کمرونقی مبادلات تجاری در گذرگاه مرزی لطفآباد خراسان رضوی
گرچه فعالیت در مرز تجاری ترانزیتی لطفآباد شهرستان درگز پس از ماهها تعطیل اجباری ناشی از بحران کرونا، آذر ماه امسال دوباره آغاز شد اما روند مبادلات و بازرگانی در این مرز گمرکی هنوز از رونق شایسته ظرفیت خود برخوردار نیست.
پیش از بحران شیوع ویروس کرونا تجارت چمدانی و مسافری انواع کالاها از طریق مرز لطفآباد برقرار بود که زمینه ایجاد اشتغال فراوانی را در منطقه ایجاد کرده بود اما اکنون این شیوه از طرف مقابل ممنوع شده و این مرز بیشتر حالت ترانزیتی یافته است و ویژه کالاهایی شده است که به صورت کانتینر از سواحل جنوبی کشورمان به کشور ترکمنستان وارد میشود.
در گذشته کانتینرهای ترانزیتی ترکمنستان با استفاده از تریلیهای ایرانی به سرتاسر جمهوری ترکمنستان انتقال مییافت اما اکنون علاوه بر کاهش میزان ترازیت کالا از این مرز، شیوه نقل و انتقال نیز به نفع طرف ترکمن تغییر یافته است و کاهش درآمد بسیاری را برای نهادهای متولی حکومتی مثل شهرداری و رانندگان و دست اندرکاران سیستم حمل و نقل جادهای ایرانی در پی داشته است.
شهردار شهر مرزی لطفآباد گفت: این مرز زمینی با وجود برخورداری از زیر ساختهای قابل توجه برای توسعه تجارت ترانزیتی و چمدانی با کشور همسایه یعنی ترکمنستان، به دلیل شرایط ناشی از بحران شیوع ویروس کرونا بیش از ۹ ماه به طور کامل تعطیل بود.
محمد پروانه افزود: این گذرگاه مرزی از نیمه آذرماه با وجود شرایط محدودکننده اعمال شده توسط ترکمنستان فقط برای ترانزیت کانتینری فعالیتش را آغاز کرده اما شرایط کنونی آن در مقایسه با دوران رونق و شکوفایی تجارت در لطفآباد، مطلوب نیست.
وی ادامه داد: در دوران شکوفایی رونق این مرز، روزانه ۲۵۰ تریلی ایرانی حامل کانتینر کالا از ایران وارد کشور ترکمنستان میشد و ۲۵۰ تریلی که کالای خود را در ترکمنستان خالی کرده بود نیز به کشور بر میگشت در حالی که اکنون تعداد تریلیهای ورودی و خروجی بین ۳۰ تا ۶۰ دستگاه است و در شیوه انتقال نیز تغییراتی به نفع طرف ترکمن اتخاذ شده و تریلیهای ایرانی دیگر حق ورود به خاک ترکمنستان را ندارند و شیوه انتقال کالا به این صورت است که تریلیهای ایرانی کانتینرهای حامل کالا را از بنادر جنوبی کشورمان به گمرک مرزی میآورند و در محوطه آن خالی میکنند و تریلیهای ترکمن با ورود به گمرک ایران کانتینرها را به مقصد مناطق مختلف کشورشان بارگیری میکنند.
شهردار لطف آباد گفت: این شیوه تبادل کالای ترانزیتی به لحاظ اقتصادی بیشتر به نفع طرف ترکمن است و درآمد نهادهای حاکمیتی و راننده های تریلی ایرانی را به شدت کاهش داده و باعث بروز نارضایتیهای فراوانی شده است.
پروانه افزود: شهرداری لطفآباد در گذشته از قبل عوارض قانونی ماهانه ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشت در حالی که اکنون این میزان به کمتر از ۱۰ میلیون تومان در ماه کاهش یافته و بخش عظیمی از رانندگان تریلی ایرانی نیز که قبلا در این بخش فعالیت میکردهاند نیز شغل خود را از دست داده اند و درآمد آنها کاهش یافتهاست.
وی ادامه داد: لزوم اتخاذ تصمیم مقامات کلان کشوری برای یافتن راهکارهای دیپلماتیک با رایزنی با مقامهای کشور همسایه جمهوری ترکمنستان در راستای رونق دوباره ترانزیت کالا ، برقرار مجدد تجارت چمدانی و ایجاد اشتغال و کسب درآمد، خواسته عموم مردم منطقه شمال خراسان رضوی است و انتظار می رود مسوولان ارشد کشوری این موارد را در دستور کار جدی خود قرار دهند.
