خطر انحصارطلبی در تکنولوژی هوش مصنوعی/ تجربه محدودسازی علوم هستهای تکرار میشود؟
این روزها درباره خطرات هوش مصنوعی صحبتهای زیادی مطرح میشود، درست مانند دهه ۱۹۷۰ که پس از یک دوره رقابت هستهای، همه نگران خطرات این نوع انرژی بودند، آیا این تجربه تاریخی تکرار میشود؟
نامه ۳۵۰ کارشناس بین المللی در حوزه تکنولوژی، یک پیام ساده دارد: هوش مصنوعی ممکن است به انقراض بشر بیانجامد.
رهبران صنعت هوش مصنوعی هشدار میدهند که ممکن است این فناوری بشریت را به سمت انقراض سوق دهد. از جمله این رهبران، سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI، است. او دو هفته پیش در جلسه استماع کنگره آمریکا از دولتها خواسته بود از هماکنون به فکر قانونهای لازم برای هوش مصنوعی باشند و خطرات ناشی از آن را با همهگیریها و جنگ هستهای برابر کنند.
بیش از 350 امضاکننده نامهای که توسط مرکز غیر انتفاعی ایمنی هوش مصنوعی (CAIS) منتشر شد، نوشتند: کاهش خطر انقراض ناشی از هوش مصنوعی باید در کنار سایر خطرات اجتماعی مانند همهگیری و جنگ هستهای یک اولویت جهانی باشد.
به جز آلتمن، دو نفر از امضاکنندگان این نامه جفری هینتون و یوشوا بنجیو از پدرخواندههای هوش مصنوعی انگاشته میشوند.
جالب است که راهکار نویسندگان این نامه، تاسیس سازمانی مانند آژانس بین المللی انرژی اتمی برای هوش مصنوعی است.
تجربه آژانس نشان داده که عملا در پی صیانت از انحصار انرژی هستهای در دست برخی کشورهاست و مانع خودکفایی هستهای سایر کشورها ازجمله ایران میشود.
همه سازمانهای بین المللی عملا در خدمت منافع دولتهای بزرگ هستند و طبیعی است که ایجاد چنین سازمانی برای هوش مصنوعی، جز دامن زدن به انحصار تکنولوژی فرجامی نخواهد داشت.
کشورهای غربی که میدانند آینده در اختیار هوش مصنوعی است، میخواهند از طریق سازمانهای جهانی، مانع ورود و رشد سایر کشورها در این حوزه شده و عملا انتقال علم در این زمینه را محدود کنند.
در همین راستا، دولتهای غربی سالهاست متخصصان این حوزه را در قالب مهاجر، جذب پروژههای خود کرده و نمیگذارند کشورهای مستقل در این زمینه حرفی برای گفتن داشته باشند.
انتظار میرود سازمان ملل، کمک کند تا همه مردم جهان از مواهب تکنولوژیهای روز بهره ببرند اما فعلا که در بر همان پاشنه انحصار علمی میچرخد.
دانشمندان کشورمان که در حوزه علوم مختلف توانایی خود را اثبات کردهاند، باید با کمک سرمایهگذاریهای دولتی، مانع انحصارطلبی در چنین پروژههایی شده و درست مانند خودکفایی در علوم هستهای، در این زمینه نیز انحصار غربی را برای خدمت به جهان، بشکنند.