دانشگاهی که بر اساس شهریه دانشجو بچرخد قابل دفاع نیست
رئیس دانشگاه شهیدبهشتی می‌گوید: «معتقدم دانشگاهی که بر اساس شهریه دانشجویان بچرخد، قابل دفاع نیست ولی وزارت علوم هم از این بازار پولی‌سازی آموزش استفاده نکرده است.»
هفته پژوهش شروع شده و هر سال در این هفته بحث‌ها درباره وضعیت پژوهشی کشور داغ است. بخش زیادی از پژوهش‌محور بودن آموزش جدا از اینکه درگیر صنعت و ارتباط با شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری شده است، زیرسایه این مراکز قرار گرفته است و هنوز نتوانسته در حالت ایده‌آل خود کاربردی شود. با این حال سیدحسن صدوق، رئیس دانشگاه شهید بهشتی از شروع فرآیندی خبر داده که پژوهش‌ها با نیاز روز جامعه همخوانی داشته باشند. او همچنین درباره پولی‌سازی آموزش نیز می‌گوید: «معتقدم دانشگاهی که بر اساس شهریه دانشجویان بچرخد، قابل دفاع نیست ولی وزارت علوم هم از این بازار پولی‌سازی آموزش استفاده نکرده است.»
گفت‌وگوی او را با «خبرآنلاین» در ادامه می‌خوانید:
به نظرشما پژوهش‌ها تا چه حد در محیط آکادمیک ایران با نیازهای روز جامعه همخوانی دارد؟
برآیندی به وجود آمده که پژوهش‌ها بتواند با نیازهای روز جامعه همخوانی پیدا کند و این بستر ایجاد شود اما ما نمی‌توانیم مدعی شویم که پژوهش‌هایمان را در جهت نیاز جامعه هدایت می‌کنیم. با این حال همین که این فرآیند شروع شده و برای دانشجویان و اساتید دغدغه ایجاد کرده است، قدم بسیار خوبی است.
پژوهش‌ها در ایران چقدر کاربردی است؟
طبیعتا پژوهش‌ها در دانشگاه‌های صنعتی و مهندسی بیشتر کاربردی است و این میزان در دانشگاه‌های علوم انسانی کم‌تر است. به هر حال نباید نادیده بگیریم که بخشی از صنعت کشور در راهی قدم گذاشته که زیربنای علمی پیدا کند و مصداق کاربردی بودن پژوهش‌ها در دانشگاه‌ها را می‌توانیم در پارک‌های علم و فناوری هم به وضوح ببینیم. در حال حاضر حدود ۴۱ پارک علم و فناوری در کشور وجود دارد که ۳۰ مورد آن به شکل فعال فعالیت می‌کنند و تعدادشان رو به رشد است.
با توجه به اینکه در حال حاضر در دانشگاه‌ها شاهد افت سطح کیفی پژوهش‌ها هستیم و حتی شاهد خرید و فروش آن برای کسب نمره، این اتفاق چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد؟
خرید و فروش مقاله مسئله‌ای نسبی است و نسبت آن در دانشگاه‌ها متفاوت است؛ به این صورت که این اتفاق در دانشگاه‌های تراز اول بسیار کم است و عمومیت ندارد ولی متاسفانه خرید و فروش مقاله و پایان‌نامه به دلایل مختلفی چون مدرک‌گرایی رخ می‌دهد و همه می‌خواهند ارشد و دکترا داشته باشند. همین مسئله سبب می‌شود تا شاهد پایین آمدن سطح کیفیت پژوهش در بین برخی دانشجویان باشیم.
با توجه به رشد مراکز رشد و فناوری در دانشگاه‌ها، آیا می‌توان گفت رویکردهای پژوهشی تقریبا زیر سایه این مراکز قرار گرفته‌اند یا مکمل همدیگر هستند؟
رویکردهای پژوهشی و مراکز رشد و کارآفرینی در حال هم‌پوشانی با یکدیگر هستند؛ این دو مسئله نه باید زیر سایه یکدیگر قرار بگیرند نه از هم گسسته باشند. البته معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری قول مساعدت به ما داده‌اند؛ زیرا دانشجویان ما دنبال ایده هستند و نیاز به معرفی فعالیت‌ها و خلاقیت‌هایشان دارند. علاوه بر این دانشگاه‌ها هم به این موضوع حساس شده‌اند و در حال پیشرفت هستیم. با این حال مهم‌ترین مسئله هدفمندکردن پایان‌نامه‌هاست تا در گروه پژوهش‌های کاربردی قرار بگیرد.
با توجه به اینکه در حال حاضر شاهد پولی‌سازی آموزش در دانشگاه‌ها هستیم، رویکرد شما چیست؟
هیئت‌امنای دانشگاه‌ها مصوباتی دارند که در آنها مشخص شده کسانی که می‌خواهند خارج از مدار کنکور وارد دانشگاه شوند، وجه و شهریه پرداخت کنند. وقتی اولویت یک دانشجو، کیفیت نیست، باید هزینه آن را بپردازد. هرچند پولی‌سازی آموزش موضوع قابل استقبالی نیست ولی شهریه‌دادن امر معمول و مرسومی است؛ همانطور که دانشگاه آزاد شهریه می‌گیرد. به‌هرحال تعدادی از دانش‌آموزان زحمت بیشتری می‌کشند، مستعدتر هستند و حق تحصیل رایگان را هم از طرف دولت می‌گیرند و به‌تبع دولت هم بر این دانشجویان سرمایه‌گذاری می‌کند. از طرفی دیگر گروهی هم هستند که با بدون تلاش و با کیفیت پایین می‌آیند و آماده پول‌دادن و شهریه دادن هستند. در دیگر دانشگاه‌ها هم وضعیت به همین شکل است و فقط مختص ایران نیست. با این حال معتقدم دانشگاهی که بر اساس شهریه دانشجویان بچرخد، قابل دفاع نیست ولی وزارت علوم هم از این بازار پولی‌سازی آموزش استفاده نکرده است. دولت به اندازه توان اقتصادی به دانشگاه‌ها سرمایه می‌دهد و بخشی از این نیاز از طریق دانشجویان پرداخت می‌شود.
منبع: خبر آنلاین
1981
