند و باید حفاظت و نگهداری از این دو مجموعه در اختیار سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری واگذار شود.
او یادآور شد: در تمام دنیا مدیریت کاخ‌موزه‌ها برعهده سازمان‌های تخصصی است، ضمن اینکه تجربه نشان می‌دهد هر فضای فرهنگی که از نظر مالکیت بلاتکلیف مانده ضرر دیده است که بهعنوان مثال می‌توان به کاخ مروارید و باغ رامسر اشاره کرد.
معاون میراث فرهنگی کشور گفت: برخلاف برخی از نهادها، نگاه سازمان میراث‌فرهنگی به مجموعه موزه‌ها و کاخ‌موزه‌ها نه تنها نگاه اقتصادی نیست، بلکه یک نگاه فرهنگی است که در حقیقت منافع ملی را در بر می‌گیرد و مطمئن هستم که بنیاد مستضعفان در این موضوع پراهمیت، منافع ملی را مد نظر قرار می‌دهد. مالکیت دو کاخ سعدآباد و نیاوران همواره محل مناقشه میان بنیاد مستضفعان و سازمان میراث فرهنگی بوده است اما در تازه‌ترین اتفاق دادگاه بدوی رای به نفع بنیاد مستضعفان و مالکیت آن بر این دو کاخ داده است. بنیاد مستضعفان و سازمان میراث فرهنگی چند سالی است که بر سر مالکیت بر دو کاخ سعدآباد و نیاوران مناقشه دارند.
خبرگزاری مهر چندی پیش نوشت: « اصل دعوا بر سر تقاضای دولت مبنی بر اصلاح سند مالکیت سعدآباد و برخی دیگر از مجموعه‌ها اتفاق افتاده است. تا قبل از تقاضای دولت برای دریافت سند مالکیت سعدآباد به نام دولت، بنیاد مستضعفان اگرچه سند مالکیت سعدآباد را در دست داشته، اما ادعایی در این زمینه نمی‌کرده است اما بعد از تقاضای دولت برای اصلاح سند مالکیت این مجموعه، مقامات بنیاد هم به تکاپو افتادند تا ملکی که سال ۶۳ به نام آنها به ثبت رسیده را از دولت پس بگیرند. بنیاد مستضعفان که مدعی مالکیت بر کاخ‌های نیاوران و سعدآباد تهران است، اظهارنظری را از امام خمینی (ره) مبنا قرار می‌دهد که در تاریخ ۵۷/۹/۱۲ و حضور دولت موقت فرموده بودند: «به دولت ابلاغ نمایید که این غنائم مربوط به دولت نیست و امرش با شورای انقلاب است و آنچه ماموران دولت به دست آورده‌اند یا می‌آورند باید تحویل بدهند.» بر همین اساس بنیاد مستضعفان معتقد است که کاخ‌های سعدآباد و نیاوران نیز از جمله دارایی‌های خاندان پهلوی به شمار می‌رود و نباید تحت مالکیت دولت قرار داشته باشد.»
منبع: جام جم
27
