هیجانانگیزترین رویدادهای فضایی سال ۲۰۲۱ چه بودند؟
سال ۲۰۲۱ با توجه به پرتاب بزرگترین و پیشرفتهترین تلسکوپ فضایی جهان موسوم به «جیمز وب»، ۳ ماموریت موفق مریخ و رونق گردشگری فضایی میلیاردرها، سال فوقالعادهای برای سفرهای فضایی بوده است.
در سال جاری میلادی بیش از ۱۳۰ ماموریت فضایی انجام شده است که اکثریت قاطع آنها موفقیت آمیز بودهاند.
اگرچه تخمین زده میشود که هزینه یک سفر سه نفره به ایستگاه فضایی بینالمللی در سال آینده میلادی ۵۵ میلیون دلار (۴۸.۷ میلیون یورو) است اما بدون شک اکتشافات فضایی ارزانتر میشوند.
البته این کاهش هزینهها تا حد زیادی به لطف شرکتهای خصوصی هوافضا است که با توسعه کپسولها و موشکهای قابل استفاده دوباره همراه شده است، روندی که به نظر میرسد تا سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت.
با این حال، همه چیز آسان نبوده است. افزایش ماموریتها و فضاپیماهای در مدار به افزایش «زبالههای فضایی» میانجامد. بخشهایی از فضاپیماها که صدها مایل بالاتر از زمین در فضا شناور هستند، امکان برخورد با ایستگاه فضایی بینالمللی یا ماهوارههای موجود در مدار را افزایش میدهد.
همچنین زمانیکه روسیه تصمیم گرفت یکی از ماهوارههای خود را در مدار منفجر کند، مشکلات کوچکی ایجاد شد.
خوب یا بد، با نزدیک شدن به پایان سال میلادی، میتوان شماری از بزرگترین رویدادهای فضایی این سال را برشمرد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب
بزرگترین و پیشرفتهترین تلسکوپ فضایی جهان موسوم به «جیمز وب» روز شنبه ۲۵ دسامبر از پایگاه گویان فرانسه، واقع در آمریکایی جنوبی به فضا پرتاب شد.
کار ساخت این تلسکوپ ۹ میلیارد دلاری از سال ۲۰۰۴ میلادی با همکاری مشترک ناسا، آژانس فضایی کانادا و آژانس فضایی اروپا آغاز شده بود.
جیمز وب برای خواندن نور مادون قرمز طراحی شده است و می تواند کاملترین داستان تاریخ پر شدن جهان از نور را برای ما بازگو کند.
۳ ماموریت موفق مریخ
به طور باورنکردنی، سه ماموریت موفق مختلف برای رسیدن به مریخ از آمریکا، امارات عربی متحده و چین همگی در سال ۲۰۲۱ انجام شده است.
مریخنورد پشتکار (Perseverance) ناسا با موفقیت در ۱۸ فوریه در دهانه دهانه جیزرو سیاره سرخ فرود آمد، مکانی استراتژیک که میتواند سرنخهایی از حیات میکروبی موجود در مریخ را در اختیار دانشمندان قرار دهد.
کاوشگر مریخپیمای امید امارات عربی متحده در ۹ فوریه با موفقیت وارد مدار مریخ شد. این ماموریت قرار است دو سال طول بکشد و با بررسی جو مریخ، چرخههای آب و هوای روزانه و فصلی در این سیاره را تجزیه و تحلیل کند.
فضاپیمای رباتیک تیانون-۱ چین نیز با موفقیت در ۱۰ فوریه در نیمکره شمالی مریخ فرود آمد.
اولین پرواز در سیاره ای دیگر
بالگرد مریخی نبوغ (Ingenuity) متصل به قسمت زیرین مریخ نورد پشتکار ناسا یک دور در اطراف سیاره چرخید. ناسا در ۱۹ آوریل، نخستین پرواز کنترل شده یک هواپیما را در سیارهای دیگر به مدت ۳۹ ثانیه انجام داد.
فضاگردی وارد چرخه جدید میشود
اگر گردشگری زمینی در سال ۲۰۲۱ به لطف کووید-۱۹ متلاطم بود اما حداقل این صنعت در فضا رونق گرفت.
در سال ۲۰۲۱ میلیاردرهایی مانند جف بزوس و ریچارد برانسون با موشکهای شرکتهای هوافضای «بلو ارجین» و «ویرجین اوربیت» به مدار پایین زمین پرتاب شدند.
یوساکو مائساوا، میلیاردر ژاپنی هم در سفری تفریحی، ۱۲ روز را در ایستگاه فضایی بینالمللی گذراند.
اولین فیلم ساخته شده در فضا
یولیا پرسیلد و کلیم شیپنکو، فیلمسازان روسی رقابت سختی را با افرادی چون تام کروز برای دستیابی به امتیاز فیلمبرداری فیلم بلند فضایی شروع کردند.
این زوج ۱۲ روز را صرف فیلمبرداری فیلم خود به نام «چالش» در ایستگاه فضایی بینالمللی کردند و حتی آنتون شکاپلروف، فضانورد روسی را به کار گرفتند.
این درام بر دکتری تمرکز دارد که برای انجام یک عمل جراحی اضطراری روی یک فضانورد به ایستگاه فضایی بینالمللی فرستاده میشود.
لمس خورشید
ناسا در ماه دسامبر اعلام کرد که یک فضاپیما برای نخستین بار با موفقیت وارد تاج خورشیدی شده است. بر اساس اعلام ناسا، کاوشگر خورشیدی پارکر پس از چند ماه در آوریل ۲۰۲۱ وارد جو خورشید شده است.
برخورد نزدیک با اتمسفر خورشید به دانشمندان کمک میکند تا با به دست آوردن دادههایی در مورد بادهای خورشیدی یا شراره های خورشیدی، درک بهتری از چگونگی تأثیر آنها بر زندگی در زمین پیدا کنند.
موشک چینی که به زمین افتاد
در کنار خبرهایی امیدوارکننده از اکتشافات فضایی، لحظات اضطراب آوری هم وجود داشتهاند. چین در ژوئیه اعلام کرد که بخشی از موشک لانگ مارچ با سرعت ۲۹ هزار کیلومتر در ساعت، بدون کنترل دوباره به جو زمین وارد شده است.
خوشبختانه بیشتر بقایای موشک هنگام ورود دوباره سوخت و بقیه به اقیانوس هند سقوط کرد. این حادثه با انتقاد گسترده جامعه بینالمللی مواجه شد.
ماموریت دارت ناسا
ناسا در ماه نوامبر یک ماموریت غیرمعمول را برای جابجایی یک سیارک نزدیک زمین انجام داد.
یکی از اهداف این مأموریت برای زمانی است که برخی سیارکها برای زمین خطر ایجاد میکنند. بنابراین ماموریت دارت ناسا یک ماموریت ضد سیارک است.