حصول 25 درصد صلح و سازش بین زوجین در مشاوره پیش از طلاق/ پیگیری اجباری کردن مشاوره پیش از طلاق

علی‌محمد زنگانه مدیرکل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه با تأکید بر ضرورت جدی گرفتن مشاوره پیش از طلاق و پیش از ازدواج در استحکام زندگی زناشویی و کاهش طلاق اظهار کرد: در خصوص آموزش‌های پیش از ازدواج شورای عالی انقلاب فرهنگی برنامه جامعی را تدوین کرد و به همه دستگاه‌ها این برنامه ابلاغ شد تا این آموزش‌ها حتی در پادگان‌ها و دبیرستان‌ها اجرایی شود.

*قوه قضائیه طلاق را مادر آسیب‌ها می‌شناسد

زنگانه اضافه کرد: آموزش رایگان در دو استان تهران و البرز به راه افتاده و مربیان آموزش‌های لازم را دیده‌اند، با توجه اینکه 38 درصد طلاق‌ها در سال اول ازدواج ایجاد می‌شوند، لازم است که این آموزش‌های پیش از ازدواج با جدیت دنبال شوند.

مدیرکل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی قوه قضائیه ادامه داد: در بحث ایستگاه طلاق که قوه قضائیه مسئول اصلی آن است و بهزیستی به عنوان همکار در کنار ما قرار دارد اقدامات خوبی صورت گرفته و برنامه‌های خوبی در دست اجراست. سال 91، قانون حمایت از خانواده ابلاغ شد و سه سال فرصت برای اجرایی شدن این قانون به قوه قضائیه داده شد در این حین آئین‌نامه اجرایی قانون حمایت از خانواده سال 93 ابلاغ شد و از همان سال 93 در برخی استان‌ها به صورت محدود ارجاع به مشاوره توسط دادگاه صورت گرفت.

وی با بیان اینکه معاونت اجتماعی قوه قضائیه طلاق را مادر آسیب‌ها می‌شناسد، گفت: با توجه به اینکه 70 درصد نوجوانان کانون‌های اصلاح و تربیت نتیجه خانواده‌های فروریخته هستند، آسیب طلاق را به عنوان مهمترین برنامه خود در نظر گرفتیم و تا سال 95 در 30 استان کشور فرایند ارجاع دعاوی خانواده با استفاده از تبصره ذیل ماده 16 که گفته بود قوه قضائیه می‌تواند از ظرفیت سایر سازمان‌ها تا پیش از استقرار زیرساخت‌های خود استفاده کند، با کمک بهزیستی انجام می‌شد. شیوه‌نامه این قانون در سال 94 از طریق محمدباقر الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه ابلاغ شد و در آن شیوه‌نامه مشخص شده بود مراکز مشاوره از چه طریق فرآیند را اجرایی کنند.

*25 درصد صلح و سازش بین زوجین در مشاوره پیش از طلاق

زنگانه ادامه داد: در سال 95 ـ 94 در استان‌های مجری دستاورد خوبی داشتیم و به طور میانگین 25 درصد صلح و سازش از میان مراجعه‌کنندگان برای مشاوره پیش از طلاق ثبت شد که بیشترین استان‌ها چهارمحال و بختیاری با 38 درصد بود و استان البرز با 8 درصد صلح و سازش کمترین میزان را به خود اختصاص داد. کارگاه امید برای مشاوره پیش از طلاق ویژه‌سازی شد و کارگاه به مهر نام گرفت.

مدیرکل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی قوه قضائیه خاطرنشان کرد: این کارگاه‌ها 7 ساعت در سه جلسه است و زمانی که دادگاه‌ها به کارگاه مهر ارجاع می‌دهند افراد در این کارگاه مسائلی را با یک تسهیل‌‌گر مطرح می‌کنند و 8 تا 9 درصد افراد در همین کارگاه‌ها پیش از مرحله مشاوره اصلی به صلح و سازش می‌رسند. اتفاقی که در این کارگاه می‌افتد تنها شنیده شدن حرف‌های زوجین است.

