از "کوتوله‌های سفید" چه می‌دانید؟

"مأموریت گایا"(Gaia mission) آژانس فضایی اروپا از ۲۰۱۳ تاکنون در حال نقشه برداری از کهکشان راه شیری است. این تلسکوپ فضایی سال گذشته موفق به انتشار دومین سری داده‌های ارزشمندش که شامل تصاویر بیش از یک میلیارد ستاره بود، گردید.

از آن زمان، ستاره شناسان این کاتالوگ را جستجو کرده‌اند تا اطلاعات جدیدی درباره کیهان به دست آورند. تنها اجرامی که در تصویر ثبت شده توسط گایا به فراوانی یافت می‌شوند، "کوتوله‌های سفید"(white dwarfs) هستند.⠀⠀⠀

کوتوله سفید گونه‌ای از اجرام فضایی است. در زندگی یک ستاره در دوران پیری برخی از ستارگان که از حد ۱.۴ جرم خورشید پر جرم‌تر باشند به ستاره نوترونی یا سیاهچاله (۳ برابر جرم خورشید) و اگر از این حد کم جرم تر باشند تبدیل به کوتوله سفید می‌شوند. ماده تشکیل دهنده کوتوله‌های سفید به اندازه‌ای به هم فشرده است که یک فنجان از آن صدها تن وزن دارد. کوتوله‌های سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحله تکامل بسیاری از ستاره‌ها هستند. ستاره‌هایی که جرمشان تقریباً معادل جرم خورشید (۱٫۴ جرم خورشید) یا کمتر از آن است به احتمال زیاد همگی به کوتوله سفید تبدیل می‌شوند.

گایا (فضاپیما)

گایا یک تلسکوپ فضایی است که در تاریخ ۱۹ دسامبر سال ۲۰۱۳ توسط آژانس فضایی اروپا (ESA) پرتاب شده و انتظار می‌رود مأموریت آن تا سال ۲۰۲۲ ادامه یابد. این تلسکوپ فضایی برای اخترسنجی با دقت بی‌سابقه‌ای از موقعیت‌ها، فاصله‌ها و حرکت‌ها طراحی شده است.

اهداف گایا نزدیک به یک درصد از جمعیت ستارگان کهکشان راه شیری را دربردارد. این فضاپیما هر یک از ستارگان هدف را، در حدود ۷۰ بار طی یک دوره پنج ساله به منظور یافتن موقعیت، فاصله و جابجایی دقیق هر یک از هدف‌ها رصد و دنبال خواهد کرد.

منبع: ایسنا

763