ایمن کردن ماگها با طلا و نقره
لعابهای رنگارنگ روی لیوانهای بزرگ (ماگ) سرامیکی ممکن است زیبا به نظر برسد، اما این احتمال وجود دارد که حاوی مواد سمی باشد.
لعابی که روی لیوانهای بزرگ مشهور به ماگ(mug) ساخته شده از سرامیک کشیده میشود ممکن است حاوی مواد سمی باشد. اگرچه برخی از تولید کنندگان به ترکیبات کمتر مضر روی آوردهاند، اما این لعابهای سرامیکی به طور سنتی حاوی فلزات سنگین مانند باریم و کادمیوم هستند و برخی از آنها هنوز هم استفاده میشود.
هنگامی که از فلزات سنگین برای تولید رنگهای روشن استفاده میشود، این فلزات میتوانند به مرور زمان از سرامیک جدا شوند و به طور بالقوه باعث ایجاد مشکلات سلامتی شوند.
دانشمندان دانشگاه ویرجینیا ریچموند تحت هدایت دکتر "رایان کوپاگ" به همین دلیل اضافه کردن نانوذرات نقره و طلا که کمتر سمی هستند را به لعاب روشن کننده سرامیک آزمایش کردند. کاهش ذرات فلزی استفاده شده در لعابها و کوچک کردن آنها تا اندازه بین 1 تا 100 نانومتر، پس از درآمدن از کوره کیفیت نوری آنها را تغییر داد.
وقتی لعاب زنی نمونههای سرامیکی به پایان رسید، ذرات نقره رنگهای قرمز یا روشن سبز تولید کرده بودند، در حالی که ذرات طلا به رنگ قرمز تیره و آبی ظاهر شد.
دانشمندان دریافتند که با استفاده از غلظتهای مختلفی از این نانوذرات یا ترکیب دو نانوذره در نسبتهای مختلف میتوان رنگهای مختلفی تولید کرد.
با اینکه نقره و طلا نیز از دسته فلزات سنگین هستند، اما گفته میشود استفاده از آنها در مقادیر مورد نیاز برای تولید رنگهای مورد نظر -حدود 0.01 درصد از وزن لعاب- نباید خطری ایجاد کند. در مقابل، سایر فلزات سنگین مورد استفاده در لعابها 5 تا 15 درصد از وزن لعاب را تشکیل میدهند که این میزان در مورد منگنز حتی به 50 درصد نیز میرسد.
علاوه بر این، به دلیل اینکه به مقادیر کمی از نقره و طلا نیاز است، بنابراین لعابهای نقره و طلا خیلی گران نمیشوند. تخمین زده میشود که مقدار لعاب مورد نیاز برای پوشاندن یک ماگ سرامیکی تنها حدود 30 تا 40 سنت هزینه دارد.
این مطالعه در بستر آنلاین SciMeetings انجمن شیمی آمریکا منتشر شده است.
منبع: ایسنا
24