اوایل بهمن ماه جاری استاندار خراسان رضوی در جریان سفر به شهرستان درگز و حضور در شهر مرزی لطفآباد بر اتخاذ راهکار و تدابیر جدی برای رونق و شکوفایی دوباره تجارت در این شهر مرزی تاکید کرد و گفت: برنامههای توسعهای به خاطر کرونا نباید متوقف شود و مرز لطف آباد درگز با ترکمنستان هم باید دوباره به اوج فعالیت خود برسد.
محمدصادق معتمدیان در نشستی پس از بازدید از مرز لطفآباد افزود: تلاش داریم از مرز لطفآباد برای توسعه شهرستان درگز استفاده کنیم علاوه بر پیگیری "ترانشیپمنت" کالا در مرز، سرمایهگذاری بخش خصوصی نیز برای توسعه پایانه و طرح احداث انبار پنج هزار متر مربعی نیز باید پیگیری شود.
وی ادامه داد: هرگونه اقدام مسوولان محلی باید مطابق با سیاستهای کلان کشور باشد و از تصمیمگیریهای شهرستانی در این خصوص باید خودداری شود و به طور قطع همه دستگاهها باید از سیاستهای ملی تبعیت کنند چرا که این سیاستها در چارچوب مسایل ملی و دیپلماتیک است.
فرماندار شهرستان درگز نیز گفت: اقتصاد این شهرستان مرزی در شمال خراسان رضوی و همجوار با کشور ترکمنستان تحت تاثیر تبادلات تجاری پایانه و بازارچه مرزی لطفآباد است.
علی فراهی افزود: با توجه به شیوع کرونا این مرز بیش از ۹ ماه تعطیل بود که مشکلات اقتصادی فراوان برای اهالی منطقه ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: اقتصاد درگز متاثر از تبادلات تجاری از مرز لطفآباد با کشور ترکمنستان است به طوری که پیش از این با رونق تجارت یا اعمال محدودیتهای تجاری و مرزی از سوی کشور همسایه، وضعیت اقتصادی شهرستان با فراز و فرود رو به رو میشد.
فرماندار درگز گفت: بیش از هزار نفر در منطقه مرزی لطفآباد در قالب پایانه مرزی، فعالان شرکتهای حمل و نقل، بازارچه مرزی و گمرک به خاطر تعطیلی ۹ ماهه منبع درآمد خود را از دست داده اند.
فراهی افزود: بخشی از مراجعه مردم به فرمانداری برای دریافت کمکهای معیشتی مربوط به فعالان بخش گمرکی است که با رایزنی توانسته ایم برخی وام های ضروری را برای متقاضیان فراهم کنیم که البته در دراز مدت نیز این کمکها جوابگوی نیاز مردم نخواهد بود.
وی اضافه کرد: در حال حاضر صادرات و ترانزیت کالا در پایانه مرزی لطف آباد حدود ۲۵ درصد میزان تبادلات تجاری دوران پیش از شیوع کروناست که بیشتر آن به شکل ترانزیت کالا از مسیر ایران به مقصد ترکمنستان است.
فرماندار درگز گفت: هم اکنون روزانه حدود ۳۰ تا ۶۰ دستگاه تریلی در قالب ترانشیپمنت کالا در مرز لطفآباد جا به جا میشود که کاهش ۷۵ درصدی نسبت به زمان رونق گذشته را نشان میدهد اما از آنجایی که در شرایط جدید پس از بازگشایی مرز تبادل کالا به صورت ترانشیپمنت انجام می شود فعالیتهای تخلیه و بارگیری کامیونها در مرز بیشتر از سال گذشته و قبل از شیوع کروناست.
فراهی افزود: بر اساس توافقات انجام شده شیوه تبادلات تجاری در دوران کرونا به شکل جابهجایی کالا بر روی ناوگانهای باری یا ترانشیپمنت کالاست که نیازمند فعالیت نیروهای باربری و کارکنان مرزی در این حوزه است.
ترانشیپمنت نوعی حمل و نقل است که در آن کالا تحت نظر گمرک از یک وسیله حمل و نقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی منتقل می شود.
گذرگاه مرزی "لطفآباد" شهرستان درگز در ۹۰ کیلومتری جنوب عشقآباد پایتخت ترکمنستان قرار دارد و فاصله این پایانه مرزی با شهر درگز در شمال خراسان رضوی ۲۲ کیلومتر است.
شهرستان کوهستانی درگز با ۷۴ هزار نفر جمعیت در ۲۵۴ کیلومتری شمال مشهد واقع است.
منبع: ایرنا
68