خوک‌ها نیز دچار آپنه خواب می‌شوند

محققان آمریکایی می‌گویند که این خوک‌های کوچک و بامزه با پوزه کوتاه و دم تاب خورده به نام یوکاتان(Yucatan) دارای مجاری هوایی هستند که از نظر اندازه و بافت مشابه انسان‌هاست و این به آن معناست که این خوک‌ها گاهی به طور طبیعی دچار آپنه خواب می‌شوند مانند یک دایناسور خرناس می‌کشند.

کارشناسان با استفاده از اسکن تشدید مغناطیسی (MRI) در هنگام خواب، افزایش سرعت جریان هوا را در مناطق باریک گلوی خوک‌ها پیدا کردند. سرعت زیاد جریان هوا و باریک شدن فضای گلو ممکن است دلایلی باشد که باعث توقف جریان هوا و در نتیجه آپنه می‌شود. این مشکل در خوک‌های چاق بارزتر بود. در تحقیقات قبلی ارتباطی میان چاقی و بروز آپنه خواب در انسان‌ها یافت شده است.

آپنه خواب یکی از انسدادهای رایج تنفسی است که باعث می‌شود در طول شب چندین بار از خواب بپرید. در حال حاضر تنها چندین درمان دشوار و تهاجمی مانند "دستگاه‌های فشار جریان هوای همواره مثبت"(CPAP)وجود دارد. این دستگاه‌ها هوا را به داخل ماسکی که روی صورت قرار می‌گیرد پمپ می‌کنند و با جلوگیری از تنگ شدن مجاری تنفسی باعث بهبود تنفس می‌شوند. سایر روش‌های درمانی نیز که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند دستگاه نگه دارنده فک که وسیله‌ای مشابه محافظ لثه است و مجاری تنفسی را هنگام خواب باز نگه می‌دارد و یا انجام عمل برداشتن لوزه وجود دارند.

زی جون لیو (Zi-Jun Liu)، محقق اصلی در بخش ارتودنسی در دانشگاه واشنگتن و همکارانش تلاش کردند تا مکانیسم این بیماری را بهتر درک کنند. آنها خوک‌های کوچک یوکاتان را مورد بررسی قرار دادند، زیرا از نظر اندازه و ساختار مجاری هوایی با انسان قابل مقایسه هستند. اگرچه این خوک‌ها مینیاتوری نامیده می‌شوند، اما وزن آنها ۱۰۰ پوند و در هنگام چاقی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ پوند است. دو مورد از خوک‌های مورد بررسی در آزمایش‌ها چاق بودند و سه مورد وزنی طبیعی داشتند.

پس از بیهوش کردن این خوک‌ها محققان چندین مورد آپنه تنفسی در دو خوک چاق مشاهده کردند در حالی که فقط یکی از سه خوکی که وزن طبیعی داشتند آپنه تنفسی نشان داد. در حالت خواب عادی تنها خوک‌های چاق ۳۵ بار در ساعت آپنه تنفسی نشان دادند و درحالی که خوک‌های با وزن طبیعی خروپف نمی‌کردند دو خوک چاق در دو حالت بیهوشی و خواب عادی خروپف می‌کردند.

آپنه خواب ناشی از مشکلات آناتومیکی بینی و گلوست که باعث توقف جریان هوا می شود. تاکنون نحوه جریان هوا از طریق این مجاری و مکانیسم‌هایی که باعث توقف این جریان می‌شود مشخص نشده است.

این گروه برای یافتن اطلاعات بیشتر پس از اسکن خوک‌ها مدلی سه بعدی از مجاری تنفسی آن‌ها ساختند و متوجه شدند که حلق خوک‌های چاق به طور قابل توجهی در مناطقی باریک‌تر می‌شود و شدت جریان هوا در این مناطق ۲۵ درصد بیشتر است.

یکی از فرضیه‌های محققان این بود که آپنه خواب در اثر آنچه تحت عنوان "تلاطم" در مجاری تنفسی شناخته می شود، ایجاد شده است. لیو می‌گوید شاید اگر سوار هواپیما شده باشید با این واژه آشنا باشید. تلاطم به معنی گردش هوا در یک منطقه خاص است که در هواپیما باعث تکان‌های شدید می‌شود. در مجاری هوایی خوک‌ها، این تلاطم می‌تواند ناشی از تغییر شکل ناگهانی مجاری تنفسی و تغییر سرعت جریان هوا باشد. اما فرضیه‌ی تلاطم هوا با بررسی خوک‌ها رد شد زیرا به رغم باریک شدن حلق و افزایش سرعت جریان هوا، محققان هیچ تلاطمی در مجاری هوایی خوک‌ها پیدا نکردند.

این تحقیقات نشان داده است که خوک‌های کوچک می‌توانند یک مدل حیوانی طبیعی برای بررسی علل ایجاد آپنه خواب باشند و به درک بیشتر تاثیر آپنه خواب بر بدن کمک کنند.

به گفته این گروه، برای یافتن راه حل طولانی مدت و سازوکارهای این بیماری باید کارهای بیشتری انجام شود.

لیو می‌گوید: به رغم یافته‌های ما، مکانیسم آپنه خواب هنوز کاملاً شناخته شده نیست. البته که دلایل آناتومیک وجود دارد، اما دلایل عملکردی آن هنوز جای بحث دارد.

این مطالعه در مجله Heliyon منتشر شده است.

منبع: ایسنا

24