وی با بیان اینکه پرونده‌های اختلاف خانوادگی که به طلاق منتهی می‌شوند از تقاضای نفقه و مهریه آغاز می‌شوند، گفت: با توجه به این مطلب، از ماده 18 قانون حمایت از خانواده استفاده کردیم و ارجاع به این مراکز مشاوره را در سایر دعاوی خانوادگی از جمله مهریه و نفقه نیز اجباری ساختیم.

*غربالگری‌های اورژانسی زوجینی که اختلاف جدی دارند

زنگانه بیان کرد: در مراکز مشاوره سه نوع مشاوره انجام می‌شود که پرداخت هزینه آن بر اساس تعرفه مصوب است و برای افراد بی‌بضاعت و فاقد تمکن مالی به کمک یاری‌برگ تسهیلاتی پیش‌بینی شده است. مراکز مشاوره فعلی متعلق به بهزیستی و سازمان نظام روانشناسی است و در آنها مشاوره حقوقی و مذهبی از طریق روانشناسان متخصص به مراجعان ارائه می‌شود. در صورتی که نیاز باشد پیش از مشاوره افراد غربالگری می‌شوند، در مرحله غربالگری مشاور بررسی می‌کند که آیا فرد نیاز به مشاوره دارد و آیا با مشاوره به صلح می‌رسد زیرا در برخی مواقع اختلافات زوجین عمیق بوده و خطر جانی یک طرف را تهدید می‌کند. بنابر این در غربالگری میزان اورژانسی بودن اختلافات بررسی می‌شود تا اگر مشکلات با مشاوره حل نشد، افراد پس از مرحله غربالگری فوراً به دادگاه معرفی شوند که البته درصد کمی از افراد در مرحله غربالگری سریعاً به دادگاه ارجاع داده می‌شوند.

وی در خصوص حداقل و حداکثر زمان طول کشیدن پروسه مشاوره گفت: مشاوره با ارجاع دادگاه حداقل 45 روز و حداکثر 6 ماه طول می‌کشد و 40 درصد تعرفه سازمان روانشناسی حداقل جلسات سه جلسه بوده و حداکثر با توافق طرفین معین می‌شود. مشاوره‌های فردی شامل مددکاری، روانشناسی و مشاوره حقوقی ـ‌ مذهبی که یا به صلح و سازش رسیده و پرونده مختومه می‌شود یا قصد صلح و سازش دارند و نیاز به زمان مشاوره بیشتری است و از دادگاه تقاضای زمان بیشتری می‌شود و یا اینکه با عدم صلح و سازش به دادگاه بازگشته و روند طلاق را ادامه می‌دهند.

پیگیری اجباری کردن مشاوره پیش از طلاق تا پایان سال در تهران

زنگانه تصریح کرد: پیگیر هستیم که در تهران با توجه به اینکه نرخ آسیب‌های اجتماعی در آن بالاتر است و مشخصاً در میانگین آسیب‌های اجتماعی کشور هم تأثیر زیادی دارد تا پایان سال جاری اجباری کردن مشاوره پیش از طلاق را اجرا کنیم. هم اکنون به صورت محدود در برخی مجتمع‌های قضایی تهران این مشاوره‌ها انجام می‌شود و 130 مرکز مشاوره و 9 مرکز غربالگری بهزیستی آموزش‌های لازم را دیده‌اند، زیرساخت‌های سامانه تسنیم آماده شده و تلاش داریم که شرایط را مطابق دستورالعمل ابلاغ شده آماده کنیم.

وی ادامه داد: کارگاه‌های ویژه مخصوص مشاوران در سطح ملی و استانی تشکیل شده و بنابر آنچه در فراخوان جذب مشاوره خانواده قوه قضائیه ذکر خواهد شد افراد باید شرایطی همچون داشتن حداقل 35 سال سن، تأهل، 5 سال سابقه مدیریت مراکز مشاوره، 5 سال سابقه مشاوره را داشته باشند تا پس از مدتی بتوانند بعد از گذراندن آموزش‌هایی وارد واحدهای مشاوره قوه قضائیه شوند.

منبع: فارس

10