کشف دایناسوری با شاخهای نامتعارف؛ دانشمندان حیرتزده شدند
بقایای فسیل شده یک دایناسور شاخدا در کوههای مونتانا، درهای جدیدی را از دنیای حیوانات باستانی، به روی انسان، باز کرده است.
Lokiceratops rangiformis یکی از بزرگترین دایناسورهای سراتوپسیایی است که تا به حال در سیاره ما پرسه زده است؛ این دایناسور متعلق به خانوادهای از جانوران شاخدار، از جمله Triceratops و Styracosaurus است.
تریسراتوپس (Triceratops) یا سهشاخچهره، یک سرده از دایناسورهای پرندهکفل سراتوپسید است که گیاهخوار بوده و در آخرین عصر دوره کرتاسه، بین ۶۸ تا ۶۶ میلیون سال پیش، زندگی میکرد. استیراکوسور (Styracosaurus) نام یک سرده از زیرراسته شاخچهرگان است. استیراکوسور شاخچهرهسانی سنتروسوری و از خویشاوندان نزدیک سنتروسور بود.
Lokiceratops rangiformis یک دایناسور شاخدار معمولی نبوده است؛ دو شاخ بلند و منحنی که تاج جمجمهاش را تزئین کردهاند، شگفتانگیزترین شاخهایی هستند که تاکنون ثبت شدهاند. این دایناسور به خاطر همین شاخها نام خود را از کلاه ایمنی تماشایی که شخصیت مارول، لوکی بر سر داشت، گرفته است.
Lokiceratops نزدیک به ۷۸ میلیون سال پیش، در کنار چندین دایناسور دیگر از زیرخانواده Centrosaurine در جایی که زمانی جزیره لارامیدیا بود، زندگی میکرد و بزرگتر و سنگینتر از همه خویشاوندان خود بود. تاج Lokiceratops از دو شاخ بزرگ و نامتقارن و یک صفحه استخوانی بزرگ و سپر مانندی که در سراتوپسیانها یافت میشود، تشکیل شده بود؛ همچنین فاقد شاخ بینی معمول سایر جانوران مشابه خود بود.
جوزف سرتیچ، دیرینهشناس، از موسسه تحقیقات گرمسیری اسمیتسونیان، میگوید: «این دایناسور، پوشش جدیدی را روی سرهای عجیب و غریب سراتوپسها قرار میدهد و بزرگترین شاخهایی که تا به حال در یک سراتوپس دیده شده است را به نمایش میگذارد. دیرینهشناسان معتقدند دایناسورها از شاخهای خود مانند پرندگان مختلف برای انتخاب جفت یا شناخت گونهها استفاده میکردند.
این تزیینات جمجمه یکی از کلیدهای بازگشایی تنوع دایناسورهای شاخدار است و نشان میدهد که انتخاب تکاملی به غنای گیجکننده اکوسیستمهای کرتاسه کمک کرده است. استخوانهای فسیلشده در سازند رودخانه جودیت در مونتانا، یک ذخایر فسیلی که استخوانهای چهار دایناسور دیگر از آن بازیابی شدهاند، پیدا شد.
وقتی سرتیچ و همکارش، دیرینهشناس مارک لوون از دانشگاه یوتا، بازسازی جمجمه را از استخوانهای پیدا شده در سال ۲۰۱۹ آغاز کردند، متوجه شدند که به چیزی نگاه میکنند که هیچکس قبلاً ندیده بوده است. و به جرأت میتوانیم بگوییم، این دایناسور یک شاه بوده است.
تخمین زده می شود که Lokiceratops حدود ۶.۷ متر طول داشته است و جمجمه آن از بینی تا نوک شاخ بیش از ۲ متر بوده است و می توانسته است، عدد ترازو را در حدود ۵ متریک تن بالا ببرد. این آن را با بزرگترین فیلهایی که امروزه روی زمین یافت میشود، همتراز میکند.
لوون توضیح میدهد: «پیش از این، دیرینهشناسان فکر میکردند، حداکثر دو گونه دایناسورهای شاخدار، میتوانند در یک مکان و زمان همزیستی داشته باشند. به طور باورنکردنی، ما پنج گونه را شناسایی کردهایم که همزمان با هم زندگی میکردند.»
محققان می گویند که این نشان می دهد که ما ممکن است تنوع دایناسورها را به شدت دست کم گرفته باشیم.